|
6661 Sayılı Kanunla Getirilen İşverenlere Verilecek Asgari Ücret Desteğine ilişkin Soru ve Cevaplar
Sosyal Güvenlik Kurumu işverenlere verilecek asgari ücret desteği ile ilgili akıllara gelebilecek tüm sorulara cevap verdi.
6661 SAYILI KANUNLA GETİRİLEN İŞVERENLERE VERİLECEK ASGARİ ÜCRET DESTEĞİNE İLİŞKİN SORU VE CEVAPLAR
1. Asgari ücret desteğinden faydalanabilecek işverenler kimlerdir?
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran özel sektör işyeri işverenleri ile 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde sayılan kamu idarelerine ait kadro ve pozisyonlarda 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenler hariç olmak üzere diğer kamu işyeri işverenleri de destekten yararlanacaktır.
2. Asgari ücret desteğinden işyerinde çalıştırılan bütün sigortalılardan dolayı faydalanmak mümkün müdür?
Hayır. Asgari ücret desteğinden yalnızca uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası) tabi olarak çalıştırılan sigortalılar için yararlanmak mümkündür.
3. Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgeleri bakımından hangi belge türlerinden bildirilen sigortalıların asgari ücret desteğinden yararlanma imkanı bulunmaktadır?
Asgari ücret desteğinden yalnızca uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası) tabi olan sigortalılar için Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı yararlanılması mümkün bulunmaktır. Bu bakımdan dikkate alınacak belge türleri 1, 4, 5, 6, 13, 14, 20, 24, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36 ve 37 nolu belge türleri olup bu belge türlerinden bildirilen sigortalılar bakımından anılan madde hükmünde yer verilen destek unsurundan yararlanılma imkanı bulunmaktadır.
4. Asgari ücret desteği sürekli verilecek bir destek uygulaması mıdır?Asgari ücret desteği, haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalılardan dolayı kapsamda bulunan işverenlerimize 2016/Ocak ila 2016/Aralık aylarına münhasır olmak üzere verilecek sürekli olmayan süreli bir destektir.
5. İşyerinin tescil tarihinin destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesaplanması bakımından bir önemi var mı?Evet. Destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında işyerinin 01/01/2016 tarihinden önce tescil edilmiş olup olmadığına göre farklılık bulunmaktadır.
- 01/01/2016 tarihinden önce tescil edilmiş olan işyerlerinde;
2015 yılının aynı ayına ilişkin Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde uzun vadeli sigorta kollarına tabi olup prime esas günlük kazancı 85 TL (Aylık 2.550. TL) ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısını geçmemek üzere, 2016 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde uzun vadeli sigorta kollarından bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısı asgari ücret desteğinden yararlanılacak prim ödeme gün sayısı olarak dikkate alınacaktır.
- 2016 yılı içinde ilk defa tescil edilen işyerlerinde;2016 yılı içinde ilk defa tescil edilen işyerlerinde uzun vadeli sigorta kollarına tabi olup prime esas kazanç alt sınırı ve üst sınırları arasında bildirilen tüm sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısı asgari ücret desteğinden yararlanılacak prim ödeme gün sayısı olarak dikkate alınacaktır.
6. Asgari ücret desteğinden yararlanılabilecek tutar ne kadardır?
Destekten yararlanılabilecek prim ödeme gün sayısının günlük 3,33 TL ile çarpımı sonucu bulunacak rakam asgari ücret desteğinden yararlanılabilecek tutar olacaktır.
7. Asgari ücret desteğinden yararlanmak için başvuru şartı bulunmakta mıdır?
Asgari ücret desteğinden yararlanmak için herhangi bir başvurma şartı bulunmamaktadır.
8. Asgari ücret desteği ile sağlanan indirim işverenlerin cari ay sigorta prim borçlarına mı mahsup edilecektir?
Hayır. Asgari ücret desteğiyle sağlanacak indirim tutarı, takip eden ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecektir. Örneğin Ocak ayı prim ve hizmet belgesi Şubat ayında verildiğinden bu belgenin alınmasından sonra destek tutarı çalışan sigortalı sayısına göre belirlenebilecek olup, Mart ayının sonuna kadar ödenecek primlerden mahsup yöntemiyle ödenmiş olacaktır. Asgari ücret desteğiyle sağlanacak indirim tutarının takip eden ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecek olması nedeniyle destekten yararlanılacak son ay olan Aralık ayı için belirlenecek destek tutarı ise 2017/Şubat ayı sonuna kadar ödenecek primlerden mahsup yöntemiyle ödenmiş olacaktır.
9. Asgari ücret desteğinden yararlanmak için aylık prim ve hizmet belgesini onaylar iken diğer sigorta prim teşviklerinde olduğu gibi farklı bir Kanun türü seçimi yapılacak mı?
Hayır. Usul ve esası genelgede açıklanacak olan şartları taşıyan işverenlerimiz, Kanun hükümlerinden herhangi bir işlem yapmaksızın yararlanacaklardır. Dolayısıyla diğer sigorta prim teşvik uygulamalarında olduğu gibi aylık prim ve hizmet belgesini oluştururken asgari ücret desteğinden yararlanabilmek için farklı bir Kanun türü seçimi yapılmayacaktır.
10. 01/01/2016 tarihinden önce tescil edilmiş olan işyerlerinde asgari ücret desteğinden yararlanma şartları nelerdir?
-2016 yılına ait aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresinde verilmesi,
-2016 yılı için çalıştırdığı kişilerin sigorta primine esas kazançlarının tam olarak bildirilmesi,
gerekmektedir.
11. İlk defa sigortalı çalıştırmaya 01/04/2015 tarihinde başlayan bir işyeri 2015 yılının kıyaslama yapılacak Ocak ayında bildirimi bulunmaması nedeniyle 2016/Ocak ayında destekten yararlanamayacak mı?
2015 yılı ve öncesinde tescil edilen ve uzun vadeli sigorta kollarına tabi işçi çalıştıran işverenlerin 2016 yılı Ocak ayına ilişkin destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında bir önceki yılın aynı ayına(2015/Ocak ayı) ilişkin olarak aylık prim ve hizmet belgesi verilmemiş olması halinde, uzun vadeli sigorta kollarından bildirim yapılmış takip eden ilk aya ilişkin aylık prim ve hizmet belgesindeki bildirimler esas alınarak destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır. Buna göre 2016 yılı Ocak ayına ilişkin destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında 2015/Nisan ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesindeki bildirimler esas alınarak destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır.
12. 2015 yılı Şubat ayında 1 numaralı belge türünden bildirilen ve kazançları 85 TL altı olan 4 sigortalının prim ödeme gün sayısının 120, kazançları 90 TL ve üzeri 4 sigortalının ise 100 gün prim ödeme gün sayısı olduğu, aynı işyerinin 2016 yılı Şubat ayında Kuruma verdiği 1 numaralı belge türünden bildirilen sigortalıların prim ödeme gün sayılarının ise 160 olduğu varsayıldığında destekten yararlanılacak gün sayısı ve destek tutarı ne olacaktır? Bu destek tutarına ilişkin mahsuplaşma hangi ayda yapılacaktır?
Kazançları 2015/Şubat ayında 85 TL altı olan uzun vadeli sigorta kollarına tabi 4 sigortalı için bildirilmiş 120 gün 2016/Şubat ayı için destekten yararlanılacak gün sayısı olarak esas alınacaktır. 120 günlük prim ödeme gün sayısının 3,33 TL ile çarpımı sonucu bulunacak tutar(120 x 3,33 = 399,60-TL) ilgili işveren açısından 2016/Şubat ayı için yararlanılacak azami destek tutarı olacaktır. Bu destek tutarı işverenin 2016/Nisan ayının sonuna kadar ödeyeceği primlerden mahsup yöntemiyle ödenmiş olacaktır.
13. 01/01/2016 tarihinden önce tescil edilmiş olan işyerleri bakımından bir önceki yılın kıyaslama yapılacak ilgili ayında uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin belge türleri dışında bildirim yapılmış olması halinde destekten yararlanılacak gün sayısı nasıl belirlenecektir?
2015 yılının ilgili ayında yapılan bildirimlerin uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin belge türleri dışında yapılmış olması halinde, bu ayı takip eden uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin ilk bildirim yapılmış ayın aylık prim ve hizmet belgesindeki bildirimler esas alınacaktır.
Örneğin, 01/01/2016 tarihi öncesinde tescil edilmiş olan (A) işyeri işvereni tarafından 2016 yılı Ocak ayında 1 numaralı belge türü ile 4 sigortalı ve 120 gün bildirim yapıldığı, bu işyerinin 2016/Ocak ayı için destekten yararlanabileceği gün sayısını bulmak için esas alınacak 2015 yılı Ocak ayında uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin bildirimde bulunulmadığı sadece 2 numaralı belge türü ile sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışan 2 sigortalı için bildirimde bulunulduğu, 2015/Ocak ayını takip eden uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin ilk bildirim yapılmış ayın 2015/Şubat ayı olduğu bu ayda 2 numaralı belge türünden yapılan bildirim yanı sıra 1 numaralı belge ile 1 sigortalı ve 20 gün bildirimde bulunulduğu varsayıldığında, 2016 yılı Ocak ayı için 2015 yılı Şubat ayında bildirilen 20 gün asgari ücret desteğinin hesabında dikkate alınacaktır. Buna göre destek tutarı 20 x 3,33 = 66,60-TL olacaktır.
14. 01/01/2016 tarihinden önce tescil edilmiş olan linyit ve taşkömürü çıkarılan işyerlerinde asgari ücret desteğinden yararlanılacak prim ödeme gün sayısı nasıl hesaplanacaktır?
01/01/2016 tarihinden önce tescil edilmiş olan linyit ve taşkömürü çıkarılan işyerlerinde yer altında çalışan sigortalılar bakımından destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı hesaplanırken 2015 yılının aynı ayında prime esas günlük kazancı 170 TL ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayıları ile bu sayıya % 50 ilave edilmek suretiyle bulunan prim ödeme gün sayısının toplamını geçmemek üzere cari ayda bildirilen prim ödeme gün sayısı esas alınacaktır.
15. 2015 yılından önce bu Kanun kapsamına alınmış ancak 2015 yılında sigortalı çalıştırmamış işyerleri bakımından asgari ücret desteğinden yararlanılacak prim ödeme gün sayısı nasıl hesaplanacaktır? 2016 yılı içinde ilk defa tescil edilen işyerleri için öngörülen hesaplamaya göre destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı tespit edilecektir. 16. 2016 yılı içinde ilk defa tescil edilen işyerlerinde asgari ücret desteğinden yararlanma şartları nelerdir?
-2016 yılına ait aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresinde verilmesi,
-Cari ay primlerinin yasal süresi içinde ödenmesi,
-İşverenin, Kuruma prim, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması veya söz konusu borcun 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre taksitlendirmiş olması,
-2016 yılı için çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmesi, bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırması ve prime esas kazançlarını eksik bildirmemesi,
gerekmektedir.
17. 2016 yılı içinde ilk defa tescil edilen işyerlerinin 2016 yılı için çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediğinin veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığının tespit edilmesi halinde destekten yararlanılması mümkün müdür?
Denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde veya mahkeme kararları neticesinde ya da kamu kurum ve kuruluşlardan alınan yazılardan çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği, prime esas kazancını eksik bildirdiği veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işverenler 2016 Ocak(Daha sonra tescil edilmiş ise tescil ayı) ila 2016 Aralık ayları için destekten yararlanamayacağı gibi 2016 yılında yararlanılmış destek tutarı olması halinde ise yararlandırılan tutarlar gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte geri alınacaktır.
18. İşyerlerinin (tescil tarihine bakılmaksızın) 2016 yılı için sigorta primine esas kazancı eksik bildirdiğinin tespit edilmesi halinde destekten yararlanılması mümkün müdür?
2016 yılı için sigorta primine esas kazancın eksik bildirildiğinin veya hiç bildirilmediğinin denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde veya mahkeme kararları neticesinde ya da kamu kurum ve kuruluşlardan alınan yazılardan anlaşılması halinde, 2016 Ocak ila 2016 Aralık ayları için destekten yararlanamayacağı gibi yararlanılmış olması halinde, yararlandırılan tutarlar gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte geri alınacaktır.
19. Sigortalı ve işveren hisselerine ait sigorta primlerinin devlet tarafından karşılandığı durumlarda asgari ücret desteğinden yararlanılacak tutar ne olacaktır?
Sigortalı ve işveren hisselerine ait sigorta primlerinin devlet tarafından karşılandığı durumlarda işverenin ödeyeceği sigorta priminin Hazinece karşılanacak asgari ücret desteği tutarından az olması halinde sadece sigorta prim borcu kadar asgari ücret desteği verilecektir.
20. Asgari ücret desteğinden yararlanmak amacıyla, mevcut bir işyerinin kapatılarak değişik bir ad veya unvan ya da iş birimi olarak faaliyete geçirildiğinin anlaşılması halinde destekten yararlanılması mümkün müdür?
Hayır. Asgari ücret desteğinden yararlanmak amacıyla, mevcut bir işyerinin kapatılarak değişik bir ad veya unvan ya da iş birimi olarak faaliyete geçirildiğinin anlaşılması halinde, bu nitelikteki işyeri işverenleri asgari ücret desteğinden yararlandırılmayacak, yararlanılmış olması halinde yararlandırılan tutarlar gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil olunacaktır.
21. Devir, İntikal ve Adres Değişikliklerinde işverenler açısından bir hak kaybı söz konusu mudur?
Hayır, devredilen veya intikal eden işyerleri bakımından işveren değişikliği üzerinde durulmaksızın işyeri bazında işlem yapılacaktır.
İşyerinin aynı il içinde başka bir ünitenin görev bölgesine nakledilmesi veya farklı bir ile nakledilmesi halinde işyerine yeni numara verilecek olmasına karşın bu işyerleri asgari ücret desteğinden, nakledilen eski işyeri koşullarına göre yararlanacaktır.
22. Alt işveren tarafından çalıştırılan ve kapsama giren sigortalıların destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında bir farklılık bulunmakta mıdır?Destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında, her bir alt işveren tarafından çalıştırılan ve kapsama giren sigortalıların prim ödeme gün sayıları asıl işverenin ve/veya varsa diğer alt işverenlerin prim ödeme gün sayısının hesabında dikkate alınmayacak olup, her bir alt işveren için hesaplama müstakil bir işverenmiş gibi ayrı ayrı yapılacaktır.
23. Alt işverenlerin tescil tarihinin destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesaplanması bakımından bir önemi var mı?
Evet. Destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında, alt işverenlik tescilinin 01/01/2016 tarihinden önce yapılmış olup olmadığına göre farklılık bulunmaktadır.
Buna göre, alt işverenler için uygulanacak olan asgari ücret desteğinin, alt işverenlerin kendilerine ait alt işverenlik tescillerinin; 01/01/2016 tarihinden önce yapılmış olması ve 2016 yılında da faaliyetine devam ediyor olması halinde veya 01/01/2016 tarihinden sonra yapılmış/yapılacak olması halinde müstakil işverenler için öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde asgari ücret destek tutarı her bir alt işveren için müstakil bir işverenmiş gibi ayrı ayrı hesaplanacaktır.
24. Alt işverenlerin Kuruma borçlarının bulunması veya çalıştırdığı sigortalıların prime esas kazanç tutarlarını eksik bildirdiğinin, sigortalılarını kayıt dışı çalıştırdığının yada bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığının tespit edilmesi halinde asıl işveren destekten yararlanabilecek midir?
Asıl işveren, 5510 sayılı Kanunun işverene yüklediği yükümlülüklerden dolayı alt işveren ile birlikte sorumlu olması nedeniyle söz konusu durumların bulunması halinde, ilgili alt işverenler ile asıl işveren de destekten yararlandırılmayacaktır. Buna karşın diğer alt işverenler destekten yararlanmaya devam edecektir.
25. Kuruma aylık prim ve hizmet belgesi vermemelerine karşın uzun vadeli sigorta kollarına tabi olan 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında ev hizmetlerinde sigortalı çalıştıran işverenler de asgari ücret desteğinden yararlanabilecek midir?
Kuruma aylık prim ve hizmet belgesi vermemelerine rağmen uzun vadeli sigorta kollarına tabi olan 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında ay içinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 gün ve daha fazla olan sigortalıları ev hizmetlerinde çalıştıran işverenler de anılan destekten yararlanacaktır.
|
|
|
|
4734 sayılı
Kamu İhale Kanununda belirtilen ve 01.02.2023 - 31.01.2024 tarihleri arasında
geçerli olacak olan eşik değerlerin ve parasal limitlerin, Türkiye İstatistik
Kurumu tarafından açık lanan 2022 yılı Aralık ayı Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi
(Yİ-ÜFE) yıllık değişim oranında arttırılarak (%79,89) güncellenmesine dair Kamu
İhale Tebliği (No: 2023/1) 25 Ocak 2023 Tarihli ve 32084 Sayılı Resmî Gazetede
yayımlanmıştır.
Ancak Kamu İhale Tebliği'nde belirtilen bedellerin
hangi Kanun maddesini için uygulanacağını ve bu bedellerin nerelerde
kullanılacağı çoğu zaman bilinmez ve uygulamada yanlışlıklar yapılır.
Aşağıda KİK tarafından 01.02.2023 -
31.01.2024 tarihleri arasında geçerli olacak şekilde güncellenen eşik değerler
ve parasal limitler, kanun maddeleriyle beraber verilmiş olup, böylece
uygulayıcılar tarafından bu bedellerin neyi ifade ettiği daha iyi
anlaşılacaktır. Kamu İhale Tebliğinin 3. maddesinin a bendi ile ifade
edilen parasal limitler..
İstisnalar
Madde 3-
Kamu iktisadi
kuruluşları ile iktisadi devlet teşekküllerinden oluşan kamu iktisadi
teşebbüsleri ve Genel bütçe kapsamındaki
kamu idareleri ile özel bütçeli idareler, il özel idareleri ve belediyeler ile
bunlara bağlı; döner sermayeli kuruluşlar, birlikler (meslekî kuruluş şeklinde
faaliyet gösterenler ile bunların üst kuruluşları hariç), tüzel kişiler, Kamu
iktisadi kuruluşları ile iktisadi devlet teşekküllerinden oluşan kamu iktisadi
teşebbüsleri, Sosyal güvenlik kuruluşları, fonlar, özel kanunlarla kurulmuş ve
kendilerine kamu görevi verilmiş tüzel kişiliğe sahip kuruluşlar (meslekî
kuruluşlar ve vakıf yüksek öğretim kurumları hariç) ile bağımsız bütçeli
kuruluşların doğrudan veya dolaylı olarak birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin
yarısından fazlasına sahip bulundukları her çeşit kuruluş, müessese, birlik,
işletme ve şirketlerin, ticarî ve sınaî faaliyetleri çerçevesinde; doğrudan mal
ve hizmet üretimine veya ana faaliyetlerine yönelik ihtiyaçlarının temini için
yapacakları, Hazine garantisi veya doğrudan bütçenin transfer tertibinden
aktarma yapmak suretiyle finanse edilenler dışındaki yaklaşık maliyeti ve
sözleşme bedeli 33.494.082 TL (Otuzüçmilyon Dörtyüzdoksandörtbin Sekseniki Türk Lirası) aşmayan mal veya
hizmet alımları ceza ve ihalelerden yasaklama hükümleri hariç 4734 sayılı kamu
İhale knunu'na tâbi değildir
Kamu İhale
Tebliğinin 3. maddesinin b bendi ile ifade edilen parasal limitler..
Eşik değerler
Madde 8- Bu Kanunun 13 ve 63 üncü maddelerinin uygulanmasında yaklaşık maliyet
dikkate alınarak kullanılacak eşik değerler aşağıda belirtilmiştir:
a) Genel bütçeye dahil
daireler ve katma bütçeli idarelerin mal ve hizmet alımlarında 4.004.034TL (DörtMilyon Dörtbin Otuzdört Türk Lirası),
b) Kanun kapsamındaki
diğer idarelerin mal ve hizmet alımlarında 13.194.664,-TL (Onüçmilyonyüzdoksandörtbinaltıyüzaltmışdört Türk Lirası),
c) Kanun kapsamındaki
idarelerin yapım işlerinde 290.284.533,-TL (İkiyüzdoksanmilyonikiyüzseksendörtbinbeşyüzotuzüç Türk Lirası),
Kamu İhale Tebliğinin 3. maddesinin c bendi ile ifade
edilen parasal limitler..
İhale ilan süreleri
ve kuralları ile ön ilan
Madde 13
b) Yaklaşık maliyeti 8
inci maddede belirtilen eşik değerlerin altında kalan ihalelerden;
1) Yaklaşık maliyeti 863.700,-TL (Sekizyüzaltmışüçbinyediyüz Türk Lirası) kadar olan mal veya hizmet alımları ile 1.727.489 TL (Birmilyonyediyüzyirmiyedibindörtyüzseksendokuz Türk Lirası), kadar olan yapım işlerinin ihalesi, ihale
tarihinden en az yedi gün önce ihalenin ve işin yapılacağı yerde çıkan
gazetelerin en az ikisinde,
2) Yaklaşık maliyeti 863.700,-TL (Sekizyüzaltmışüçbinyediyüz Türk Lirası) ile 1.727.489 TL (Birmilyonyediyüzyirmiyedibindörtyüzseksendokuz Türk Lirası), 1.727.489 TL (Birmilyonyediyüzyirmiyedibindörtyüzseksendokuz Türk Lirası), ile 7.281.278 TL (Yedimilyon ikiyüzdeksenbirbin ikiyüzyetmişsekiz Türk Lirası) arasında olan yapım işlerinin ihalesi, ihale
tarihinden en az ondört gün önce Kamu İhale Bülteninde ve işin yapılacağı yerde
çıkan gazetelerin birinde,
3) Yaklaşık maliyeti 1.727.489 TL (Birmilyonyediyüzyirmiyedibindörtyüzseksendokuz Türk Lirası), üzerinde ve eşik değerin
altında olan mal veya hizmet alımları ile 14.396.542,-TL (Ondörtmilyonüçyüzdoksanaltıbinbeşyüzkırkiki Türk Lirası), üzerinde ve eşik
değerin altında olan yapım işlerinin ihalesi, ihale tarihinden en az yirmibir
gün önce Kamu İhale Bülteninde ve işin yapılacağı yerde çıkan gazetelerin
birinde,
En az birer defa yayımlanmak suretiyle ilân edilerek duyurulur.
Kamu İhale Tebliğinin 3. maddesinin ç bendi ile ifade
edilen parasal limitler..
Pazarlık usulü
Madde 21- Aşağıda belirtilen
hallerde pazarlık usulü ile ihale yapılabilir:
f) İdarelerin yaklaşık maliyeti 1.439.543,-TL (Birmilyondörtyüzotuzdokuzbinbeşyüzkırküç Türk Lirası), ye kadar
olan mamul mal, malzeme veya hizmet alımları.
Kamu İhale Tebliğinin 3. maddesinin d bendi ile ifade
edilen parasal limitler..
Doğrudan temin
Madde 22
Aşağıda belirtilen
hallerde ihtiyaçların ilân yapılmaksızın ve teminat alınmaksızın doğrudan
temini usulüne başvurulabilir:
d) Büyükşehir
belediyesi sınırları dahilinde bulunan idarelerin 431.810,-TL (Dörtyüzotuzbirbinsekizyüzon Türk Lirası), diğer idarelerin 143.845,-TL (Yüzkırküçbinsekizyüzkırkbeş Türk Lirası), aşmayan ihtiyaçları
ile temsil ağırlama faaliyetleri kapsamında yapılacak konaklama, seyahat ve
iaşeye ilişkin alımlar.
Bu maddeye göre
yapılacak alımlarda, ihale komisyonu kurma ve 10 uncu maddede sayılan yeterlik
kurallarını arama zorunluluğu bulunmaksızın, ihale yetkilisince
görevlendirilecek kişi veya kişiler tarafından piyasada fiyat araştırması
yapılarak ihtiyaçlar temin edilir.
Kamu İhale Tebliğinin 3. maddesinin e bendi ile ifade
edilen parasal limitler..
Kamu İhale Kurumu
Madde 53
j) Kurumun gelirleri aşağıda belirtilmiştir:
1) Bu Kanun kapsamında yapılan
ihalelere ilişkin düzenlenecek sözleşmelerden, bedeli 2.879.202,-TL (İkimilyon sekizyüzyetmişdokuzbin ikiyüziki Türk Lirası), aşanlar için
yükleniciden tahsil edilecek sözleşme bedelinin onbinde beşi (İdareler ve
noterler bu tutarın yüklenici tarafından Kurum hesaplarına yatırıldığını
sözleşmelerin imzalanması aşamasında aramak zorundadır.)
2) Yaklaşık maliyeti 4.557.797,-TL (Dörtmilyonbeşyüzelliyedibin yediyüzdoksanyedi Türk Lirası),
kadar olan
ihalelerde 27.322,-TL (Yirmiyedibinüçyüzyirmiiki Türk Lirası), Yaklaşık maliyeti 2.305.178 TL (ikimilyon Üçyüzbeşbin Yüzyetmişsekiz Türk Lirası) ile
18.231.255,-TL (Onsekizmilyonikiyüzotuzbirbinikiyüzellibeş Türk Lirası), kadar olanlarda 54.677,-TL (Ellidörtbinaltıyüzyetmişyedi Türk Lirası), Yaklaşık maliyeti 9.220.744 TL (Dokuzmilyon ikiyüzyirmibin Yediyüzkırkdört Türk Lirası) ile 136.734.452,-TL (Yüzotuzaltımilyonyediyüzotuzdörtbindörtyüzelliiki Türk Lirası), kadar olanlarda 82.018,-TL (Seksenikibinonsekiz Türk Lirası), Yaklaşık maliyeti 82.018,-TL (Seksenikibinonsekiz Türk Lirası) ve üzerinde olanlarda 109.370,-TL (Yüzdokuzbinüçyüzyetmiş Türk Lirası),
tutarındaki itirazen şikâyet
başvuru bedeli.
Kamu İhale Tebliğinin 3. maddesinin f bendi ile ifade
edilen parasal limitler..
Madde 62
h) İş deneyimi bulunmayan
mühendis veya mimarların, aldıkları lisans eğitimine uygun yapım işi
ihalelerine başvurularında, toplam süresi onbeş yılı geçmemek kaydıyla
mezuniyetlerinden sonra geçen her yıl, 1.597.917,-TL (Birmilyonbeşyüzdoksanyedibindokuzyüzonyedi Türk Lirası), olarak hesaplanmak üzere 10
uncu madde kapsamındaki benzer iş deneyimi olarak dikkate alınır. Bu süre iş
deneyimi bulunan mimar ve mühendisler için uygulanmaz. Bu bent kapsamında elde
edilen deneyim mühendis ve mimarın beş yıldır en az % 51 hissesine sahip olduğu
tüzel kişiler tarafından da kullanılabilir.
|
|
|
|
4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununa eklenen geçici 6’ncı maddenin uygulama sürecinde yaşanan tereddütleri gidermek için Kamu İhale Kurumu tarafından 07.09.2022 tarihli ve 2022/DK.D-320 No.lu kurul kararı yayınlandı. Yayınlanan kurul kararı ile ; - Fiyat farkı verilmeyen yapım sözleşmelerinde yeni fiyat tespiti nasıl yapılacak
- İş programını gerisinde kalınan durumlarda verilecek süre uzatımı nasıl belirlenecek
Konularına açıklık getirilmiş oldu.
Sözleşmesinde fiyatı bulunmayan imalatların fiyat tespitinin nasıl yapılacağına ilişkin düzenlemeler yapım işleri genel şartnamesinin 22’nci maddesinde ve fiyat farkı esaslarının 6’ncı maddesinde belirtilmiştir. Geçici 6’ncı maddenin uygulama esaslarına baktığımızda fiyat tespitine ilişkin herhangi bir açıklama yapılmamışken hüküm bulunmayan hallerde fiyat farkına ilişkin esasların uygulanacağı belirtilmiştir.
Yapım işlerinde uygulanacak fiyat farkına ilişkin esasların 6’ncı maddesinin 8’inci fıkrasına göre “Sözleşmede birim fiyatı bulunmayan ve Yapım İşleri Genel Şartnamesine göre sözleşme yılı fiyatı tespit edilemeyen iş kalemi için yeni birim fiyat yapılması halinde, bu fiyat, uygulama ayının rayiçlerine ve şartlarına göre tespit edilir. Belirlenen bu yeni birim fiyat, uygulama ayı fiyat farkı katsayısına (Pn) bölünerek iş kaleminin sözleşme yılı birim fiyatı tespit edilir ve fiyat farkı hesabı bu fiyat esas alınarak yapılır.” hükmü yer almaktadır.
Sözleşmesinde fiyat farkı olmayan ve geçici 6’ncı madde kapsamında ek ve/veya artırımlı fiyat farkı verilen bir işte uygulama sürecinde yapılmasına ihtiyaç duyulan yeni iş kaleminin fiyatının uygulama ayı rayiçlerine ve şartlarına göre tespit edilmesi durumunda bu işleri fiyat farkı verilen işler gibi kabul edip fiyat tespitinin buna göre yapılması gerekir.
1. Artırımlı Fiyat Farkı Verilen İşlerde Fiyat Tespiti
01.01.2022 – 31.12.2022 Aralığında hesaplanan yeni iş kalemine ait birim fiyat (1+0,25x[Pn-1]) katsayısına bölünerek
01.01.2023 – 31.12.2023 Aralığında hesaplanan yeni iş kalemine ait birim fiyat (1+0,15x[Pn-1])katsayısına bölünerek
Tespit edilir.
Hesaplamalarda temel endeks olarak ihale tarihinin içinde bulunduğu aya ait Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi esas alınır.
2. Ek Fiyat Farkı Verilen İşlerde Fiyat Tespiti
01.01.2022 – 31.03.2022 Aralığında hesaplanan yeni iş kalemine ait birim fiyat (1+0,56x[Pn-1]) katsayısına bölünerek
Tespit edilir.
Ek fiyat farkı hesabında ihale tarihinin 01.07.2021 den önce ve sonra olma durumuna göre temel endeks değişiklik gösterdiği için yeni fiyat tespitinde de bu durumun dikkate alınması gerekir.
İhalesi 01.07.2021’den önce olan işlerde fiyat tespiti yapılırken temel endeks olarak 2021 Haziran ayının esas alınması, 01.07.2021 ve sonrası olan işlerde ise ihale tarihindeki endeksin esas alınması gerekir.
Ek ve artırımlı fiyat farkı hesabının birlikte ödendiği Ocak, Şubat ve Mart aylarında hesaplama yapılırken imalatlara ilişkin ek fiyat farkı ve artırımlı fiyat farkı ödemesine esas ayrı ayrı fiyat tespiti yapılması gerekecektir. Süre uzatımına ilişkin hükümler 5546 sayılı geçici 6’ncı maddenin uygulama esaslarının 2’nci ve 12’nci maddelerinde belirtilmiştir. Uygulamasına esaslarının 2’nci maddesinde, 15.04.2022 tarihi itibari ile devam eden sözleşmelerde 01.01.2022 – 31.03.2022 tarihleri arasında iş programına göre gerçekleştirilmeyen iş miktarı için süre uzatımı verileceği, 12’nci maddesinde de verilecek süre uzatımının 01.01.2022 – 31.03.2022 tarihleri arasındaki iş programına göre gerçekleştirilemeyen iş miktarının bu tarihler arasındaki günlük iş miktarına bölünmesi ile tespit edileceği belirtilmiştir.
01.01.2022 – 31.03.2022 Tarihleri arasındaki çalışılan günlerde yapılan imalatların iş programına göre 2021 yılına ait olması durumunda verilecek süre uzatımını belirlerken İş programına göre 01.01.2022-31.03.2022 tarihleri arasındaki bir imalat gerçekleştirilmediği için 90 gün süre uzatımı verilmesi gerekir (Fen noktasında çalışılmayan günler varsa bunların dikkate alınması gerekir).
01.01.2022 – 31.03.2022 Tarihleri arasındaki çalışılan günlerde yüklenici tarafından yapılan imalatların bir kısmının iş programına göre bahse konu tarih aralığından önce yapılması gereken imalatlara ilişkin olduğu durumlarda, söz konusu imalatlar bakımından 01.01.2022 ile 31.03.2022 tarihleri arasında iş programına göre işin bir kısmının yapıldığı dikkate alınarak süre uzatımı miktarının belirlenmesi gerekir.
Örneğin; 01.01.2022 – 31.03.2022 tarihleri arasında iş programına göre çalışılması gereken gün sayısının 60 gün olarak belirlendiği (30 gün havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan dönem), bir işte;
İş programına göre; 01.01.2022-31.03.2022 arasında 3.000.000,00 TL’lik imalat yapılacak. 01.01.2022 – 31.03.2022 Aralığında yapılan fiili imalat tutarı 2.000.000,00 TL Yapılan imalatın 1.000.000,00 TL’si iş programına göre 2022 yılından öncesine ait
Olması durumunda 01.01.2022 – 31.03.2022 aralığında yapılmayan imalatlara ilişkin süre uzatımını hesaplarken,
Bu dönemde yapılan fiili imalat tutarından iş programına göre önceki döneme ait imalat tutarı çıkarılarak, iş programına göre bu döneme ait yapılan işin tutarı tespit edilir (2.000,000,00 – 1.000.000,00 = 1.000.000,00 TL) İş programına göre yapılması gereken imalat tutarından iş programına göre yapılan imalat tutarı çıkarılarak iş programının gerisinde kalan imalatların tutarı tespit edilir ( 3.000.000,00 – 1.000.000,00 = 2.000.000,00 TL) İş programına göre harcanması gereken tutar bu dönemdeki çalışılması gereken güne bölünerek bir günlük harcama tutarı belirlenir (3.000.000,00 TL / 60 Gün = 50.000,00 TL) İş programının gerisinde kalan imalat tutarı bir günlük harcama tutarına bölünerek verilmesi gereken süre uzatımı hesaplanır (2.000.000,00 TL / 50.000,00 TL = 40 Gün)
|
|
|
|
15.04.2022 TARİHİNDE RESMİ GAZETEDE YAYAINLANAN EK FİYAT FARKI VERİLMESİ VE TASFİYE YAPILMASINA DAİR KANUNUN ÖZET BİLGİLERİ
-1/4/2022 tarihinden önce 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre ihale edilen mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin Türk lirası üzerinden yapılan sözleşmelerde fiyat farkı verilecektir.
-1/1/2022 tarihinden sonra (bu tarih dâhil) gerçekleştirilen kısımlar için; ihale dokümanında fiyat farkı hesaplanmasına ilişkin hüküm bulunanlarda, sözleşmesine göre hesaplanan fiyat farkı tutarı oransal olarak artırılabilir.
-1/1/2022 ile 31/3/2022 tarihleri arasında (bu tarihler dâhil) gerçekleştirilen kısımlar için, ihale dokümanında fiyat farkı hesaplanmasına ilişkin hüküm bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, 1/7/2021 ile 31/3/2022 tarihleri arasında (bu tarihler dâhil) ihalesi yapılan işlerde ihale tarihinin (son teklif verme tarihi) içinde bulunduğu aya ait endeks, 1/7/2021 tarihinden önce ihale edilen işlerde ise 2021 yılı Haziran ayına ait endeks temel endeks olarak kabul edilerek FİYAT FARKI VERİLEBİLİR.
-Yüklenicinin başvurusu üzerine sözleşmesine göre hesaplanan fiyat farkına ilave olarak ek fiyat farkı verilecektir.
-1/4/2022 tarihinden önce 4734 sayılı Kanuna göre ihale edilen (3 üncü maddesindeki istisnalar dâhil) yapım işlerine ilişkin Türk lirası üzerinden imzalanan sözleşmelerde, 1/1/2022 ile 31/3/2022 tarihleri arasında (bu tarihler dâhil) iş programına göre gerçekleştirilemeyen iş miktarı için süre uzatımı verilebilir.
-1/1/2022 tarihinden önce 4734 sayılı Kanuna göre ihale edilen mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin Türk lirası üzerinden yapılan ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla devam eden sözleşmelerden, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla gerçekleşme oranı ilk sözleşme bedelinin yüzde 15’ine kadar olanlar (bu oran dâhil) yüklenicinin başvurusu üzerine feshedilip tasfiye edilir.
-Geçici 5 inci maddeye göre devredilen sözleşmeler için bu fıkra kapsamında fesih başvurusunda bulunulamaz. Feshedilen sözleşmelerde birinci fıkranın (a) ve (b) bendindeki hükümler uygulanmaz.
-Sözleşmenin feshi halinde yüklenici hakkında fesihten kaynaklanan kısıtlama ve yaptırımlar uygulanmaz ve yüklenicinin teminatı iade edilir.
-Bu Kanunun uygulanmasıyla ilgili Cumhurbaşkanlığı tarafından usul ve esaslar tespit edilecektir.
|
|
|
|
Bilindiği üzere 4734 sayılı Kamu İhale Kanununda belirtilen ve 01.02.2022 - 31.01.2023 tarihleri arasında geçerli olacak olan eşik değerler ve parasal limitler 20 Ocak 2022 Tarihli ve 31725 Sayılı Resmî Gazetede yayımlanmıştır.
Bu analizimizde bu eşik değerler ve parasal limitler dahilinde yeterlik kriteri olarak hangi durumlarda Bilanço ve Ciro ile ilgili belgelerin istenilip istenilmeyeceği incelenecektir.
YAPIM İŞİ İHALELERİNDE 2022 YILI İÇİN;
Yapım İşi İhaleleri uygulama yönetmeliği'nin 30. maddesi uyarınca;
1- Yaklaşık Maliyeti 14.681.596,90 TL nin altında olan ihalelerde Bilanço, Ciro İSTENMEZ
2- Yaklaşık Maliyeti 14.681.596,91 TL ile 73.407.984,5 TL arasında olan ihalelerde Bilanço, Ciro istenilmesi idarenin TAKDİRİNDEDİR.
3- Yaklaşık Maliyeti 73.407.984,50 TL üzerinde olan ihalelerde Bilanço, Ciro istenilmesi ZORUNLUDUR.
HİZMET ALIMI İHALELERİNDE 2022 YILI İÇİN;
Hizmet Alımı ihaleleri uygulama Yönetmeliği'nin 29. maddesi uyarınca;
1- Yaklaşık Maliyeti 873.705 TL'nin altında olan ihalelerde Bilanço, Ciro İSTENMEZ.
2.a- Genel bütçeye dahil daireler ve katma bütçeli idarelerde, Yaklaşık Maliyeti 873.705 TL ile 4.004.034TL arasında olan ihalelerde Bilanço ve Ciro İstenilmesi idarenin TAKDİRİNDEDİR.
2.b- Kanun kapsamındaki diğer idarelerde, Yaklaşık Maliyeti 873.705 TL ile 6.673.409 TL arasında olan ihalelerde Bilanço ve Ciro İstenilmesi idarenin TAKDİRİNDEDİR.
3.a- Genel bütçeye dahil daireler ve katma bütçeli idarelerde, Yaklaşık Maliyeti 4.004.034TL üzerinde olan ihalelerde Bilanço ve Ciro İstenilmesi ZORUNLUDUR.
3.b- Kanun kapsamındaki diğer idarelerde, Yaklaşık Maliyeti 6.673.409 TL üzerinde olan ihalelerde Bilanço ve Ciro İstenilmesi ZORUNLUDUR.
4- İSTİSNALAR
4.a- Taşıma yoluyla eğitime erişim kapsamında yapılan taşıma işleri ve sigortacılık hizmet alımlarında ve Hava ambulansı hizmeti ve yangın ile mücadele amaçlı hava aracı hizmeti alımında Bilanço ve Ciro İstenemez.
4.b- Yaklaşık maliyetine bakılmaksızın sigortacılık hizmet alımı ihalelerinde Bilanço, Ciro istenilmesi idarenin TAKDİRİNDEDİR.
MAL ALIMI İHALELERİNDE 2022 YILI İÇİN;
Mal Alımı ihaleleri uygulama Yönetmeliği'nin 27. maddesi uyarınca;
1.a- Genel bütçeye dahil daireler ve katma bütçeli idarelerde, Yaklaşık Maliyeti 4.004.034TL nin altında olan ihalelerde Bilanço ve Ciro İSTENİLEMEZ
1.b- Kanun kapsamındaki diğer idarelerde, Yaklaşık Maliyeti 6.673.409 TL nin altında olan ihalelerde Bilanço ve Ciro İSTENİLEMEZ
2.a- Genel bütçeye dahil daireler ve katma bütçeli idarelerde, Yaklaşık Maliyeti 4.004.034TL üzerinde olan ihalelerde Bilanço ve Ciro İstenilmesi idarenin TAKDİRİNDEDİR.
2.b- Kanun kapsamındaki diğer idarelerde,, Yaklaşık Maliyeti 6.673.409 TL üzerinde olan ihalelerde Bilanço ve Ciro İstenilmesi idarenin TAKDİRİNDEDİR.
|
|
|
|
4734 sayılı
Kamu İhale Kanununda belirtilen ve 01.02.2022 - 31.01.2023 tarihleri arasında
geçerli olacak olan eşik değerlerin ve parasal limitlerin, Türkiye İstatistik
Kurumu tarafından açıklanan 2021 yılı Aralık ayı Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi
(Yİ-ÜFE) yıllık değişim oranında arttırılarak (%79,89) güncellenmesine dair Kamu
İhale Tebliği (No: 2012/1) 20 Ocak 2022 Tarihli ve 31725 Sayılı Resmî Gazetede
yayımlanmıştır.
Ancak Kamu İhale Tebliği'nde belirtilen bedellerin
hangi Kanun maddesini için uygulanacağını ve bu bedellerin nerelerde
kullanılacağı çoğu zaman bilinmez ve uygulamada yanlışlıklar yapılır.
Aşağıda KİK tarafından 01.02.2022 -
31.01.2023 tarihleri arasında geçerli olacak şekilde güncellenen eşik değerler
ve parasal limitler, kanun maddeleriyle beraber verilmiş olup, böylece
uygulayıcılar tarafından bu bedellerin neyi ifade ettiği daha iyi
anlaşılacaktır. Kamu İhale Tebliğinin 3. maddesinin a bendi ile ifade
edilen parasal limitler..
İstisnalar
Madde 3-
Kamu iktisadi
kuruluşları ile iktisadi devlet teşekküllerinden oluşan kamu iktisadi
teşebbüsleri ve Genel bütçe kapsamındaki
kamu idareleri ile özel bütçeli idareler, il özel idareleri ve belediyeler ile
bunlara bağlı; döner sermayeli kuruluşlar, birlikler (meslekî kuruluş şeklinde
faaliyet gösterenler ile bunların üst kuruluşları hariç), tüzel kişiler, Kamu
iktisadi kuruluşları ile iktisadi devlet teşekküllerinden oluşan kamu iktisadi
teşebbüsleri, Sosyal güvenlik kuruluşları, fonlar, özel kanunlarla kurulmuş ve
kendilerine kamu görevi verilmiş tüzel kişiliğe sahip kuruluşlar (meslekî
kuruluşlar ve vakıf yüksek öğretim kurumları hariç) ile bağımsız bütçeli
kuruluşların doğrudan veya dolaylı olarak birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin
yarısından fazlasına sahip bulundukları her çeşit kuruluş, müessese, birlik,
işletme ve şirketlerin, ticarî ve sınaî faaliyetleri çerçevesinde; doğrudan mal
ve hizmet üretimine veya ana faaliyetlerine yönelik ihtiyaçlarının temini için
yapacakları, Hazine garantisi veya doğrudan bütçenin transfer tertibinden
aktarma yapmak suretiyle finanse edilenler dışındaki yaklaşık maliyeti ve
sözleşme bedeli 33.494.082 TL (Otuzüçmilyon Dörtyüzdoksandörtbin Sekseniki Türk Lirası) aşmayan mal veya
hizmet alımları ceza ve ihalelerden yasaklama hükümleri hariç 4734 sayılı kamu
İhale knunu'na tâbi değildir
Kamu İhale
Tebliğinin 3. maddesinin b bendi ile ifade edilen parasal limitler..
Eşik değerler
Madde 8- Bu Kanunun 13 ve 63 üncü maddelerinin uygulanmasında yaklaşık maliyet
dikkate alınarak kullanılacak eşik değerler aşağıda belirtilmiştir:
a) Genel bütçeye dahil
daireler ve katma bütçeli idarelerin mal ve hizmet alımlarında 4.004.034TL (DörtMilyon Dörtbin Otuzdört Türk Lirası),
b) Kanun kapsamındaki
diğer idarelerin mal ve hizmet alımlarında 6.673.409-TL (Altımilyon Altıyüzyetmişüçbin Dörtyüzdokuz Türk Lirası)
c) Kanun kapsamındaki
idarelerin yapım işlerinde 146.815.969 TL (Yüzkırkaltımilyon Sekizyüzonbeşbin Dokuzyüzaltmıdokuz Türk Lirası),
Kamu İhale Tebliğinin 3. maddesinin c bendi ile ifade
edilen parasal limitler..
İhale ilan süreleri
ve kuralları ile ön ilan
Madde 13
b) Yaklaşık maliyeti 8
inci maddede belirtilen eşik değerlerin altında kalan ihalelerden;
1) Yaklaşık maliyeti 436.830TL (Dörtyüzotuzaltıbin Sekizyüzotuz Türk Lirası),
kadar olan mal veya hizmet alımları ile 873.705 TL (Sekizyüzyetmişüçbin YediyüzbeşTürk Lirası),
kadar olan yapım işlerinin ihalesi, ihale
tarihinden en az yedi gün önce ihalenin ve işin yapılacağı yerde çıkan
gazetelerin en az ikisinde,
2) Yaklaşık maliyeti 436.830TL (Dörtyüzotuzaltıbin Sekizyüzotuz Türk Lirası) ile 873.705 TL (Sekizyüzyetmişüçbin YediyüzbeşTürk Lirası), arasında olan mal
veya hizmet alımları ile 873.705 TL (Sekizyüzyetmişüçbin YediyüzbeşTürk Lirası) ile 7.281.278 TL (Yedimilyon ikiyüzdeksenbirbin ikiyüzyetmişsekiz Türk Lirası) arasında olan yapım işlerinin ihalesi, ihale
tarihinden en az ondört gün önce Kamu İhale Bülteninde ve işin yapılacağı yerde
çıkan gazetelerin birinde,
3) Yaklaşık maliyeti 873.705 TL (Sekizyüzyetmişüçbin YediyüzbeşTürk Lirası), üzerinde ve eşik değerin
altında olan mal veya hizmet alımları ile 7.281.278 TL (Yedimilyon ikiyüzdeksenbirbin ikiyüzyetmişsekiz Türk Lirası)
, üzerinde ve eşik
değerin altında olan yapım işlerinin ihalesi, ihale tarihinden en az yirmibir
gün önce Kamu İhale Bülteninde ve işin yapılacağı yerde çıkan gazetelerin
birinde,
En az birer defa yayımlanmak suretiyle ilân edilerek duyurulur.
Kamu İhale Tebliğinin 3. maddesinin ç bendi ile ifade
edilen parasal limitler..
Pazarlık usulü
Madde 21- Aşağıda belirtilen
hallerde pazarlık usulü ile ihale yapılabilir:
f) İdarelerin yaklaşık maliyeti 728.072 TL (Yediyüzyirmisekizbin Yetmişiki Türk Lirası)
ye kadar
olan mamul mal, malzeme veya hizmet alımları.
Kamu İhale Tebliğinin 3. maddesinin d bendi ile ifade
edilen parasal limitler..
Doğrudan temin
Madde 22
Aşağıda belirtilen
hallerde ihtiyaçların ilân yapılmaksızın ve teminat alınmaksızın doğrudan
temini usulüne başvurulabilir:
d) Büyükşehir
belediyesi sınırları dahilinde bulunan idarelerin 218.395 TL (İkiyüzonsekizbin Üçyüzdoksanbeş Türk Lirası), diğer idarelerin 72.752 TL (Yetmişikibin Yediyüzelliiki Türk Lirası) Türk Lirası) aşmayan ihtiyaçları
ile temsil ağırlama faaliyetleri kapsamında yapılacak konaklama, seyahat ve
iaşeye ilişkin alımlar.
Bu maddeye göre
yapılacak alımlarda, ihale komisyonu kurma ve 10 uncu maddede sayılan yeterlik
kurallarını arama zorunluluğu bulunmaksızın, ihale yetkilisince
görevlendirilecek kişi veya kişiler tarafından piyasada fiyat araştırması
yapılarak ihtiyaçlar temin edilir.
Kamu İhale Tebliğinin 3. maddesinin e bendi ile ifade
edilen parasal limitler..
Kamu İhale Kurumu
Madde 53
j) Kurumun gelirleri aşağıda belirtilmiştir:
1) Bu Kanun kapsamında yapılan
ihalelere ilişkin düzenlenecek sözleşmelerden, bedeli 1.456.202 TL (Birmilyondörtyüzellialtıbin İkiyüziki Türk Lirası)
aşanlar için
yükleniciden tahsil edilecek sözleşme bedelinin onbinde beşi (İdareler ve
noterler bu tutarın yüklenici tarafından Kurum hesaplarına yatırıldığını
sözleşmelerin imzalanması aşamasında aramak zorundadır.)
2) Yaklaşık maliyeti 2.305.178 TL (ikimilyon Üçyüzbeşbin Yüzyetmişsekiz Türk Lirası)
kadar olan
ihalelerde 13.819 TL (Onüçbin Sekizyüzondokuz Türk Lirası), Yaklaşık maliyeti 2.305.178 TL (ikimilyon Üçyüzbeşbin Yüzyetmişsekiz Türk Lirası) ile
9.220.744 TL (Dokuzmilyon ikiyüzyirmibin Yediyüzkırkdört Türk Lirası) kadar olanlarda 27.654 TL (yirmiyedibin Altıyüzellidört Türk Lirası), Yaklaşık maliyeti 9.220.744 TL (Dokuzmilyon ikiyüzyirmibin Yediyüzkırkdört Türk Lirası) ile 69.155.600 TL (Altmışdokuzmilyon Yüzellibeşbin Altıyüz Türk Lirası) kadar olanlarda 41.482 TL (Kırkbirbin Dörtyüzsekseniki Türk Lirası), , Yaklaşık maliyeti 69.155.600 TL (Altmışdokuzmilyon Yüzellibeşbin Altıyüz Türk Lirası) ve üzerinde olanlarda 55.316 TL (Ellibeşbin Üçyüzonaltı Türk Lirası) tutarındaki itirazen şikâyet
başvuru bedeli.
Kamu İhale Tebliğinin 3. maddesinin f bendi ile ifade
edilen parasal limitler..
Madde 62
h) İş deneyimi bulunmayan
mühendis veya mimarların, aldıkları lisans eğitimine uygun yapım işi
ihalelerine başvurularında, toplam süresi onbeş yılı geçmemek kaydıyla
mezuniyetlerinden sonra geçen her yıl, 808.172 TL (Sekizyüzsekizbinyüzyetmişiki Türk Lirası) olarak hesaplanmak üzere 10
uncu madde kapsamındaki benzer iş deneyimi olarak dikkate alınır. Bu süre iş
deneyimi bulunan mimar ve mühendisler için uygulanmaz. Bu bent kapsamında elde
edilen deneyim mühendis ve mimarın beş yıldır en az % 51 hissesine sahip olduğu
tüzel kişiler tarafından da kullanılabilir.
|
|
|
|
Kamu ihale mevzuatında 30 Kasım 2021 tarihli ve 31675 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ve Tebliğler ile İlgili Özet Bilgi
Yapılan değişiklikler ile;
- Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun kararları üzerine, mal ve hizmet alımı ile yapım işleri ihalelerinin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmadan en düşük teklif üzerinde bırakılmasına izin veren mevcut düzenlemeler yürürlükten kaldırılmıştır. Buna göre, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, yaklaşık maliyeti hizmet alımlarında eşik değerin yarısına kadar, yapım işlerinde de eşik değerin üçte birine kadar olan işlerde aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi yahut sınır değerin altında teklif sunan isteklilerin tekliflerinin açıklama istenmeksizin reddedilmesi suretiyle ihale işlemlerine devam edilmesi gerekecektir. Mal alımı ihalelerinde ise, 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen kurallar çerçevesinde işlem tesis edilecektir. (İlanı veya duyurusu 20 Aralık 2021 ve sonrasındaki ihalelerde)
- Aşırı düşük teklif sorgulaması yapılan elektronik ihalelerde isteklilere ait yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde gerçekleştirilecek işlemler ve ihale komisyonlarının teklif değerlendirmesine ilişkin diğer işlemleri açıklığa kavuşturulmuştur. Bu çerçevede, aşırı düşük teklif açıklamasının isteneceği ihalelerde, yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgi ve belgeleri tevsik edici belgeleri veya aşırı düşük teklif açıklamasını sunmayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılacak, ilgililer hakkında ayrıca bir yaptırım uygulanmayacaktır. (İlanı veya duyurusu 20 Aralık 2021 ve sonrasındaki ihalelerde)
- Ayrıca, ihale sürecinde alınan muhtelif kararların ilgililere bildirilmesine yönelik standart formlarda yer alan başvuru sürelerinin başlangıç tarihlerine ilişkin düzenleme yapılmış ve söz konusu sürelerin bildirim tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı vurgulanarak uygulamada karşılaşılan tereddütler ortadan kaldırılmıştır. (20 Aralık 2021 tarihinde doğrudan yürürlüğe girecektir.)
|
|
|
|
İş ortaklığı olarak yapılan yapım işlerinde, ortağın biri ortaklıktan çekilmesi ve iş ortaklıktaki payını ortaklığın diğer ortaklarına devretmesi durumunda işi tamamlayan ortaklara hangi durumda iş deneyim belgesi düzenlenebilir? Yazımızda bu konuyu incelemeye çalışacağız. Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin "Belge düzenleme koşulları" başlıklı 44. maddesinde "(3) İdarenin izni ile devredilen ve geçici kabulü yapılan işlerde; a) (Değişik:RG-3/7/2009-27277)Devir öncesinde veya sonrasındaki dönemde işin ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranındaki kısmını gerçekleştiren yüklenicilere “yüklenici iş bitirme belgesi”, b) İlk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetleme ve yönetme görevinde bulunan mimar veya mühendislere “iş denetleme belgesi” veya “iş yönetme belgesi”, düzenlenir. (6) (Değişik:RG-3/7/2009-27277) İş ortaklığında, ortakların biri veya birkaçı tarafından sözleşmenin devredilmesi halinde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inde bulunan ortağa geçici kabul sonrası iş deneyim belgesi düzenlenir. " hükmü "İş deneyim belgelerinin verilmesi" başlıklı 47. maddesinde ise "(5) Ortak girişimler için a) İş ortaklığı tarafından gerçekleştirilen işlerde, ortakların her birinin hissesini ayrı ayrı gösteren ortak sayısı kadar iş bitirme belgesi düzenlenir," "İş Deneyim Belgelerinin Değerlendirilmesi" başlıklı 48i maddesinde ise "(3)(Değişik:RG-16/7/2011-27996)İş ortaklığı tarafından gerçekleştirilen işlerden edinilen iş deneyim belgelerindeki tutarlar, aday veya isteklinin belge sahibi iş ortaklığındaki hisse oranları esas alınarak değerlendirilir. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde, iş ortaklığının iş deneyiminin değerlendirilmesinde ortakların hisse oranlarına bakılmaksızın sunduğu belge üzerindeki tutar esas alınır. " “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinin ikinci fıkrasının (d) bendinde "(Değişik:RG-3/7/2009-27277)Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan, işlerle ilgili deneyimlerini gösteren belgeler sunulur." hükümleri bulunmaktadır.
Kamu İhale Kurulu'nun 17.10.2021 tarihinde aldığı karar ise "İş ortaklıklarındaki ortakların biri veya birkaçı tarafından sözleşmenin devredildiği hallerde iş deneyim belgesi düzenlenebilmesi için, öncelikle ortaklık oranına bakılmaksızın geçici kabul sonrasında ilgili ortağın ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inde bulunup bulunmadığının tespit edilmesi, söz konusu şartın sağlanması durumunda ise ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranındaki kısmının yüklenici tarafından gerçekleştirilmesi şartı aranmaksızın iş deneyim tutarının; devir tarihinden önce ortaklık hissesi oranına göre gerçekleştirilen kısım tutarı ile devir tarihinden sonra gerçekleştirilen kısım tutarının toplamı üzerinden belirlenmesi gerektiğine,
Oybirliği ile karar verildi" şeklindedir.
Yukarıdaki hükümlerden de anlaşılacağı üzere iş ortaklıklarında sözleşmenin devredilmesi durumunda ortaklık oranına bakılmaksızıın ilk sözleşme bedelinin %80 ini tamamlayan ortağa işin geçici kabulü yapılması şartıyla iş deneyim belgesi düzenlenmesi gerekir. İş ortaklıklarında iş deneyim belgelerindeki tutarlar ise her ortağın hissesi oranında değerlendirilir.Örnekle açıklamak gerekirse iş ortaklığı olarak taahhüt edilen bir işte %50-%50 ortaklı A ve B firması olsun. İşin ilk sözleşme bedeli 100 TL ve toplam sözleşme bedeli100 TL, işin %78 inin iş ortaklıyla gerçekleştirildiğini ve daha sonra A firmasının işi B firmasına devrettiğini ve işin geçici kabulunün yapıldığını varsayalım. Bu durumda işi devralarak tamamlayan A veya B firmasına iş deneyim belgesi düzenlenmesi için bu firmanın işin tamamı boyunca ilk sözleşme bedelinin en az %80 inde bulunmuş olması ve işin geçici kabulunun yapılmış olması gerekmektedir. Bu noktada ilk husus işi deviralan firmanın ilk sözleşme bedelinin en az %80'lik kısmında bulunması gerektiğidir. Örneğimizden yola çıkarak B firması işin tamamında (%100) yer aldığı için B firmasına iş deneyim belgesi düzenlenir. A firması ise işin %80 inde bulunmadığı için (%78 lik kısmında bulunduğu için) bu firmaya iş deneyim belgesi düzenlenmez. B firmasının yaptığı iş tutarı ise şu şekilde hesaplanır: İş ortaklıklarında iş deneyim tutarı ortakların hissesi oranında değerlendirildiğinden, burada da iş ortaklığı devam ettiği müddetçe yapılan iş, ortaklık oranına bölünerek hesaplanmalı ve devir tarihinden sonra B firmasının yaptığı iş tutarına eklenmelidir. Bu durumda B firmasının iş ortaklığı boyunca yaptığı iş tutarı 100x0,78x0,5=39 TL dir. İşin geri kalan kısmında ise (100-78)=%22, 100 TL tutarındaki iş için 100x0,22=22 TL tutarında iş yapılmıştır. B firmasının toplamda gerçekleştirdiği iş tutarı ise 39+22=61 TL dir. Yani B firmasına 61 TL tutarında iş deneyim belgesi düzenlenmesi gerekmektedir. |
|
|
 T.C.
ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Yüksek Fen Kurulu Başkanlığı
Karar Konusu : Sıkça Sorulan Sorular
Karar No : 2018/47
Karar Tarihi : 06/12/2018
YÜKSEK FEN KURULU KARARI
I- KONU
İdareler tarafından sözleşmelerin uygulanmasından doğan anlaşmazlıklarla ilgili olarak Kurulumuza intikal eden karar ve görüş talepleri doğrultusunda, sık sorulan sorular ve bu sorulara karşılık 4734 ve 4735 sayılı kanunlara göre ihale edilerek sözleşmeye bağlanan yapım ve yapım ile ilgili danışmanlık hizmet işlerine ilişkin olarak, bu kanunlar ile yürürlükte bulunan ikincil mevzuatı standart dokümanlarına ait hükümler dikkate alınarak verilecek cevapların Kurulumuzca değerlendirilmesi hususudur.
II- İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
İdareler tarafından sözleşmelerin uygulanmasından doğan anlaşmazlıklarla ilgili olarak Kurulumuza intikal eden karar ve görüş taleplerine ilişkin başvurularda, başvuruların usulüne uygun yapılmaması nedeniyle gereksiz yazışmalara neden olduğu, 4734 ve 4735 sayılı Kanunlara göre ihale edilerek sözleşmeye bağlanan yapım ve yapım ile ilgili danışmanlık hizmet işlerine ilişkin sözleşme ve ekleri hükümlerinin sözleşmenin taraflarınca farklı yorumlanması nedeniyle ortaya çıkan anlaşmazlıkların da aynı konularda tekrarlandığı görülmektedir.
Bu durumun önlenmesine yönelik olarak Kurulumuzca yapılan inceleme ve değerlendirmeler sonucunda Başkanlığımızın web sayfasında yayımlanmak üzere aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
Açıklama: Aşağıdaki sorulara verilen cevaplar, 4734 ve 4735 sayılı kanunlara göre ihale edilerek sözleşmeye bağlanan yapım ve yapım ile ilgili danışmanlık hizmet işlerine ilişkin olarak, bu kanunlar ile yürürlükte bulunan ikincil mevzuatı hükümleri dikkate alınarak değerlendirilmiştir.
Yüksek Fen Kurulu Başkanlığı’na başvuru nasıl yapılır?
Başkanlığımıza yapılacak başvurular 13.03.2012 tarih ve 28232 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yüksek Fen Kurulu Başkanlığının Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin “Başvuru Usulü” başlıklı 14 üncü maddesine uygun olarak yapılmalıdır. Kamu kurum ve kuruluşlarınca yapım ve yapım ile ilgili danışmanlık hizmet işlerine ilişkin olarak akdedilen sözleşmelerin yürütülmesinden doğan anlaşmazlıklar hakkında görüş isteme başvurularına dair idare talep yazısına, anlaşmazlık konusu işin ihale CD’si, sözleşmesi ile hakkında görüş sorulan konuya dair eklerinin, konu ile ilgili diğer belgelerin, yüklenicinin beyan ve itirazlarına dair belgelerin birer suretleri eklenir. Ayrıca talep yazısında veya ekinde, talepte bulunan idarenin hakkında görüş sorulan konuya dair görüşleri, gerekçeli dayanakları ile birlikte açık olarak belirtilir.
Yüksek Fen Kurulu Başkanlığı’na kimler başvuru yapabilir?
Yüksek Fen Kurulu Başkanlığına sadece sözleşmenin tarafı kamu idareleri başvuru yapabilir.
Yargı mercilerine ve Sayıştay’a intikal etmiş konular hakkında Yüksek Fen Kurulundan görüş talebinde bulunulabilir mi?
Yargı mercilerine ve Sayıştay’a intikal etmiş konular hakkında idarelerce görüş talebinde bulunulamaz ve bulunulmuş ise Kurulca görüş ve karar verilmez.
Yüksek Fen Kurulu karar ve görüşleri emsal alınarak uygulama yapılabilir mi?
Yüksek Fen Kurulu karar ve görüşleri, taleple ilgili işe ait sözleşme ve ekleri hükümlerine göre somut bir olaya dayalı olarak iş bazında ihdas edilmektedir. Bu nedenle, Başkanlığımıza yapılan başvurularda daha önce alınmış olan karar veya görüşlerimizin emsal gösterilmesinin, her zaman için uygun sonuç vermeyeceğinin bilinmesi gerekmektedir.
Yeni birim fiyat tespiti nasıl yapılır?
Yeni birim fiyat tespiti Yapım İşleri Genel Şartnamesi (YİGŞ)’nin “Sözleşmede bulunmayan işlerin fiyatının tespiti” başlıklı 22 nci maddesinde belirtilen usul ve esaslara göre yapılır.
Bu madde hükümlerine göre, öncelikle birim fiyat tespiti yapılacak iş kaleminin ikinci fıkrada belirtilen sıralamaya uyularak analizinin idaresince oluşturulması gerekmektedir.
Oluşturulan analizde, yapım şartlarına göre mevcut olan malzeme, işçilik, makine ve yüklenici karı ve genel giderlerden oluşan girdiler ve bunlara ait birim miktarlar ayrı ayrı belirtilmelidir.
Birim fiyatların analize dayalı olarak tespit edilmesi gerekmekte olup söz konusu madde hükümlerinde analiz oluşturulmaksızın idarelere ait birim fiyatların aynen alınacağına dair bir husus yer almamaktadır.
Oluşturulan analize, kaynakların verimli kullanılması gözetilerek üçüncü fıkradaki rayiçlerden biri, birkaçı veya tamamı uygulanmak suretiyle yeni birim fiyat yüklenici ile birlikte tespit edilmelidir.
Yeni birim fiyatın tespitinde, yüklenici kârı ve genel giderlerin de bir girdi olarak yer alması gerekmekte olup bu girdi kalemine ilişkin oran; sözleşmesinde özel bir düzenleme yok ise % 25 oranını aşmamak şartıyla, sözleşmesi ve ekleri hükümlerine uygun olarak bulunacak bir mertebede taraflarca müştereken tespit edilmelidir.
Yeni birim fiyat tespit edilirken ihale tenzilatı uygulanır mı?
4734 ve 4735 sayılı kanunlar ve ikincil mevzuatı hükümlerinde, yeni birim fiyatın tespitinde, sözleşme bedeli ve yaklaşık maliyet arasındaki farktan hareketle bulunacak bir oranda fiyatların tenzilata tabi tutulacağına dair bir husus yer almamaktadır.
Ancak tarafların anlaşması halinde % 25 yüklenici kârı ve genel giderler oranı üzerinden bir indirim yapılabilir.
Yeni birim fiyat tespiti yapılırken, hangi yıl ve ayın rayiçlerinin esas alınması gerekmektedir?
YİGŞ’nin “Sözleşmede bulunmayan işlerin fiyatının tespiti” başlıklı 22 nci maddesine göre, yeni birim fiyatın oluşturulan analize dayalı olarak tespit edilmesi gerekmekte olup, analizde yer alan girdilerin uygulama ayına ait rayiçlerinin esas alınması, dolayısıyla tespit edilecek yeni birim fiyatın da uygulama ayına ait birim fiyat olarak itibar edilmesi gerekmektedir.
Yeni birim fiyatın tespiti anlaşmazlıklarında Başkanlığımıza başvuru nasıl yapılmalıdır?
Yeni fiyat tespitinde taraflar anlaşamaz ise, uyuşmazlığın sebebini teşkil eden hususlar hakkında taraflarca ileri sürülen gerekçeler ile kendilerine göre olması gereken fiyatları belirtecek şekilde anlaşmazlık tutanağı düzenlenir. Anlaşmazlık tutanağı ile birlikte, uyuşmazlık konusu fiyat tespit tutanakları ve bunlara ilişkin analiz belgeleri talep yazısına eklenerek YİGŞ’nin 22 nci maddesinde öngörülen süre içerisinde Kurulumuza intikal ettirilmesi gerekir.
Taraflarca birim fiyatların analize dayalı olarak tespit edilmesi gerekmekte olup, bu takdirde ancak, anlaşmazlık konusunun, malzeme miktarı ve bedelinden mi, makine cinsi ve saat ücretinden mi, işçilik miktarı ve bedelinden mi veya yüklenici kârı ve genel gider oranından mı kaynaklandığı hususları ortaya konulmuş olacak ve anlaşmazlık konusundaki belirsizlik ortadan kalkacaktır.
Yeni birim fiyatların tespiti sırasında, YİGŞ’nde öngörülen usul ve esaslara riayet edilmeden ve bu maddede belirtilen mükellefiyetler taraflarca yerine getirilmeksizin ‘anlaşmazlık oluştuğu’ kabul edilerek, fiyatların Yüksek Fen Kurulunca tespit edilmesi talebinde bulunulması Şartnamenin 22 nci maddesine uygun düşmeyecektir.
Ayrıca, yeni fiyat tespiti uyuşmazlıklarının Kurulca incelenebilmesi için, taraflarca düzenlenen fiyat tutanağının idarece onaylanmaksızın süresi içinde Kurula intikal ettirilmiş olması gerekir.
İdarelerce onaylanarak geçerli hale getirilmiş bulunan yeni fiyat tespitleriyle ilgili olarak Kurulumuzca herhangi bir görüş veya karar ihdas edilmesi mümkün bulunmamaktadır.
İhale dokümanları arasında bir çelişki veya farklılık olması halinde nasıl bir uygulama yapılmalıdır?
İhale dokümanını oluşturan belgelerdeki hükümler arasında çelişki veya farklılık olması halinde, tip sözleşmenin “Sözleşmenin ekleri” başlıklı 8 inci maddesinde yer alan öncelik sıralaması dikkate alınarak uygulama yapılmalıdır.
Yaklaşık maliyet cetvelinde mevcut olan, ancak projesinde olmadığı için yapılmayan bir iş kaleminin bedeli kesilebilir mi?
Yaklaşık maliyet cetvelinde mevcut olan, ancak ihale dokümanları içerisinde yapılacağına dair belge bulunmayan iş kaleminin bedeli kesilemez.
Fiyat farkı verilmesi öngörülmeyen işler için mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle süre uzatımı verilmesi halinde fiyat farkı hesaplanabilir mi?
31.08.2013 tarih ve 28751 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esasların “Fiyat farkı hesaplanması öngörülmeyen işler” başlıklı 9 uncu maddesi 1 inci fıkrasında; “İdari şartname ve sözleşmesinde fiyat farkı verilmesi öngörülmeyen işlerde, 4735 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinde belirtilen mücbir sebepler ya da idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, uzatılan süre içinde ve bu süreye göre revize edilen iş programına uygun olarak yapılan iş kalemleri ya da iş grupları için, bu madde hükmüne işin idari şartname ve sözleşmesinde yer verilmiş olması şartıyla bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanır.” hükmü yer almaktadır.
İşin idari şartnamesi ve sözleşmesinde bu madde hükmüne yer verilmiş ise fiyat farkı hesaplanabilir. Aksi takdirde fiyat farkı hesaplanamaz.
Hakediş ödemeleri yapılırken tahakkuka bağlama süresi, hakedişin yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten itibaren mi yoksa idare tarafından onaylandığı tarihten itibaren mi başlatılmalıdır?
Yapım İşlerine Ait Tip Sözleşmenin 11 inci maddesinde hakediş raporunun idarece onaylandıktan sonra otuz gün içinde tahakkuka bağlanacağı hüküm altına alınmıştır.
III- KARAR
Konu, ön bölümde belirtildiği üzere detaylı olarak incelenmiş ve değerlendirilmiş olup;
Sık sorulan sorular ve cevaplara ilişkin inceleme bölümünde yer alan hususların bu konudaki ihtiyacın giderilmesine katkı yapacağı düşüncesiyle Başkanlığımızın web sayfasında yayımlanmasının yararlı olacağına,
1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 112 inci maddesinin 1 inci fıkrasının (a) bendine istinaden, 06/12/2018 tarihinde yapılan toplantıda katılanların oy birliği ile karar verilmiştir.
|
|
|
|
Kamu ihale mevzuatında değişiklik yapan Yönetmelik ve Tebliğler, 20 Haziran 2021 tarihli ve 31517 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Yapılan değişiklikler ile;
- Yeterlik kriteri olarak düzenlenen belgelere idari şartnamelerin ihaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri başlıklı maddelerinde yer verilmedikçe tekliflerin değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmayacağı hükme bağlanmıştır. (İlanı veya duyurusu 5 Temmuz 2021 ve sonrasındaki ihalelerde)
- Hizmet alımı ihalelerinde iş deneyimini göstermek üzere gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan her türlü kurum ve kuruluşa gerçekleştirilen işler kapsamında, sözleşmenin damga vergisinin ödendiğine ilişkin belgelerin de sözleşmeyle birlikte sunulması gerektiği hüküm altına alınmıştır. (İlanı veya duyurusu 5 Temmuz 2021 ve sonrasındaki ihalelerde)
- Hizmet alımı ihalelerinde sözleşme tasarısının cezalara ilişkin maddesi yeniden düzenlenerek, asgari ceza oranından daha yüksek nispette ceza uygulanabilecek hallerin sayılabilmesine imkan tanınmıştır. (İlanı veya duyurusu 5 Temmuz 2021 ve sonrasındaki ihalelerde)
- Hizmet alımı ihalelerinde tip idari şartnamelerin teklif fiyata dahil olan giderler başlıklı maddelerinde yapılan değişiklik ile, sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödenecek her türlü vergi, resim, harç ile ulaşım ve sigorta giderlerinin teklif fiyata dahil olan giderler kapsamında olduğu belirtilmiştir. (İlanı veya duyurusu 5 Temmuz 2021 ve sonrasındaki ihalelerde)
- İtirazen şikayet başvurularının EKAP üzerinden e-imza kullanılarak (e-itirazen şikayet) yapılabilmesi ile elden veya posta yoluyla yapılan şikayet ve itirazen şikayet başvurularının da kolaylaştırılması yönünde düzenlemeler getirilmiştir. (İlanı veya duyurusu 20 Temmuz 2021 ve sonrasındaki ihalelerde)
- Anonim şirketlerde (tek ortaklı şirketler hariç) ortaklar ve ortaklık oranlarının kaydı kapsamında, beyan edilen kişilere ilişkin pay defteri ile dayanağı yönetim kurulu karar defterinin ilgili kısımlarının, şirket niteliğinde olmayan tüzel kişilerde ise üyelerin veya kurucuların kaydı kapsamında Ticaret Sicil Gazetelerinde yer almayan bilgileri içeren belgelerin ilgili kısımlarının da taranarak EKAP’a yüklenmesi yönünde değişiklik yapılmıştır. (20 Temmuz 2021 tarihi itibarıyla bilgi/belge kaydı ve yükleme işlemlerine başlanacaktır.)
- Aday veya isteklilerin yönetimindeki görevliler ile ortaklarına/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgi ve belgelerin EKAP ve MERSİS üzerinden aktarılması ile her ihalede ayrı ayrı bilgi/belge sunulmasının yahut beyan edilmesinin önüne geçilerek gerekli verilerin idarelerce EKAP’tan temin edilebilmesi öngörülmüştür. (İlanı veya duyurusu 19 Ağustos 2021 ve sonrasındaki ihalelerde)
- Kamu kurum ve kuruluşları tarafından, ticaret siciline tescil olunan temsile yetkili kişiler ile bunların temsil şekilleri hakkında ticaret sicili kayıtlarının esas alınması gerekliliğine yönelik Türk Ticaret Kanunu değişikliği kapsamında ihaleye katılım aşamasında istenen imza sirküleri kaldırılmıştır. (İlanı veya duyurusu 19 Ağustos 2021 ve sonrasındaki ihalelerde) -Tüzel Kişilerde Ortaklık Bilgilerine ve Yönetimindeki Görevlere İlişkin Son Durumu Gösterir belge yürülükten kaldırıldı (İlanı veya duyurusu 19 Ağustos 2021 ve sonrasındaki ihalelerde) -Yapım işleri ihalelerinde yeterliğin belirlenmesinde makine teçhizat ve diğer ekipman için “kendi malı olma şartı aranmaması” ibaresi yürülükten kaldırıldı.
|
|
|
|
30
Eylül 2020 Tarihli ve 31260 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan değişiklik
yönetmelikleri ve tebliği ile ihale uygulama yönetmeliklerinde ve kamu
ihale genel tebliğinde değişiklik yapılmıştır.
Yapılan mevzuat değişikliği ile özetle aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır;
-Revize
birim fiyat hesabında, hesaplanan revize birim fiyatın iş kalemine ait
resmi analiz ve rayiçler kullanılarak (%25 oranında kar ve genel gider
dahil) hesaplanan birim fiyatı geçemeyeceğine ilişkin düzenleme
yapılmıştır. (İlanı veya duyurusu 20 Ekim 2020 ve sonrasındaki ihalelerde) -Yeni oluşturulan fiyatlar için de revize birim fiyat hesabı uygulaması getirilmiştir.
(İlanı veya duyurusu 20 Ekim 2020 ve sonrasındaki ihalelerde) -Tüzel
kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile yönetimindeki
görevlilerinin Ticaret Sicil Gazetesi yerine “Tüzel Kişiliklerde
Ortaklık Bilgilerine ve Yönetimdeki Görevlilere İlişkin Son Durumu
Gösterir Belge” ile gösterebilmeleri için standart form getirilmiştir.
(İlanı veya duyurusu 20 Ekim 2020 ve sonrasındaki ihalelerde)
-
Yapım işleri, hizmet ve mal alımlarında işin yapılabilmesi için gerekli
görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın kendi malı olması
şartının yeterlik kriteri olarak aranamayacağı, ancak, idarece bu
hususun fiyat dışı unsur olarak belirlenebileceği düzenlenmiştir. (İlanı
veya duyurusu 20 Ekim 2020 ve sonrasındaki ihalelerde)
-Elektronik
ihalelerde teminat mektuplarının kurumla EKAP üzerinden online bilgi
alışverişine yönelik işbirliği yapılmasına dair protokol imzalamış
kuruluşlardan alınarak elektronik ortamda sunulması zorunluluğu
getirillmiştir. (İlanı veya duyurusu 29 Kasım 2020 ve sonrasındaki
ihalelerde)
-Elektronik eksiltme yapılan
ihalelerde diğer isteklilerin sıralamaları ve istekli sayısının
bildirilmesi ile elektronik eksiltme sürecindeki isteklilerin
kimliklerinin açıklanamayacağı maddesi yürürlükten kaldırıllmıştır.
-
İdarelerce yapılan bildirimlerde belirli bir tarihe kadar süre verilen
hallerde, sürenin bitimi olarak, belirtilen tarihin içinde bulunduğu
günün mesai saati esas alınacağına ilişkin düzenleme yapılmıştır. -Hizmet
alım ihalelerinin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı
niteliği gösterip göstermediğinin tespitinde Kamu İhale Kurumunun
yetkisi arttırılmıştır. -Mahalli
idare veya şirketlerinin bütçelerinden yapılan ve niteliği gereği
süreklilik arz eden park bahçe bakım ve onarım işi, çöp toplama, cadde,
sokak, meydan vb. temizlik işleri, bu işlerin karakteristik edimlerini
içeren veya alt hizmetleri niteliğinde olan refüj ve yeşil alanların
bakım ve onarımı, ot temizliği, çim biçimi, toprak işleme, arazi
hazırlığı, fidan üretimi, dikimi ve bakımı ile ağaç budama, sulama ve
bakımı, sürücülü araç/iş makinesi kiralama vb. işler ile Kurum
tarafından belirlenecek diğer işler, 78.1.1 inci maddede yer alan diğer
koşullara bakılmaksızın personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak
kabul edileceğine ilişkin düzenleme yapılmıştır.
-Sözleşmesinde
yapım işine ait bir bedel yer almayan Yap-İşlet-Devret (YİD) modeli ile
gerçekleştirilen yapım işleri için düzenlenmiş iş deneyim belgelerinin,
4734 sayılı Kanun kapsamındaki yapım işleri ihalelerinde, iş deneyimini
tevsik eden belge olarak kullanılabileceğine ilişkin düzenleme yapıldı
-
Kamu özel iş birliği (KÖİ) projeleri ile kamu kurum ve kuruluşlarınca
verilen üretim, işletme, dağıtım ve benzeri lisanslar kapsamında
gerçekleştirilen yapım işlerine ilişkin iş deneyim belgelerinin Kamu
İhale Kanunu kapsamında gerçekleştirilen ihalelerde kullanılmak üzere
düzenlenmesi ve değerlendirilmesine ilişkin usul ve esaslar
belirlenmiştir.
- Teknik şartnamelerde yeterlik
kriteri olarak düzenlenen belgelerin idari şartnamelerde açıkça
sayılmadıkça, tekliflerin değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak
dikkate alınmayacağı düzenlenmiştir. (İlanı veya duyurusu 20 Ekim 2020
ve sonrasındaki ihalelerde)
- Hizmet alımı
ihalelerinde tekliflerin eşit olması halinde; isteklinin ticari
merkezinin işin yapılacağı il veya bu illerden birinde bulunması durumu
avantajlı koşul olarak belirlenmiştir. (İlanı veya duyurusu 20 Ekim 2020
ve sonrasındaki ihalelerde)
- İhale
dokümanında ihalelere yerli isteklilerin katılımını veya yerli malı
teklif edilmesini engelleyici düzenlemelere yer verilmemesi, sözleşme
sürecinde yerli ürün kullanımının sağlanması ile yapım işlerinde yerli
malı kullanımının denetiminin artırılmasına yönelik düzenlemeler
yapılmıştır. (İlanı veya duyurusu 20 Ekim 2020 ve sonrasındaki
ihalelerde)
- Şikayet başvurularının elektronik
ortamda yapılabilmesi amacıyla düzenlemeler yapılarak, Elektronik Kamu
Alımları Platformu (EKAP) işlemlerinde kimlik doğrulaması için
kullanılacak yöntemler artırılmıştır.
- Hizmet
alımı ve yapım işleri ihalelerinde aşırı düşük teklif sorgulamalarında
karşılaşılan sorunların çözümüne yönelik düzenlemeler yapılmıştır.
|
|
|
 05 Aralık 2017 Tarihli ve 30261 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Bazı Vergi Kanunları İle Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”la 4734 sayılı Kamu İhale Kanununda aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır.
"MADDE 65- 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 4 üncü maddesine “Çerçeve anlaşma” tanımından sonra gelmek üzere aşağıdaki “Teminat mektubu” tanımı eklenmiştir.
“Teminat mektubu: Bankalar tarafından verilen teminat mektupları ile Türkiye’de yerleşik sigorta şirketleri tarafından kefalet sigortası kapsamında düzenlenen kefalet senetlerini,”
MADDE 66- 4734 sayılı Kanunun 34 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.“b) Teminat mektupları.”
4734 Sayılı Kamu İhale Kanunda yapılan bu değişiklik ile teminat mektubu tanımına ilave yapılarak kefalet senetleri de teminat mektubu olarak kabul edilmiştir.
Bu değişiklik ile artık istekliler ihalelerde teminat mektubu olarak Türkiye’de yerleşik sigorta şirketleri tarafından kefalet sigortası kapsamında düzenlenen kefalet senetlerini de verebileceklerdir.
KEFALET SİGORTASI NEDİR?
Kefalet Sigortası Genel Şartları Hazine Müsteşarlığı tarafından Şubat 2014 tarihinde yayınlanmış ve Ekim 2014 tarihinde yayınlanan “Sigorta Branşlarına İlişkin Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ” ile yürürlüğe girmiştir.
Kefaleret sigorta sözleşmesi ile sigortacı, borçlunun poliçede tanımlanan borç yükümlülüğünü yerine getirememesi rizikosuna karşı, poliçe özel şartlarında belirtilen hüküm ve şartlar çerçevesinde, borçluya kefil olarak poliçede belirtilen lehdara teminat sağlar. Sigortacı bu sigorta sözleşmesi çerçevesinde üstlendiği yükümlülük uyarınca ilgili lehdar veya lehdarlara ödeme yapar.
Kefalet sigortası sözleşmesinde sigortacı, prim karşılığında, borçlunun, alacaklı ile arasındaki hukuki ilişkiden kaynaklanan borcunu ifa etmeme riskine karşı alacaklıya – lehdara- teminat sağlamaktadır.
Kefalet sigortası sözleşmesi düzenlendikten sonra lehtara verilen metne sigorta sözleşmelerinde olduğu gibi poliçe değil senet denmektedir. Kefalet senetleri aracılığıyla sağlanan teminat türlerinin başlıcaları ihaleye katılım, performans, avans ödeme, kamu ihaleleri, kamu alacakları, bakım/onarım, emniyeti suistimal gibi teminat türleri vardır.
KEFALET SİGORTASINI KİMLER DÜZENLEYEBİLİR?
Kefalet sigortasını Türkiye'de yerleşik olarak çalışan sigorta şirketleri yapmaktadırlar.
28 Nisan 2020 tarihi itibarıyla Türkiye'de kefalet senedi düzenlemeye yetkili firmaların listesi aşağıdaki gibidir. Bu listelerin güncel halini ayrıca https://hmb.gov.tr/sigorta-sirketleri adresinden de sorgulayabilirsiniz.
KEFARET SENEDİ DÜZENLEMEYE YETKİLİ SİGORTA ŞİRKETLERi
1-AK Sigorta A.Ş.
2-Allianz Sigorta A.Ş.
3-Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi
4-Ankara Anonim Türk Sigorta Şirketi
5-Axa Sigorta A.Ş.
6-Bereket Sigorta A.Ş.
7-CHUBB European Group SE Merkezi Fransa Türkiye İstanbul Şubesi
8-Doga Sigorta A.Ş.
9-Dubai Starr Sigorta A.Ş.
10-Ethica Sigorta A.Ş
11-Euler Hermes Sigorta A.Ş.
12-Eureko Sigorta A.Ş.
13-Generali Sigorta A.Ş.
14-Groupama Sigorta A.Ş.
15-Gulf Sigorta A.Ş.
16-Güneş Sigorta A.Ş.
17-Halk Sigorta A.Ş.
18-HDI Sigorta A.Ş.
19-Koru Sigorta A.Ş.
20-Magdeburger Sigorta A.Ş.
21-Mapfre Sigorta A.Ş.
22-Neova Sigorta A.Ş.
23-Orient Sigorta A.Ş
24-Quick Sigorta A.Ş.
25-Ray Sigorta A.Ş.
26-S.S. Atlas Sigorta Kooperatifi
27-Şeker Sigorta A.Ş.
28-Sompo Sigorta A.Ş.
29-Corpus Sigorta A.Ş.
30-Türk Nippon Sigorta A.Ş.
31-Türk P&I Sigorta A.Ş.
32-Unico Sigorta A.Ş.
33-Ziraat Sigorta A.Ş.
34-Zurich Sigorta A.Ş.
35-Ana Sigorta A.Ş.
36-Bereket Katılım Sigorta A.Ş.
|
|
|
Kamu İhale Genel Tebliği’nin
“Tüzel kişilerin teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı
10/A maddesinde “10/A.1
İhaleye katılabilmek için başvuru veya teklif dosyasında sunulması gereken,
tüzel kişi aday ve isteklilerin teklif vermeye yetkili olduğu hususunda son
durumu gösterir belgelere ilişkin mevzuatta geçen “tüzel kişi ortakları”
ifadesinden, bu ortakların ilgisine göre ad, soyad/ticaret unvanı, T.C.
kimlik numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranları (halka arz
edilen hisseler hariç); “tüzel kişilerin yönetimindeki görevliler” ifadesinden
ise, teklif veya başvuru mektubu ya da sözleşmeyi imzalayanlar da dahil olmak
üzere tüzel kişilikteki yönetim, temsil ve ilzama yetkili kişiler anlaşılır.” Açıklaması
bulunmaktadır.
İhale Uygulama Yönetmeliklerinde
“Başvuruların ve tekliflerin alınması, açılması ve belgelerdeki bilgi
eksikliklerinin tamamlatılması” başlıklı maddesinde ise
“…
(4) Başvuru veya teklif
zarfı içinde sunulması istenilen belgeler ve bu belgelere ilgili mevzuat
gereğince eklenmesi zorunlu olan belgelerden herhangi birinin, aday veya
isteklilerce sunulmaması halinde, bu eksik belgeler idarelerce tamamlatılamaz.
(5) Başvuru veya teklifin
esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, sunulan belgelerde bilgi
eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede bu eksik bilgilerin
tamamlanması yazılı olarak istenir. Bu çerçevede, tamamlatılması istenen bilgi
eksikliklerinin giderilmesine ilişkin belgelerin niteliği dikkate alınarak,
idare tarafından iki iş gününden az olmamak üzere tamamlama süresi verilir.
Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayanların başvuru veya teklifleri
değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir.
(6) İdarelerce bilgi
eksikliklerinin tamamlatılmasına ilişkin olarak verilen süre içinde aday veya
isteklilerce sunulan belgelerin son başvuru veya ihale tarihinden sonraki bir
tarihte düzenlenmesi halinde, bu belgelerin, aday veya isteklinin son başvuru
veya ihale tarihi itibarıyla ihaleye katılım şartlarını sağladığını göstermesi
gereklidir…” hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıdaki mevzuat hükümlerine
göre tüzel kişilerin ortakları ve şirketin yönetimdekileri kişilerin TC kimlik
numaralarının ihale dosyasındaki herhangi bir belge ile sunulması gerektiği
belirtilmektedir.
Ayrıca; ihale uygulama yönetmeliklerinde
ihalede teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla sunulan
belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece bu eksik bilgilerin
tamamlatılabileceği ifade edilmiştir.
Kamu İhale Kurulu, istikrar
kazanmış kararlarına göre teklif dosyasında TC Kimlik numarasının sunulmamasın
ihaleden elenme nedeni olarak kabul etmekte ve TC Kimlik numarasının eksik
sunulmasını bilgi eksikliği kapsamında tamamlanamayacağına hükmetmektedir. (2018/UY.I-2062,
2019/UY.I-1581 v.b)
Oysa Mahkeme ve Danıştay
Kararlarında ise bunun tam tersi şeklinde TC Kimlik numarasının eksik
sunulmasının teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmadığı ve bilgi
eksikliği kapsamında tamamlanabileceği şeklinde kararlar vermektedir. (Danıştay
Onüçüncü Dairesinin 28.05.2019 tarih ve E:2019/1240, K:2019/1883 sayılı kararı,
Ankara 9. İdare Mahkemesinin 30.01.2020 tarihli E:2019/2072, K:2020/212 sayılı
kararı)
Uygulamadaki bu fikir ayrılığı
idareleri karar verme konusunda tereddütte düşürmektedir ve ihale sürecinin çok
daha uzamasına neden olmaktadır.
Bizim görüşümüze göre de Şirket
ortak ve yöneticilerinin TC Kimlik numarasının ihale evrakları içerisinde sunulmaması
teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmayıp, bilgi eksikliği kapsamında
tamamlanması gerektiği yönündedir.
Uygulamada fikir
birliği sağlanması ve ihale sürecinin boş yere uzamaması için Kamu İhale Kurulu’nun
acil olarak içtihatlarını değiştirerek Danıştay ve Mahkemelerin verdiği
kararlara uygun karar alması gerekmektedir.
|
|
|
GİRİŞ
Kamu İhale
Kanununun 54 üncü maddesinin 3 üncü fıkrası uyarınca, şikayet ve itirazen
şikayet başvuruları, dava açılmadan önce tamamlanması zorunlu idari başvuru
yollarıdır. Bir başka deyişle şikayet yollarına başvurulmadan idare mahkemesine
başvurarak hak aramak imkanı bulunmamaktadır.
4734
Sayılı Kanun kapsamında yapılan İhalelerde İdarenin hukuka aykırı işlemleri
sebebiyle hak kaybına uğradığı , uğramasının muhtemel olduğu iddiasında bulunan
istekliler veya istekli olabilecekler Kamu İhale Kurumuna itirazen şikayet
başvurusunda bulunduklarında önceden belirlenmiş şikayet başvuru bedelini
Kurumun banka hesabına yatırmak zorundadırlar.
İtirazen şikayet
için başvuru bedeli Kamu İhale Kanununun 53 üncü maddesinde düzenlenen (j)
bendinin (2) numaralı alt bendinde düzenlenmiştir.
Söz konusu
Kanun hükmünde;
2) Yaklaşık
maliyeti beş yüz bin Türk Lirasına (Beşyüzotuzbirbin sekizyüz Türk Lirasına)
kadar olan ihalelerde üç bin Türk Lirası (Üçbin yüzdoksan Türk Lirası), beş yüz
bin Türk Lirasından (Beşyüzotuzbirbin sekizyüz Türk Lirasından) iki milyon Türk
Lirasına (İkimilyon yüzyirmiyedibin ikiyüz Türk Lirasına) kadar olanlarda altı
bin Türk Lirası (Altıbin üçyüzseksenbir Türk Lirası), iki milyon Türk Lirasından
(İkimilyon yüzyirmiyedibin ikiyüz Türk Lirasından) on beş milyon Türk Lirasına (Onbeşmilyon
dokuzyüzellidörtbin Türk Lirasına), kadar olanlarda dokuz bin Türk Lirası (Dokuzbin
beşyüzyetmişiki Türk Lirası), on beş milyon Türk Lirası (Onbeşmilyon
dokuzyüzellidörtbin Türk Lirası) ve üzerinde olanlarda on iki bin Türk Lirası (Onikibin
yediyüzaltmışüç Türk Lirası) tutarındaki itirazen şikâyet başvuru
bedeli." denilmektedir.
Başvuru bedeli bir hizmet karşılığı olarak alındığı
için adı açıkça belirtilmemiş olmakla birlikte mali literatürdeki niteliği
itibariyle bir çeşit harçtır.
Konunun
hukuk tekniği açısından önemi kadar, söz konusu başvuru bedellerinin mahkeme
masraflarının 15-35 katı daha yüksek boyutlarında bir değer taşıması karşısında
ekonomik boyutu da önem taşımaktadır.
İtirazen
şikayet başvurunda bulunan ve KİK Kararı ile bu başvurularında haklı oldukları
tespit edilenlerin Kamu İhale Kurumuna yatırmış oldukları itirazen şikayet
başvuru bedelinin hukuka aykırı işlem veya eylemde bulunan İdareye yüklenmesine
karar verilmesinin gerektiği düşünülebilir ise de ; 4734 Sayılı Kamu İhale
Kanununda ve ikincil mevzuatta bu yönde bir düzenleme mevcut değildir. Bu durumda, Kamu İhale Kurumu bir mahkeme olmadığı
için İdari Yargılama Usulü Kanununun 31 nci maddesi ve bu maddenin atıfta
bulunduğu Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 413 ve devam eden madde
hükümlerini uygulamak imkanı kalmamıştır.
Bununla beraber, isteklinin haklı çıkması halinde söz
konusu bedelin iade edilmemesi, sebepsiz zenginleşme örneğidir.
İhalede
istekli veya istekli olabileceklerin , ihale doküman satınalma bedeli , geçici
teminat masrafı , belge temini masrafı , noter masrafı ve ihaleye katılım için
gereken diğer masraflarının olduğu bir gerçektir. İhalenin kazanılması veya
kazanılmaması halinde tüm bu masraflar kendi uhdesinde kalacaktır. İhale iş ve
işlemlerinde hukuka aykırı ve kendileri açısından zarara yol açan veya
açabilecek bir durum olmadığı sürece şikayet ve/veya itirazen şikayet
başvurusunda bulunulması da söz konusu olmayacak ve bunun için şikayet başvuru
bedeli ödenmeyecektir. Aksi halde ne olacaktır? İdarenin hukuka aykırı
işleminden zarar gören veya görebilecek isteklinin itirazen şikayet
başvurusunda bulunması ve bu başvurusu sonucunda iddialarının yerinde görülmesi
ve/fakat düzeltici işlem de belirlenmemiş olması halinde, yatırmış olduğu
itirazen şikayet başvuru bedelini geri alabilecek midir? Bu konuda aşağıdaki
şekilde değerlendirme yapmak mümkündür. Mahkemece haklı çıkan tarafa, Kamu İhale Kurumuna itirazen şikayet
başvuru bedelinin ödenmesi konusu, kanımızca söz konusu başvuru bedelinin
mahkeme masrafı sayılıp sayılmamasına bağlıdır.
Konu idari
yargıyla ilgili olduğu için öncelikle İdari Yargılama Usulü Kanununun
içerisinde çözüm aramak gerekmektedir. İdari Yargılama Usulü Hakkında Kanunun
31 nci maddesi uyarınca, İdari Yargılama Usulü Hakkında Kanunda hüküm
bulunmayan hususlarla bu arada yargılama giderleri konusunda Hukuk Usulü
Muhakemeleri Kanunu hükümleri uygulanır.
Söz konusu
yasanın 416 ncı maddesi uyarınca, mahkeme masraflarını peşin olarak ödeyen
taraf haklı çıkarsa, bu masraf diğer tarafa yüklenir.
Mahkeme
giderlerinin ayrıntıları söz konu yasada sayılmıştır. Bununla beraber, öğretide
kabul edildiğine göre, davanın açılmasından kesin hükme kadar tarafların
harcadığı para tutarları yargılama giderleri olarak kabul edilir. (İbrahim
Topuz Kadir Özkaya, Açıklamalı İçtihatlı İdari Yargılama Usulü Kanunu,
Sf.696)
Kamu İhale Kurumuna itirazen başvuru bedelleri dava
açılması için yapılması zorunlu olduğu, mahiyeti itibariyle de harç niteliğinde
olduğu için mahkeme masrafı olarak kabul edilmelidir.
Bu durumda
itirazen şikayet başvuru bedelleri ayrı bir dava açılmaksızın, konunun
yargılandığı davada hükme bağlanarak mahkeme masrafları arasında gösterilip
haksız çıkan tarafa yüklenebilir. Söz konusu bedelin istenebilmesi ayrı bir
dava açmayı gerektirmemelidir. Ancak
uygulamada bazı mahkeme kararlarında söz konusu giderin ayrı bir dava konusu
olabileceği, aynı davada talep edilemeyeceği belirtilmektedir. Bu tür kararlara
örnek olarak Ankara 16. İdare Mahkemesinin 14.04.2010 tarih ve E.2010/478
K.2010/482 sayılı kararı gösterilebilir.
Söz konusu
karar, Kamu İhale Kurumuna itirazen başvuru bedelini bir mahkeme masrafı olarak
kabul etmemektedir. Kuşkusuz bu yorum tarzı karşısında vatandaş, itiraz ve itirazen
şikayet yollarını tamamlayarak ayrı bir dava açmak zorunda kalmakta, daha fazla
emek ve zaman harcamaktadır. İdarenin ve mahkemenin iş yükü çoğalmakta yani
vatandaşın işi zorlaştırılmaktadır. Anayasa Mahkemesi konu ile ilgili olarak 19.03.2020 tarih ve 31073 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan kararında özetle "incelenen başvuruda mülkiyet hakkının ihlal edildiği sonucuna ulaşılmıştır. dolayısıyla ihlalin idarenin işleminden/eyleminden kaynaklandığı anlaşılmaktadır. Bununla birlikte derece mahkemeleri de ihlali gidrememiştir. Bu açıdan ihlalin aynı zamanda mahkeme kararından da kaynaklandığı söylenebilir. Bu durumda mülkiyet hakkının ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yniden yargılama yapılmasında hukuki yarar bulunmaktadır. Yapılacak yeniden yargılama ise bireysel başvuruya özgü düzenleme içeren 6216 sayılı kanunun 50. maddesinin (2) nolu fıkrasına göre ihlalin ve sonuçlarınının ortadan kaldırmaya yöneliktir. Bu kapsamda yapılması gereken iş yeniden yargılama kararı verilerek Anayasa Mahkemesini ihlal sonucuna ulaştıran nedenleri gideren, ihlal kararında belirtilen ilkere uygun yeni bir karar verilmesinden ibarettir. bu nedenle kararın ir örneğinin yeniden yargılama yapılmak üzere Ankara 11. idare mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekmektedir." şeklinde karar vermiştir. Anayasa Mahkemesi'nin bu kararından sonra itirazen şikayet başvuru bedelinin geri alınmasına yönelik hiç birengelin kalmadığı kanaatindeyiz.
SONUÇ
Kamu İhale
Kurumuna itirazen şikayet başvuru bedelleri, mahkemelerin başvuru bedelleri normal
mahkeme masraflarından daha büyük miktara varmaktadır. Bu nedenle dava açma
hakkı ve yargıya başvurma açısından caydırıcı etkisi çok fazladır. Bu nedenle
savunma hakkını kısıtladığı için Anayasaya aykırılığı da savunulabilir. Ancak
her halükarda miktarlarının mahkemelere başvuru bedellerinden çok yüksek
miktarlara ulaşması karşısında önemi çok daha fazladır.
4734
Sayılı Kanunun görevlilerin ceza sorumluluğunu düzenleyen 60. maddesine göre , "İhale
yetkilisi ile ihale komisyonlarının başkan ve üyeleri ile ihale işlemlerinden
sözleşme yapılmasına kadar ihale sürecindeki her aşamada görev alan diğer
ilgililerin; 17 nci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulunduklarının,
görevlerini kanuni gereklere uygun veya tarafsızlıkla yapmadıklarının,
taraflardan birinin zararına yol açacak ihmalde veya kusurlu hareketlerde
bulunduklarının tespiti halinde, haklarında ilgili mevzuatları gereğince
disiplin cezası uygulanır." 657 Sayılı devlet Memurları Kanunun
Kişisel Sorumluluk Ve Zarar başlıklı 12 nci maddesine göre ; " Devlet
memurları, görevlerini dikkat ve itina ile yerine getirmek ve kendilerine
teslim edilen Devlet malını korumak ve her an hizmete hazır halde bulundurmak
için gerekli tedbirleri almak zorundadırlar." Aynı Kanunun Kişilerin
Uğradıkları Zararlar başlıklı 13 ncü maddesi ise şu şekildedir ; "Kişiler
kamu hukukuna tabi görevlerle ilgili olarak uğradıkları zararlardan dolayı bu
görevleri yerine getiren personel aleyhine değil, ilgili kurum aleyhine dava
açarlar." 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununun Yargısal İnceleme başlıklı
57 nci maddesi gereğince şikayetler ve Kurum tarafından verilen nihai kararlar
Türkiye Cumhuriyeti Mahkemelerinde dava konusu edilebilmektedir. Bu kapsamda , İdarenin hukuka aykırı
işlemleri sebebiyle itirazen şikayet başvuru bedeli ödemek zorunda kalan ve bu
şikayetinde haklı bulunanların, bu meblağı ilgili İdareden talep
edebilmelerinin ve dava konusu yapılması ve sonuç olarak bu bedelleri geri almaları mümkündür.
|
|
|
 20 Şubat 2020 PERŞEMBE günü 31045 sayılı Resmî Gazete'de yayınlanan Kanun değişikliği ile Yüksek Fen Kurulu'na yapım işleri sözleşmelerinin uygulanması sürecine ilişkin geniş yetkiler verilmiştir. 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununa eklenen ek maddeler ile özetle "sözleşmede bulunmayan veya fiyatı belirli olmayan işlerin fiyatının tespiti, ihale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki uyumsuzluk, iş programı ihtilafları, fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması, sürenin uzatılması ve ödenek aktarılması, geçici ve kesin kabul işlemleri, gecikme halinde uygulanacak cezalar, yaptırılabilecek ilave işler ve iş eksilişlerinde sözleşme anlaşmazlıklarını incelemede Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bünyesinde yer alan Yüksek Fen Kurulu Başkanlığı" yetkili kılınmıştır.Yapılan bu düzenleme ihale sözleşme imzalanmasından kesin kabule olan süreç ile ilgili işlemlerin mahkeme yoluna başvurulmadan Yüksek Fen Kurulu tarafından çözüme kavuşturulması amaçlanmıştır.Yüksek Fen Kurulu Aşağıdaki uyuşmazlıklarda idare ve yüklenici arasında Kamu İhale Kurulu gibi hakem görevi yapacaktır.1-Yargılama veya Sayıştay incelemesine konu edilen hususlar Yüksek Fen Kurulu'nun görev alanına girmemektedir.2-Sözleşmenin uygulanmasından kaynaklanan anlaşmazlıklar ile ilgili başvurular, yükleniceler tarafından kesin kabul aşaması tamamlanıncaya kadar sözleşmeyi düzenleyen idareye yazılı olarak yapılır.3-İdareler bu başvuruları 30 gün içinde Yüksek Fen Kuruluna göndermek zorundalar4- Yüksek Fen Kurulu, itirazları en geç altmış gün içinde inceleyerek karara bağlar5- Yüksek Fen Kurulunun aldığı kararları idareler uygulamak zorundadırlar.Yapılan bu kanun değişikliğinin tam olarak uygulanması için "Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği" ve "Kamu İhale Genel Tebliği"nde KİK tarafından bazı düzenlemeler yapılması gerektiğini düşünmekteyiz. |
|
|
|
Bilindiği üzere, vergilendirmede, prensip olarak, dönemsellik esastır. Takvim yılı, hesap dönemi veya özel hesap dönemi veyahut kıst hesap dönemi esas alınarak vergilendirme yapılmaktadır. Bu esas hem gelir vergisi hem de kurumlar vergisi açısından geçerlidir (193 sayılı GVK md. 1, 5520 sayılı KVK md.6, 213 sayılı VUK md.174).
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunun 42-44. maddelerine göre bir işin yıllara sari inşaat ve onarım işi kapsamında değerlendirilebilmesi için aşağıdaki koşulları taşıması gerekmektedir.
1-Faliyet Konusu iş, inşaat ve onarım işi olmalıdır.
2-İnşaat ve onarım işi başkalarının hesabına ve taahhüde bağlı olarak yapılmalıdır.
3-İnşaat ve onarım işi birden fazla takvim yılına sirayet etmelidir.
Yıllara sari inşaat ve onarım işi kapsamına giren işlerde, inşaat ve onarım işinin başlangıç ve bitim tarihi vergilendirme açısından önem arz etmektedir(193 sayılı GVK md.42-44).
Geçici ve kesin kabule tabi olan işlerde geçici kabulün yapıldığını gösteren tutanağın onaylandığı tarih, Geçici ve kesin kabul usulüne tabi olmayan işlerde işin fiilen tamamlandığı veya fiilen bırakıldığı tarih,
Vergilendirme açısından işin bittiği tarih olarak kabul edilir.
Yıllara sari inşaat ve onarma işi yapan mükellefler bu kazançları dolayısıyla geçici vergi ödememektedirler. Bu esas hem gelir hem de kurumlar vergisi mükellefleri için geçerlidir (193 sayılı GVK mük. Md.120, 5520 sayılı KVK md.32 ve 217 Seri No.lu GV GT). Ancak, yukarıda açıklanan esas dahilinde işin bitiminden sonra bu işler dolayısıyla elde edilen kazançlar dolayısıyla geçici vergi ödeneceği tabiidir. Bir başka ifade ile geçici kabul ile kesin kabul arasındaki dönemde elde edilen kazançlar geçici vergiye tabidir. Zira, iş artık yıllara sari niteliğini yitirmiştir.
Bilidiği üzere, yıllara sari inşaat ve onarım işi yapanlara düzenlenen hakediş raporuna dayanarak hakediş ödemesi (avans olarak ödenenler dahil) yapılmakta ve bu ödemelerden, gelir veya kurumlar vergisine mahsuben %3 oranında tevkif yoluyla vergi ödenmektedir (193 sayılı GVK md 94, 96 ve 5520 sayılı KVK md.15). Tevkif yoluyla yapılan bu vergileme, vergideki gecikmeyi telafi etmek; mükellefin vergileme anındaki büyük nakit çıkış yükünü azaltmak amacıyla yapılmaktadır. Tevkif yoluyla yapılan vergileme hasılat (ödeme) üzerinden yapıldığından, net kârlılık oranı %15 kabul edildiğinde, aslında efektif vergi yükü (3/15) %20'ye tekabül etmektedir. Bu nedenle de yıllara sari inşaat ve onarma işlerinden elde edilen kazançlar geçici vergiden ayrışık tutulmuştur. Yıllara sari inşaat ve onarım işlerinde vergi tevkifatının matrahı, bu işleri yapanlara ödenen hakediş bedelleridir. Kesilen bu vergiler işin bitiminde verilecek yıllık gelir vergisi veya kurumlar vergisi beyannamesinde bildirilen kazanç üzerinden hesaplanacak gelir-kurumlar vergisinden mahsup edilir. İşin devam etmesi nedeniyle kazancı beyannameye dahil edilmemiş olan inşaatlara ilişkin hakedişlerden kesilen gelir vergisi tevkifatları diğer kazanç unsurları üzerinden hesaplanan gelir ya da kurumlar vergisinden mahsup edilemez. Mahsup neticesinde, mükellefe iadesi gereken bir vergi tutarının olması halinde bu tutar, mükellefin talebi doğrultusunda diğer vergi borçlarına mahsup edilir; mükellefin vergi borcunun olmaması halinde ise nakden iade yapılır (193 sayılı GVK md. 121, 5520 sayılı KVK md. 34, 252 Seri No.lu GV GT). Geçici kabulden sonra alınan hakedişler (kesin hakediş), biten inşaat işiyle ilişkilendirilmeksizin elde edildikleri yılın kar veya zararının tespitinde dikkate alınırlar ve gelir vergisi tevkifatına (stopaj) tabi tutulmazlar.
Konuyla ilgili Ankara Vergi dairesi Başkanlığının 28.11.2011 tarih ve B.07.1.GİB.4.06.16.01-2010-KVK-15-4-36 sayılı özelgesi aşağıdaki şekildedir..
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, taahhüdünüz altında yapımı tamamlanan ... 400 Yataklı Devlet Hastanesi işi ile ilgili geçici kabul tutanağının 20.11.2009 tarihinde onaylandığı belirtilerek, bu tarihten sonra şirketiniz adına yapılacak kesin hakediş ödemesi üzerinden kurumlar vergisi tevkifatı yapılıp yapılmayacağı hususunda Başkanlığımızdan görüş talep etmektesiniz.
193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 42'nci maddesinde; "Birden fazla takvim yılına sirayet eden (5035 sayılı Kanunun 48/4-a maddesiyle değişen ibare. Geçerlilik; 01.01.2004, Yürürlük; 02.01.2004) inşaat (dekapaj işleri de inşaat işi sayılır) ve onarma işlerinde kar veya zarar işin bittiği yıl kati olarak tespit edilir ve tamamı o yılın geliri sayılarak, mezkur yıl beyannamesinde gösterilir." hükmü yer almaktadır.
Yine aynı Kanun'un 44'üncü maddesinde; "İnşaat ve onarma işlerinde geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan hallerde geçici kabulün yapıldığını gösteren tutanağın idarece onaylandığı tarih; diğer hallerde işin fiilen tamamlandığı veya fiilen bırakıldığı tarih bitim tarihi olarak kabul edilir.
Bitim tarihinden sonra bu işlerle ilgili olarak yapılan giderler ve her ne nam ile olursa olsun elde edilen hasılat, bu giderlerin yapıldığı veya hasılatın elde edildiği yılın kâr veya zararının tespitinde dikkate alınır." hükmü yer almaktadır.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 15'inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde de; Gelir Vergisi Kanununda belirtilen esaslara göre birden fazla takvim yılına yaygın inşaat ve onarım işleri ile uğraşan kurumlara bu işleri ile ilgili olarak yapılan hakediş ödemeleri üzerinden vergi kesintisi yapılacağı hükme bağlanmış olup, söz konusu kesinti oranı 03.02.2009 tarihinden itibaren 2009/14594 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile %3 olarak belirlenmiştir.
Özelge talep formunuz ve eklerinden, taahhüdünüz altında tamamlanan ... 400 Yataklı Devlet Hastanesi işinin geçici kabul tutanağının 20.11.2009 tarihinde onaylandığı anlaşılmaktadır.
Buna göre, ... 400 Yataklı Devlet Hastanesi işi ile ilgili olarak geçici kabul tutanağının onaylandığı tarihten sonra yapılan hakediş ödemeleri o yılın kazancı sayılacağından bu ödemeler üzerinden 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 15'inci maddesine göre vergi kesintisi yapılmaması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(Aynı konuyla ilgili yine Ankara Vergi Dairesi Başkanlığının 19.04.2012 tarih ve B.07.1.GİB.4.06.16.01-125[15-11/1]-483 sayılı özelgesi de bulunmaktadır.)
|
|
|
İhalelere teklif veren firmalar, ihalelere girebilmek ve sözleşme imzalayabilmek için çeşitli masraflar yapmak durumunda kalırlar ayrıca İhale Kararı Vergisi, Sözleşme Kararı Vergisi, KİK payı gibi birçok resmi gideri ödemek zorundadırlar. Peki idare yada KİK tarafından ihaleye giren firmanın kusuru olmaksızın ihalenin sözleşme aşamasında iptal edilmesi durumunda, firmalar bu yaptıkları masrafların hangilerini geri alabilirler?
Analizimizde bu sorunun cevabını arayacağız..
29 Eylül 2016 tarih ve 29842 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan
"Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği" nin "Nüshalarda Damga Vergisi Uygulaması" başlıklı 7. maddesinde
(1) 6728 sayılı
Kanunun 28/b maddesiyle 488 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı tablonun
“II.Kararlar ve mazbatalar” başlıklı bölümünün (2) numaralı fıkrasına
“(4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu
kapsamındaki kurum ve kuruluşlara şikayet veya Kamu İhale Kurumuna
itirazen şikayet ya da yargı kararı üzerine ihalenin iptal edilmesi
halinde, bu ihale kararının hükmünden yararlanılmayan kısmına isabet
eden damga vergisi ret ve iade olunur. Sözleşmenin düzenlenmiş
olması durumunda sözleşmeye ilişkin damga vergisi ret ve iade
edilmez.)” şeklinde parantez içi hüküm eklenmiş olup, düzenleme sonrası
söz konusu fıkra aşağıdaki gibidir.
“İhale Kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve kamu
tüzel kişiliğini haiz kurumların her türlü ihale kararları (4/1/2002
tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki kurum ve
kuruluşlara şikayet veya Kamu İhale Kurumuna itirazen şikayet
ya da yargı kararı üzerine ihalenin iptal edilmesi halinde, bu ihale
kararının hükmünden yararlanılmayan kısmına isabet eden damga vergisi
ret ve iade olunur. Sözleşmenin düzenlenmiş olması durumunda sözleşmeye
ilişkin damga vergisi ret ve iade edilmez.)”
.....
(4) Söz konusu fıkradaki düzenleme sonrasında, Kamu İhale Kanunu
kapsamındaki ihale makamı olan kurum ve kuruluşlara şikayet veya Kamu
İhale Kurumuna itirazen şikayet ya da yargı kararı üzerine ihalenin
iptal edilmesi nedeniyle hükmünden kısmen veya tamamen
yararlanılmayan ihale kararına ait damga vergisi ret ve iade
edilecektir. Bu çerçevede;
a) 488 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi
kapsamında, sürekli damga vergisi mükellefiyeti bulunan mükelleflerce
mükellefiyetlerinin bulunduğu vergi dairelerine,
b) 488 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi
kapsamında sürekli damga vergisi mükellefiyeti bulunmayan gelir veya
kurumlar vergisi mükelleflerince, gelir veya kurumlar vergisi yönünden
bağlı oldukları vergi dairelerine,
c) Ödemenin vergi daireleri dışındaki muhasebe birimlerine yapılmış
olması durumunda, yukarıda belirtilen ilgili vergi dairesine,
başvurulması durumunda iade işlemi gerçekleştirilecektir.
(5) Başvuru sırasında, damga vergisinin ödendiğine dair makbuz/vergi
dairesi alındısı, ihalenin iptal edildiğine ilişkin tevsik edici belge
ile ihale makamından ihalenin ne kadarının gerçekleştiğine ilişkin
alınacak yazının ibrazı şarttır.
(6) Diğer taraftan, söz konusu ihale konusu işlerde sözleşme düzenlenmiş
olması durumunda, sözleşmeye konu işin iptali halinde dahi sözleşmeye
ait damga vergisinin iade edilmeyeceği hususuna açıklık getirilmiştir."
hükümleri bulunmaktadır.
Yukarıdaki hükümlerden de anlaşılacağı üzere
Kamu İhale Kurumuna itirazen şikayet ya da yargı kararı üzerine ihalenin iptal edilmesi halinde
ihale kararı damga vergisini iade alınması (karar pulu) mümkün olup sözleşme damga vergisi, KİK payı gibi bedelleri ise geri alınamaz.
İhale kararı damga vergisinin geri alınabilmesi için
yukarıdaki genel tebliğin 5. maddesindeki belgeler ile vergi dairesine
başvurulması gerekmektedir.
4735 sayılı Mamu ihaleleri sözleşme kanunun "Sözleşme
kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi
" başlıklı 24. maddesinde "Sözleşme
bedelinin % 80'inden daha düşük bedelle tamamlanacağı anlaşılan
işlerde, yüklenici işi bitirmek zorundadır. Bu durumda yükleniciye,
yapmış olduğu gerçek
giderleri ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin %
80'i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel
farkının % 5'i geçici kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden ödenir."
hükmü bulunmaktadır.
Yukarıdaki hükme göre idareden yapılan iş ile sözleşmenin %80 i arasındaki farkın %5inin ödenmesi
talep edilebilir.
Ayrıca sözleşmenin idare tarafından yüklenici kusuru olmadan fesh edilmesi durumunda, ihale için
yapılmış olan tüm giderleri (KİK payı, damga vergisi,
teminat mektubu için yatırılan ücretler, bunun gibi işin yapımı
sırasında harcadığınız ve ispatlayabileceğiniz tüm giderler) mahkeme
yoluyla geri alınabilir.
Bu hususla ilgi 12.6.2017 tarih ve 2017/2508 Karar Nolu Yargıtay KİK tarafından iptal edilen bir ihale için yüklenici firmaye idare tarafından sebebsiz zenginleşme hükümlerine göre ödeme yapması yönünde karar vermiştir.
|
|
|
|
Yapım İşleri İhaleleri
Uygulama Yönetmeliği'nin "İş deneyim belgelerinin EKAP üzerinden
düzenlenmesi" başlıklı
"EK MADDE 1-(Ek:RG-7/6/2014-29023) (1) İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar
tarafından 31/8/2014 tarihinden sonra düzenlenecek olan iş deneyim
belgelerinin EKAP üzerinden düzenlenerek kayıt edilmesi zorunludur.
(2) İlanı
veya duyurusu 31/8/2010 tarihinden sonra yapılan Kanun kapsamındaki
ihalelere ilişkin olup EKAPa kayıt edilmeden 1/9/2014 tarihine kadar
düzenlenmiş bulunan iş deneyim belgelerinin asıllarının (Değişik ibare: 27/06/2015-29399 R.G./1. md.) 1/7/2016 tarihine kadar belgeyi düzenleyen
idareye teslim edilmesi ve EKAP üzerinden yeniden düzenlenerek kayıt edilmesi
zorunludur. Bu durumda; EKAP üzerinden düzenlenen yeni belgeye, daha önce
düzenlenen belgenin tarih ve sayısının da belirtildiği ve eski belgenin yerine
verildiğine dair bir şerh düşülür ve eski belge dosyasında muhafaza edilir.
......"
hükmü bulunmaktadır. (Aynı hükümler hizmet
alımı ve mal alımı ihaleleri uygulama yönetmeliğinde de bulunmaktadır)
Yapım işleri İhaleleri
uygulama Yönetmeliği'nin "İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve
kuruluşlar" başlıklı
"MADDE
43 (1) İş deneyim belgeleri; yapılan iş karşılığı bedel
içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak, Kanun kapsamındaki idareler ile Kanun
kapsamı dışındaki diğer kamu kurum ve kuruluşlarına (kamu kurumu niteliğindeki
meslek kuruluşları ve vakıf yükseköğretim kurumları hariç) gerçekleştirilen
işler için, iş sahibi tarafından düzenlenir ve sözleşmeyi yapan yetkili makam
tarafından onaylanır.
(2) Gerçek
kişilere veya yukarıda belirtilenler dışındaki tüzel kişilere gerçekleştirilen
işler için, belediye sınırları veya mücavir alan içinde ilgili belediye
tarafından, belediye sınırları veya mücavir alan dışında ilgili bayındırlık ve
iskan il müdürlüğü tarafından, ilgili mevzuatı uyarınca yapı denetimi veya kabulü
bunların dışındaki kuruluşlar tarafından yapılan işlerde ise bu mevzuat
uyarınca yetkilendirilmiş kurumlar tarafından düzenlenir. Belediyenin ilgili
birimi tarafından düzenlenen iş deneyim belgeleri belediye başkanı veya yetkili
birim amiri tarafından, bayındırlık ve iskan il müdürlüğünce düzenlenenler ise,
valilik tarafından onaylanır.
(3)(Değişik:RG-3/7/2009-27277;Değişik:RG-7/6/2014-29023)
Organize sanayi bölgesinin yetki alanı dahilindeki yerlerde
gerçekleştirilen işlere ilişkin iş deneyim belgeleri, organize sanayi bölgesi
müdürlüğü tarafından düzenlendikten sonra; yönetim kurulunun kararı üzerine
yönetim kurulu başkanınca, organize sanayi bölgesinde ilgili Bakanlık veya kamu
kurum ve kuruluşu tarafından kredi kullandırılan işler için ise bu Bakanlığın veya
kamu kurum ve kuruluşunun ilgili birimince onaylanmak suretiyle verilir.
(4) Serbest
bölgelerin yetki alanı dahilindeki yerlerde gerçekleştirilen işlere ilişkin iş
deneyim belgeleri, serbest bölge müdürlüklerince düzenlenir ve verilir.
..... " hükmü
4734 sayılı Kamu İhale
Kanunu'nun "Kapsam" başlıklı
"Madde 2- Aşağıda
belirtilen idarelerin kullanımında bulunan her türlü kaynaktan karşılanan mal
veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihaleleri bu Kanun hükümlerine göre
yürütülür:
a) (Değişik:
1/6/2007-5680/1 md.) Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ile özel
bütçeli idareler, il özel idareleri ve belediyeler ile bunlara bağlı; döner
sermayeli kuruluşlar, birlikler (meslekî kuruluş şeklinde faaliyet gösterenler
ile bunların üst kuruluşları hariç), tüzel kişiler.
b) (Değişik: 30/7/2003-4964/1 md.) Kamu iktisadi kuruluşları ile
iktisadi devlet teşekküllerinden oluşan kamu iktisadi teşebbüsleri.
c) (Değişik: 30/7/2003-4964/1 md.) Sosyal güvenlik kuruluşları,
fonlar, özel kanunlarla kurulmuş ve kendilerine kamu görevi verilmiş tüzel
kişiliğe sahip kuruluşlar (meslekî kuruluşlar ve vakıf yüksek öğretim kurumları
hariç) ile bağımsız bütçeli kuruluşlar.
d) (Değişik: 12/6/2002-4761/10 md.) (a), (b) ve (c) bentlerinde
belirtilenlerin doğrudan veya dolaylı olarak birlikte ya da ayrı ayrı
sermayesinin yarısından fazlasına sahip bulundukları her çeşit kuruluş,
müessese, birlik, işletme ve şirketler.
e) (Değişik: 13/2/2011-6111/176
md.) 4603 sayılı
Kanun kapsamındaki bankalar ile bu bankaların doğrudan veya dolaylı olarak
birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlasına sahip bulundukları
şirketlerin yapım ihaleleri.
(Değişik ikinci fıkra:
13/2/2011-6111/176 md.) Ancak,
Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu ve bu Fonun hisselerine kısmen ya da tamamen
sahip olduğu bankalar, 4603 sayılı Kanun kapsamındaki bankalar ve bu bankaların
doğrudan veya dolaylı olarak birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından
fazlasına sahip bulundukları şirketler ((e) bendinde belirtilen yapım ihaleleri
hariç) 4603 sayılı Kanun kapsamındaki bankaların 2499 sayılı Sermaye Piyasası
Kanununa tabi gayrimenkul yatırım ortaklıkları ile enerji, su, ulaştırma ve
telekomünikasyon sektörlerinde faaliyet gösteren teşebbüs, işletme ve şirketler
bu Kanun kapsamı dışındadır."
hükmü
Kamu İhale Genel Tebliğinin İş
deneyim belgelerinin EKAP üzerinden düzenlenmesi başlıklı 30.8inci maddesinde
30.8.2 İş
deneyim belgelerinin EKAP üzerinden düzenlenmesi ve belge sahiplerine
verilmesinde, İhale Uygulama Yönetmelikleri ile bu Tebliğin iş deneyim
belgelerinin düzenlenmesi ve verilmesine ilişkin hükümlerine uyulması
gerekmektedir. EKAP üzerinden iş deneyim belgesi düzenlenmesi ve sorgulanmasına
ilişkin İdare İş Deneyim Belgesi Düzenleme, Kayıt ve Sorgulama Kullanım
Rehberine EKAP üzerinden erişilebilir.
30.8.3 İdarece EKAP üzerinden düzenlenen iş
deneyim belgesine, EKAP tarafından otomatik olarak bir belge numarası
verilmektedir. EKAP üzerinden düzenlenen iş deneyim belgesi çıktısı alınarak
belgeyi onaylamaya yetkili kişi tarafından isim ve unvanı belirtilmek suretiyle
imzalanıp mühürlendikten sonra ilgiliye verilecektir.
30.8.4 Daha önce EKAP üzerinden düzenlenmeyen
mevcut iş deneyim belgesinin, EKAP üzerinden kayıt altına alınarak yeniden
düzenlenebilmesi için, iş deneyim belgesi sahibinin ilgili idareye başvuruda
bulunması ve iş deneyim belgesinin aslını idareye teslim etmesi gerekmektedir.
Bu durumda; ilgili idarece iş deneyim belgesi süresi içinde EKAP üzerinden
yeniden düzenlenerek 30.8.3 üncü maddede belirtilen şekilde onaylanıp ilgiliye
verilecek, ilgili tarafından idareye teslim edilen iş deneyim belgesi ise
dosyasında muhafaza edilecektir.
.....
30.8.7 İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşların EKAP
üzerinden iş deneyim belgesi düzenleyebilmeleri için 29 uncu maddede belirtilen
işlemlere uygun olarak EKAPa kayıtlı olmaları gerekmektedir. İlanı veya
duyurusu 1/7/2016 tarihinden sonra yapılacak ihalelerde, İhale Uygulama
Yönetmelikleri Ek-1 maddeleri çerçevesinde, EKAP üzerinde kayıt altına alınma zorunluluğu
olduğu halde bu zorunluluğa uygun olmayan iş deneyim belgeleri iş deneyimini
tevsik için kullanılamayacağından dolayı EKAPa kayıtlı olmayan kurum ve
kuruluşların aday ve istekliler açısından bir hak kaybına neden olmamaları
bakımından öngörülen tarihlere kadar EKAPa kayıt olmaları önem arz
etmektedir. açıklaması yer
almaktadır..
Yukarıdaki hükümlerden de açıkça anlaşılacağı üzere iş
deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum
ve kuruluşlar tarafından
31/8/2014 tarihinden sonra düzenlenecek olan iş deneyim belgelerinin EKAP
üzerinden düzenlenerek kayıt edilmesi ayrıca ilanı veya duyurusu 31/8/2010 tarihinden sonra
yapılan Kanun kapsamındaki
ihalelere ait EKAPa kayıt edilmeden
1/9/2014 tarihine kadar düzenlenmiş bulunan iş deneyim belgelerinin EKAP'a
kayıt edilmesi zorunludur.
Bu düzenlemeler ışığında aşağıdaki iş deneyim
belgelerinin EKAP'a kayıt edilmesi zorunlu değildir.
1-
İlan ve duyurusu 31.08.2010 tarihinden önce yapılan ihaleler sonucu düzenlenen iş
deneyim belgeleri
2-
Kamu kurum ve kuruluşları tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu Kapsamına dahil
olmayan istisna kapsamında gerçekleştirilen ihaleler sonucu 01.09.2014 tarihine kadar düzenlenmiş bulunan iş
deneyim belgeleri
3- Tüzel
kişilere gerçekleştirilen yapım işleri için Belediyeler yada Özel idareler
tarafından 01.09.2014 tarihine kadar düzenlenmiş olan iş deneyim belgeleri
|
|
|
Yapım işi sözleşme uygulamalarına ilişkin düzenlemeleri içeren; Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği, Yönetmelik eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi, tip idari şartnameler ve sözleşme ile Yapım İşleri Muayene ve Kabul Yönetmeliği ve Kamu İhale Genel Tebliğinde değişiklik yapan Yönetmelikler ve Tebliğ, 8 Ağustos 2019 tarihli ve 30856 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Bahse konu mevzuat ilanı veya duyurusu 19 Ağustos 2019 tarihi ve sonrasında yapılacak ihaleler için geçerli olacaktır.
Mevzuat değişikliği ile yapılan düzenlemeler;
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınarak ihale edilen işlerde iş eksilişinin gerekli olduğu durumlarda, iş
eksilişinin tutarının nasıl hesaplanması gerektiğiyle ilgili düzenlemeler yapıldı.
Yüklenici yada vekili tarafından imzalanarak idareye sunulan hakediş raporlarının idarece tahakkuka bağlanma ve ödeme
süreleriyle ilgili düzenlemeler yapıldı.
Sözleşmesinde kısmi kabul yapılması öngürülmeyen işlerde, işin yürütülmesi sırasında önceden öngörülmeyen zorunlu
nedenlerle ihtiyaç görülmesi durumunda tamamlanmış ve müstakil kullanıma elverişli bölümler için kısmi geçici kabul
yapılabilme imkanı getirildi.
Geçici kabul noksanları için idare tarafından hakeişlerden yapılan kesintiler ile ilgili yeni düzenlemeler yapıldı.
İhale üzerinde kalan isteklinin, teknik personelin idarece öngörülen nitelik ve sayıda olduğuna dair belgeleri, yer
tesliminin yapıldığı tarihten itibaren idareye sunma süresi 5 günden 10 güne çıkarıldı.
Teklif birim fiyatlı işlerde, sözleşmeye dahil edilen yeni iş kalemleri için revize birim fiyat hesabı yapılacak.
Sözleşmede bulunmayan veya fiyatı belli olmayan işlerin birim fiyatının tespitine ilişkin yeni düzenleme yapıldı.Bu
düzenlemelere göre, yeni oluşturulan birim fiyatlar iş kalemine ait resmi analiz ve rayiçlerde kullanılarak hesaplanan birim
fiyatın %90’ını geçemeyecek.
Sözleşme ve eklerinde birim fiyatı bulunmayan yeni iş kaleminin birim fiyatının tespitinde kullanılmak üzere sabit kar
ve genel gider oranı tanımlanabilmesi imkanı getirildi.
Yer tesliminde Yüklenici firmanın hazır bulunmaması durumunda yapı denetim görevlileri tarafından tutanak tutularak işin
süresinin başlatılacağı belirlendi.
Yer teslimi için hazır bulunmayarak işyerini geç teslim alan yüklenicinin bu nedenle süre uzatımı talep edemeyeceğine
ilişkin düzenleme yapıldı.
Gecikme cezasının ilk sözleşme bedeli üzerinden yapılacağına ilişkin düzenleme yapıldı.
Mücbir sebepler veya idareden kaynaklı nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilerek uzatılması halinde
yürürlükte bulunan fiyat farkı esasları dikkate alınarak fiyat farkı verileceğine ilişkin düzenleme yapıldı.
İş Programı yapılırken günlük yapılması gereken iş tutarının belirlenmesinde imalatların niteliği, teknik özellikleri ve
yapım sürelerinin göz önünde bulundurulması gerektiğine ilişkin düzenleme yapıldı.
Bizzat yüklenici tarafından yapılması öngörülen ve alt yüklenicilere yaptırılamayacak iş kısımlarının tanımlanabilme
imkanı getirildi.
Alt yüklenicilere yaptırılacak işlere tutarsal sınırlama getirildi.
Alt yükleniciye yaptırılacak işin imalat grubu olarak ayrılabilir nitelikteki işler kapsamında olması gerektiği şeklinde
düzenleme yapıldı.
Hakediş ödemelerinin direkt olarak alt yükleniclere yapılabilmesine ilişkin düzenleme yapıldı.
Gecikme halinde uygulanacak cezalar dahil sözleşme kapsamında kesilecek cezaların toplam tutarının hiçbir durumda ilk
sözleşme bedelinin %15’ini geçemeyeceğine ilişkin düzenleme yapıldı.
İş programının sunulmaması veya uygun bulunmaması durumunda gecikilen hergün için ceza kesilmesine yönelik düzenleme
yapıldı.
İşyerinde bulundurulması istenen teknik personellere ilişkin bilgi ve belgelerin süresinde idareye sunulmaması durumunda
teknik personel bulundurmama cezası kesileceğine ilikin düzenleme yapıldı.
İşin ihalesine teklif veren isteklilerin bu işte alt yüklenici olamayacaklarına ilişkin düzenleme yapıldı.
Geçici kabul yapılmasıyla ilgili yeni düzenlemeler yapıldı.
Sözleşmede bulunmayan ve ihale tarihi itibarıyla fiyatı tespit edilemeyen işlerin yaptırılması suretiyle iş artışı olan
işlerde, iş artışının yasal sınırlar içinde olup olmadığını tespiti için iş artış tutarının endekslerle ihale tarihine
çekileceğine ilişkin düzenleme yapıldı.
Resmi Gazetede yayımlanan mevzuat değişikliklerine aşağıdak linklerden ulaşabilirsiniz.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
|
|
|
|
25.01.2017 tarih ve
29959 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan İhale Uygulama Yönetmelik ve Tebliğleri
ile ihale mevzuatında kapsamlı değişiklikler yapılmıştır. Bu değişikliklerin
bir tanesi de Personel
çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde yaklaşık maliyetin
/1,30 a bölümü sonucu bulun sınır değer hesabı iptal edilerek yaklaşık maliyet
ve ihalelere katılan firmaların tekliflerinin toplamının aritmetik
ortalamasının alınarak R katsayısı ile çarpılması sonucu bulunan sınır değerin
kullanılmaya başlanmasıdır. 29 Haziran 2017 tarihli ve 30109 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kamu İhale Genel Tebliği ile yaklaşık maliyetin üstünde olan ve yaklaşık maliyetin % 60'ının altında olan teklifler sınır değer hesabına dahil edilmemesi kararına verilmiştir. Formül olarak gösterilmesi gerekirse;
SD:
Sınır değeri,
YM:
Yaklaşık maliyeti,
n:
İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu
anlaşılan isteklilerin teklif sayısını,
T1, T2,
T3
,Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olan ve teklifleri yaklaşık maliyetin üzerinde ve % 60 altında olmayan isteklilerin teklif bedellerini,
R: Sınır
Değer Tespit Katsayısını
İfade
etmek üzere;
SD=((YM+T1+T2+T3...+TN)/n+1)
x R
formülüyle hesaplanır.
Yukarıdaki formüllerden de
görüleceği üzere Sınır değer üç parametreye bağlıdır. Bunlar; yaklaşık maliyet,
isteklilerce sunulan teklifler ve R katsayısı. Bu parametreleri teker teker
incelersek;
1- Yaklaşık Maliyet: 25.01.2017
tarih ve 29959 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Yönetmeliğe göre hizmet alımı
ihalelerinde yüklenici karı %7 ye düşürülmüştür. Yani İdareler yaklaşık
maliyeti hazırlarken maksimum %7 oranında yüklenici karı
hesaplayabilirler. Bu durumda aynı iş
için yaklaşık maliyetin önceki yıllara göre daha düşük olarak tespit edilmesine
neden olabilecektir.
2-
İsteklilerce sunulan teklifler: Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.1.2.
maddesine göre sınır değer hesaplanırken teklif mektubu ve geçici teminatı
uygun olan ve yaklaşık maliyetin üzerinde ve %60 altında olmayan teklifler hesaplamaya dahil edilmektedir. Yani teklif mektubu ve
geçici teminat dışında kalan ve idari şartnamede yeterlik kriteri olarak istenilen belgelerin
ihalede sunulmaması durumunda dahi (iş deneyim belgesi, ticaret sicil gazetesi,
imza sirküleri v.b) bu teklifler sınır değer hesabında kullanılacaktır. Bu durum kanımızca bazı firmalarca sınır
değeri düşürmek yada yükseltmek amacıyla manuple edilmeye çalışılacaktır.
3- R katsayısı: Kamu İhale Genel
Tebliği'ne göre Kamu İhale Kurumu ihalenin konusu ve işin niteliklerine göre R
katsayısını her sene 1 Şubat tarihinde belirleyecektir. 2018 yılı için belirlenen
katsayılar aşağıdaki gibidir.
İhalenin Konusu
R Katsayısı
Araç
Kiralama
0,84
Bilgisayar Sistemlerine Yönelik
Hizmetler
0,83
Malzemeli
Yemek
0,82
Mühendislik
Hizmetleri
0,78
Sigorta
Hizmetleri
0,80
Diğer
Hizmetler
0,80
İhalenin
konularına ve işin niteliğine göre idareler Sınır değeri kullanırken yukarıdaki
R katsayılarından birini kullanacaklardır. Eğer birden fazla iş aynı ihale
içinde ihale ediliyorsa yaklaşık maliyete göre hangi iş en fazla orandaysa o
işe ait R katsayısı kullanılır.
Örnek: Yaklaşık
maliyeti 100.000 TL olan yemek hazırlama (yaklaşık maliyeti 70.000 TL) ve Araç
kiralama hizmetinin (yaklaşık maliyeti 30.000 TL ) beraber ihale edildiği bir işte R katsayısı malzemeli yemek alımı işinin yaklaşık maliyet içerisinde oranı daha fazla olduğu için 0,82
olarak kabul edilir.
Sınır değerin hesaplanmasıyla ilgili bir iki örnek
vererek konuyu daha iyi açıklayabiliriz.
Örnek-1:
Yaklaşık Maliyeti 1.000.000 TL olan "Araç kiralama ihalesinde" verilen
teklifler aşağıdaki gibi olsun.
1.
Firma: 850.000 TL (Teklif mektubu ve geçici teminatı uygun)
2.
Firma: 800.000 TL (Teklif mektubu uygun değil)
(Teklif mektubu uygun olmadığından sınır değer hesabına katılmaz)
3.
Firma: 900.000 TL (Teklif mektubu ve geçici teminatı uygun)
4.
Firma: 920.000 TL (Geçici teminatı uygun değil) (Geçici teminatı uygun olmadığından sınır değer hesabına katılmaz)
5.
Firma: 1.050.000 TL (Teklif mektubu ve geçici teminatı uygun) (Yaklaşık Maliyetin üzerinde olduğundan sınır değer hesabına katılmaz)
6.
Firma:750.000 TL (Teklif mektubu ve geçici teminatı uygun)
Sınır
Değer=(1.000.000 + 850.000 + 900.000 + 760.000)/4)*0,84
Sınır
Değer=877.500 *0,84
Sınır Değer=737.100 TL
Bu ihalede sınır değerin altında teklif veren istekli yoktur.
Örnek-2:
Yaklaşık Maliyeti 2.000.000 TL olan "Malzemeli Yemek Alımı ihalesinde"
verilen teklifler aşağıdaki gibi olsun.
1.
Firma: 1.850.000 TL (Teklif mektubu ve geçici teminatı uygun)
2.
Firma: 1.150.000 TL (Teklif mektubu ve geçici teminatı uygun) (Yaklaşık Maliyetin % 60 ın altında olduğundan sınır değer hesabına dahil edilmez)
3. Firma:
2.120.000 TL (Teklif mektubu ve geçici teminatı uygun) (Yaklaşık Maliyetin üzerinde olduğundan sınır değer hesabına katılmaz)
4.
Firma: 1.580.000 TL (Teklif mektubu ve geçici teminatı uygun)
5.
Firma: 1.450.000 TL (Teklif mektubu uygun, geçici teminatı yok) (Geçici teminatı olmadığından sınır değer hesabına katılmaz)
6.
Firma:1.790.000 TL (Teklif mektubu ve geçici teminatı uygun)
Sınır
Değer=(2.000.000 + 1.850.000 + 1.580.000 + 1.450.000)/4)*0,82
Sınır
Değer=1.720.000*0,82
Sınır Değer=1.410,40 TL
Bu ihalede 2. firmanın teklifi sınır değerin
altındadır.
|
|
|
 696 Sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımı İhaleleri 24.12.2017 tarihi ile kaldırılarak 04.12.2017 tarihi itibarıyla Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımı İhaleleri kapsamında Kamu da çalışan taşeron işçiler kadroya geçirilecektir.
695 Sayılı KHK ile özetle aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62'nci maddesi değiştirilmiştir.
1- Artık Kamu Kurumları Personel Çalışmasına Dayalı Hizmet alımı yapamayacak. (KİT'ler Hariç)
2- Devam eden Personel Çalışmasına Dayalı Hizmet Alımı sözleşmeleri geçiş tamamlanınca fesh edilip sözleşme bedelinin %80'ini aşmayanlar için yükleniciye, sözleşmenin yürütülmesine ilişkin her türlü zarara karşılık sözleşme bedelinin %80'i ile yapılan işin tutarı arasındaki bedel farkının %5'i sözleşmeyi yürüten idare tarafından, tazminat olarak ödenecek.
3- 31.12.2017 tarihinde bitecek olan işler, mevcut sözleşme koşullarıyla geçiş sağlanana kadar uzatılacak. Eğer mevcut firma ile devam etme imkânı yoksa doğrudan teminle süreci tamamlanacaktır.
4- Sözleşmesi yapılmış ve başlanmamış işler 24.12.2017 tarihi itibarıyla fesh edilecek, firmanın yatırmış olduğu İhale Kararı ve Sözleşme damga vergisi, ve kik payları iade edilecektir.
5- Mahalli idareler Personel Çalışmasına Dayalı Hizmet Alımı kapsamına giren işleri kendi şirketlerine ihalesiz olarak yaptıracaklardır. Belediyelerde Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı işlerinde çalışan işçiler kadroya alınmayacak olup Belediye şirketlerinde istihdam edilecektir.
6- 04.12.2017 tarihi itibarıyla yüklenici firmalarda istihdam edilen işçiler daimi işçi kadrosuna geçirilecektir.
7- Kadroya geçişte sınav yapılacak olup, emekli olduktan sonra çalışmaya devam eden kişiler kadroya geçirilmeyecektir.
8- Yüklenici taşınırları ve malzemeleri satın alınabilecek veya kiralanabilecek. Satın alma bedeli şirketlerin yasal defter ve kayıtlarında yer alan kayıtlı değerinden fazla olamayacak.
9- Yemek hazırlama, araç kiralama, Danışmanlık hizmetleri, Hastane bilgi yönetim sistemi hizmetleri ve çağrı merkezi hizmetlerine ilişkin alımlar personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilmeyecek.
|
|
|
|
696 Sayılı KHK ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62'nci maddesi değiştirilmiştir.
Bu değişiklikler ile Kamu kurumları (KİT'ler hariç) 24.12.2017 tarihinden itibaren personel Çalıştırılmasına dayalı Hizmet Alımı İhaleleri yapamayacaklardır. Peki Hangi ihaleler bu düzenleme kapsamında hangi ihaleler bu düzenleme kapsamında değildir?
YAPILAMAYACAK İHALELER
1- Vasıflı yada vasıfsız personel ihaleleri
2- Çöp toplama ihaleleri
3- Park bahçe ihaleleri
4- Güvenlik ihaleleri
5- Sayaç açma kapama ve okuma ihaleleri
6- Destek personel ihaleleri
7- Sağlık ihaleleri
YAPILMAYA DEVAM EDECEK İHALELER
1-Yemek hazırlama ihaleleri
2-Araç kiralama ihaleleri
3-Danışmanlık hizmetleri
4-Hastane bilgi yönetim sistemi hizmetleri
5-Çağrı merkezi hizmetleri
|
|
|
|
4734 sayılı
Kamu İhale Kanununda belirtilen ve 01.02.2018 - 31.01.2019 tarihleri arasında
geçerli olacak olan eşik değerlerin ve parasal limitlerin, Türkiye İstatistik
Kurumu tarafından açıklanan 2017 yılı Aralık ayı Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi
(Yİ-ÜFE) yıllık değişim oranında arttırılarak güncellenmesine dair Kamu
İhale Tebliği (No: 2018/1) 19 Ocak 2018 Tarihli ve 30316 Sayılı Resmî Gazetede
yayımlanmıştır.
Ancak Kamu İhale Tebliği'nde belirtilen bedellerin
hangi Kanun maddesini için uygulanacağını ve bu bedellerin nerelerde
kullanılacağı çoğu zaman bilinmez ve uygulamada yanlışlıklar yapılır.
Aşağıda KİK tarafından 01.02.2018 -
31.01.2019 tarihleri arasında geçerli olacak şekilde güncellenen eşik değerler
ve parasal limitler, kanun maddeleriyle beraber verilmiş olup, böylece
uygulayıcılar tarafından bu bedellerin neyi ifade ettiği daha iyi
anlaşılacaktır.
Kamu İhale Tebliğinin 3. maddesinin a bendi ile ifade
edilen parasal limitler..
İstisnalar
Madde 3-
Kamu iktisadi
kuruluşları ile iktisadi devlet teşekküllerinden oluşan kamu iktisadi
teşebbüsleri ve Genel bütçe kapsamındaki
kamu idareleri ile özel bütçeli idareler, il özel idareleri ve belediyeler ile
bunlara bağlı; döner sermayeli kuruluşlar, birlikler (meslekî kuruluş şeklinde
faaliyet gösterenler ile bunların üst kuruluşları hariç), tüzel kişiler, Kamu
iktisadi kuruluşları ile iktisadi devlet teşekküllerinden oluşan kamu iktisadi
teşebbüsleri, Sosyal güvenlik kuruluşları, fonlar, özel kanunlarla kurulmuş ve
kendilerine kamu görevi verilmiş tüzel kişiliğe sahip kuruluşlar (meslekî
kuruluşlar ve vakıf yüksek öğretim kurumları hariç) ile bağımsız bütçeli
kuruluşların doğrudan veya dolaylı olarak birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin
yarısından fazlasına sahip bulundukları her çeşit kuruluş, müessese, birlik,
işletme ve şirketlerin, ticarî ve sınaî faaliyetleri çerçevesinde; doğrudan mal
ve hizmet üretimine veya ana faaliyetlerine yönelik ihtiyaçlarının temini için
yapacakları, Hazine garantisi veya doğrudan bütçenin transfer tertibinden
aktarma yapmak suretiyle finanse edilenler dışındaki yaklaşık maliyeti ve
sözleşme bedeli 10.369.344 TL
(Onmilyon Üçyüzaltmışdokuzbin Üçyüzkırkdört Türk Lirası) aşmayan mal veya
hizmet alımları ceza ve ihalelerden yasaklama hükümleri hariç 4734 sayılı kamu
İhale knunu'na tâbi değildir
Kamu İhale
Tebliğinin 3. maddesinin b bendi ile ifade edilen parasal limitler..
Eşik değerler
Madde 8- Bu Kanunun 13 ve 63 üncü maddelerinin uygulanmasında yaklaşık maliyet
dikkate alınarak kullanılacak eşik değerler aşağıda belirtilmiştir:
a) Genel bütçeye dahil
daireler ve katma bütçeli idarelerin mal ve hizmet alımlarında 1.239.599 TL (Birmilyon İkiyüzotuzdokuzbin Beşyüzdoksandokuz Türk
Lirası),
b) Kanun kapsamındaki
diğer idarelerin mal ve hizmet alımlarında 2.066.004 TL
(İki Milyon Altmışaltıbin Dört Türk Lirası),
c) Kanun kapsamındaki
idarelerin yapım işlerinde 45.452.363 TL
(Kırkbeşmilyon Dörtyüzelliikibin ÜçyüzaltmışüçTürk Lirası),
Kamu İhale Tebliğinin 3. maddesinin c bendi ile ifade
edilen parasal limitler..
İhale ilan süreleri
ve kuralları ile ön ilan
Madde 13
b) Yaklaşık maliyeti 8
inci maddede belirtilen eşik değerlerin altında kalan ihalelerden;
1) Yaklaşık maliyeti 135.238 TL (Yüzotuzbeşbin İkiyüzotuzsekiz Türk Lirası),
kadar olan mal veya hizmet alımları ile 270.489 TL (İkiyüzyetmişbin dörtyüzseksendokuz Türk Lirası),
kadar olan yapım işlerinin ihalesi, ihale
tarihinden en az yedi gün önce ihalenin ve işin yapılacağı yerde çıkan
gazetelerin en az ikisinde,
2) Yaklaşık maliyeti 135.238 TL (Yüzotuzbeşbin İkiyüzotuzsekiz Türk Lirası) ile 270.489 TL (İkiyüzyetmişbin dörtyüzseksendokuz Türk Lirası) arasında olan mal
veya hizmet alımları ile 270.489 TL (İkiyüzyetmişbin dörtyüzseksendokuz Türk Lirası) ile 2.254.192 TL (İkimilyon İkiyüzellidörtbin Yüzdoksaniki Türk Lirası) arasında olan yapım işlerinin ihalesi, ihale
tarihinden en az ondört gün önce Kamu İhale Bülteninde ve işin yapılacağı yerde
çıkan gazetelerin birinde,
3) Yaklaşık maliyeti 270.489 TL (İkiyüzyetmişbin dörtyüzseksendokuz Türk Lirası) üzerinde ve eşik değerin
altında olan mal veya hizmet alımları ile 2.254.192 TL (İkimilyon İkiyüzellidörtbin Yüzdoksaniki Türk Lirası) , üzerinde ve eşik
değerin altında olan yapım işlerinin ihalesi, ihale tarihinden en az yirmibir
gün önce Kamu İhale Bülteninde ve işin yapılacağı yerde çıkan gazetelerin
birinde,
En az birer defa yayımlanmak suretiyle ilân edilerek duyurulur.
Kamu İhale Tebliğinin 3. maddesinin ç bendi ile ifade
edilen parasal limitler..
Pazarlık usulü
Madde 21- Aşağıda belirtilen
hallerde pazarlık usulü ile ihale yapılabilir:
f) İdarelerin yaklaşık maliyeti 225.403 TL (Yüzdoksanbeşbin İkiyüzbeş Türk Lirası)
ye kadar
olan mamul mal, malzeme veya hizmet alımları.
Kamu İhale Tebliğinin 3. maddesinin d bendi ile ifade
edilen parasal limitler..
Doğrudan temin
Madde 22
Aşağıda belirtilen
hallerde ihtiyaçların ilân yapılmaksızın ve teminat alınmaksızın doğrudan
temini usulüne başvurulabilir:
d) Büyükşehir
belediyesi sınırları dahilinde bulunan idarelerin 67.613 TL (Altmışyedibin Altıyüzonüç Türk Lirası), diğer idarelerin 22.524 TL (Yirmikibin beşyüzyirmidört Türk Lirası) aşmayan ihtiyaçları
ile temsil ağırlama faaliyetleri kapsamında yapılacak konaklama, seyahat ve
iaşeye ilişkin alımlar.
Bu maddeye göre
yapılacak alımlarda, ihale komisyonu kurma ve 10 uncu maddede sayılan yeterlik
kurallarını arama zorunluluğu bulunmaksızın, ihale yetkilisince
görevlendirilecek kişi veya kişiler tarafından piyasada fiyat araştırması
yapılarak ihtiyaçlar temin edilir.
Kamu İhale Tebliğinin 3. maddesinin e bendi ile ifade
edilen parasal limitler..
Kamu İhale Kurumu
Madde 53
j) Kurumun gelirleri aşağıda belirtilmiştir:
1) Bu Kanun kapsamında yapılan
ihalelere ilişkin düzenlenecek sözleşmelerden, bedeli 450.823 TL (Dörtyüzellibin Sekizyüzyirmiüç Türk Lirası)
aşanlar için
yükleniciden tahsil edilecek sözleşme bedelinin onbinde beşi (İdareler ve
noterler bu tutarın yüklenici tarafından Kurum hesaplarına yatırıldığını
sözleşmelerin imzalanması aşamasında aramak zorundadır.)
2) Yaklaşık maliyeti 713.655 TL'ye (Yediyüzonüçbin Altıyüzellibeş Türk Lirası)
kadar olan
ihalelerde 4.208 TL (Dörtbin İkiyüzsekiz
Türk Lirası), Yaklaşık maliyeti 713.655 TL'ye (Yediyüzonüçbin Altıyüzellibeş Türk Lirası)
2.854.626 TL'ye
(İkimilyon Sekizyüzellidörtbin Altıyüzyirmialtı Türk Lirası) kadar olanlarda 8.562 TL (Sekizbin Beşyüzaltmışiki Türk Lirası), Yaklaşık maliyeti 2.854.626 TL'ye
(İkimilyon Sekizyüzellidörtbin Altıyüzyirmialtı Türk Lirası) ile 21.409.657 TL'ye
(Yirmibirmilyon dörtüzdokuzbin Altıyüzelliyedi Türk Lirası) kadar olanlarda 12.843 TL (Onikibin Sekizyüzkırküç Türk Lirası), Yaklaşık maliyeti 21.409.657 TL'ye
(Yirmibirmilyon dörtüzdokuzbin Altıyüzelliyedi Türk Lirası) ve üzerinde olanlarda 17.126 TL
(Onyedibin Yüzyirmialtı Türk Lirası) tutarındaki itirazen şikâyet
başvuru bedeli.
Kamu İhale Tebliğinin 3. maddesinin f bendi ile ifade
edilen parasal limitler..
Madde 62
h) İş deneyimi bulunmayan
mühendis veya mimarların, aldıkları lisans eğitimine uygun yapım işi
ihalelerine başvurularında, toplam süresi onbeş yılı geçmemek kaydıyla
mezuniyetlerinden sonra geçen her yıl, 250.201 TL
(İkiyüzellibin İkiyüzbir Türk Lirası) olarak hesaplanmak üzere 10
uncu madde kapsamındaki benzer iş deneyimi olarak dikkate alınır. Bu süre iş
deneyimi bulunan mimar ve mühendisler için uygulanmaz. Bu bent kapsamında elde
edilen deneyim mühendis ve mimarın beş yıldır en az % 51 hissesine sahip olduğu
tüzel kişiler tarafından da kullanılabilir.
|
|
|
 4734
sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci
maddesinin ikinci fıkrasında “Tekliflerin
değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile
geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36’ncı maddeye göre ilk oturumda tespit
edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar
verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla,
belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede
isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir.
Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı
bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve
işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı
usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine
geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini
belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara
uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif
cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı
incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat
teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aritmetik
hata ve yuvarlama” başlıklı 16.5’inci maddesinde “16.5.1. Birim fiyat teklif cetvelindeki çarpım ve
toplamlarda hata olması durumunda aritmetik hata olduğu kabul edilecek ve
teklif doğrudan değerlendirme dışı bırakılacaktır. Kısmi teklif verilmesine
imkan tanınan ihalelerde, isteklinin aritmetik hata yapılan kısma ilişkin
teklifi değerlendirme dışı bırakılarak, teklif verdiği diğer kısımlar üzerinden
ihale sonuçlandırılacaktır.
açıklamaları yer almakta iken
Kamu ihale Kurumu tarafından 25 Ocak 2017 tarihinde 29959 sayılı
Resmi Gazete de yayınlanan değişiklik ile Kamu İhale Genel Tebliği'ne aşağıdaki
istisna maddeyi eklemiştir.
"16.5.3.
Elektronik araçlar yardımıyla tablolama programları (MS Excel, Numbers,
LibreOffice Calc ve benzerleri) kullanılarak oluşturulan teklif mektubu eki
cetvelin çarpım ve toplamlarında yazılımdan kaynaklanan yuvarlamalar nedeniyle
oluşan hesaplama farklılıkları, toplam teklif fiyatının binde birine eşit veya
daha az olması ve ihalenin sonuçlandırılmasına esas teklif sıralamasının
değişmemesi kaydıyla aritmetik hata olarak kabul edilmeyecek ve bu farklılıklar
isteklinin teklif cetvelinde yazılı birim fiyatlar esas alınarak ihale
komisyonu tarafından re’sen düzeltilecektir. Yapılan bu düzeltme sonucu bulunan
tutar, sınır değer hesabı hariç, isteklinin teklif ve yeterlik
değerlendirmesine esas nihai teklif fiyatı olarak kabul edilecektir.”
Yukarıdaki
hüküm ile birim fiyat teklif cetvelinde yapılan hangi hataların aritmetik hata
kapsamında değerlendirileceği hangi hataların aritmetik hata olarak
değerlendirilmeyeceği hususlarında kafalarımızın karışmasına yol açmıştır.
Aşağıda
bu hususlar bugüne kadar verilen KİK Kararlar ışığında açıklanmaya
çalışılmıştır.
Birim
fiyat teklif cetvelinde yapılan çarpım ve toplama hataları aritmetik hata
olarak değerlendirilerek teklif değerlendirme dışında bırakılacaktır.
Ancak;
birim fiyat teklif cetveli MS Excel, Numbers, LibreOffice Calc ve benzeri
elektronik araçlarla oluşturulduysa ve çarpım yada toplamların yazılması
sırasında yuvarlamadan kaynaklı bir hesaplama hatası bulunması ve bu hatanın
toplam teklif tutarının binde birine eşit yada daha az olması ve teklif sıralamasını değiştirmemesi şartıyla
aritmetik hata olarak kabul edilmeyecektir.
Birim fiyat teklif cetveli
elle doldurulduysa
yuvarlamadan kaynaklı hesaplama hatası olsa ve bu hata toplam teklif tutarından
binde birine eşit yada daha az olsa dahi aritmetik hata olarak değerlendirilecektir.
Birim fiyat teklif cetvelinde çarpma
yada toplama işleminin hatalı olması durumunda bu hata toplam teklif
tutarından binde birine eşit yada daha az olsa dahi aritmetik hata olarak
değerlendirilecektir.
Birim
fiyat teklif cetveli elektronik araçlarla
oluşturulduysa ve yuvarlamadan kaynaklı hesaplama hatası toplam teklif
tutarının binde birine eşit yada daha az olması ancak yapılan
hatanın teklif sıralamasını
değiştirmemesi durumunda bu hata da aritmetik hata olarak
değerlendirilecektir.
Elektronik
araçlarla doldurulan birim fiyat teklif cetvelinde yuvarlamadan kaynaklı yapılan
hesap hatası toplam teklif tutarının binde birinden daha fazla ise bu
hata da aritmetik hata olarak değerlendirilecektir.
|
|
|
25.01.2017 tarih ve 29959 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan İhale Uygulama Yönetmelik ve Tebliğleri ile ihale mevzuatında kapsamlı değişiklikler yapılmıştır. Aşağıdaki yazımızda bu değişiklikler özet halinde anlatılmaya çalışılmıştır.
1. Hizmet alımı ihalelerinde yüklenici kârı % 20den % 7ye düşürülmüştür.
2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde yaklaşık maliyetin /1,3 a bölümü sonucu bulun sınır değer iptal edilmiştir; yaklaşık maliyet ve ihaleye katılan isteklilerin teklifleri kullanılarak belli bir formül ile sınır değer hesaplanarak bu sınır değerin altında kalan tekliflerin aşırı düşük olarak kabul edilecektir.
3. Mal alımı ihalelerinde; Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin dört katının üzerinde olan ihalelerde, idarenin tercihine göre hizmet alımı ihalelerinde kullanılan yöntemlerle aynı yöntem kullanılarak aşırı düşük teklifler için sorgulama yapma seçeneği getirilmiştir.
4. Malzemeli yemek alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin açıklanmasına ilişkin olarak, açıklama yapılacak ana girdilerin belirlenmesi, fiyat teklifi alınmayacak girdilerin sınırlı sayma yoluyla belirlenmesi ve isteklilerin sadece birim fiyatlarını açıklaması yönünde değişiklik yapılmıştır.
5. İsteklilerin ihale dosyasında mesleki faaliyetlerini sürdürdüğünü gösteren belgeleri (oda sicil kayıt belgesi) koymasına gerek bulunmamaktadır. İstekliler ihale tarihi itibarıyla mesleki faaliyetlerini sürdürdüğüne dair taahhütname vereceklerdir. Bu belgeler sözleşmeye çağrılan firma tarafından sözleşme sırasında idareye sunulacaktır.
6. İhaleye katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin sunulan belgelerin,(Ticaret sicil gazetesi, EKAP üzerinden düzenlenmiş iş deneyim belgesi, Ciro v.b) EKAP üzerinden veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden temin edilebilmesi ve teyidinin yapılabilmesi durumunda, bu belgelerin asılları yada noter onaylı suretlerinin sunulmasına gerek bulunmamakta olup, fotokopilerinin sunulması yeterlidir.
7. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgelerinin istenildiği ihalelerinde, banka referans mektubu istenilmesi zorunluluğu ortadan kaldırılmıştır.
8. İsteklilerin sundukları katalog veya benzeri belgeler üzerinden yapılacak yeterlik değerlendirmesinde teknik şartnameye uygunluğun denetleneceğinin açıklığa kavuşturulması; bu değerlendirmenin yapılmayacağı ihalelerde sadece belge sunmanın yeterli olduğu yönünde değişiklikler yapılmıştır.
9. Teklif cetvellerinde yuvarlamadan dolayı oluşan hesaplama farklılıkları, toplam teklif fiyatının binde birine eşit veya daha az olması ve ihalenin sonuçlandırılmasına esas teklif sıralamasının değişmemesi kaydıyla aritmetik hata olarak kabul edilmeyecek ve bu farklılıklar isteklinin teklif cetvelinde yazılı birim fiyatlar esas alınarak ihale komisyonu tarafından resen düzeltilecektir. Yapılan bu düzeltme sonucu bulunan tutar, sınır değer hesabı hariç, isteklinin teklif ve yeterlik değerlendirmesine esas nihai teklif fiyatı olarak kabul edilecektir.
10. Aday veya isteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate alınacaktır.
11. Yurt dışındaki özel firmalara yapım işi gerçekleştiren Türk vatandaşı gerçek kişiler ile Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişilikler adına yabancı ülkedeki ilgili Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Müşavirlikleri/Ateşelikleri tarafından iş bitirme belgesi düzenlenecektir.
12. Yerli veya yabancı gerçek/tüzel kişilerin, yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri işlerdeki deneyimlerini gösteren iş bitirme belgelerinin 01.01.2018 tarihinden itibaren Kamu İhale Kurumu tarafından EKAPa kayıt edilmesi gerekmektedir. EKAPa kayıt edilmeyen bu tür belgeler 07.01.2018 tarihinden itibaren iş deneyimini tevsik etmek amacıyla kullanılamayacaktır.
13. İlana ve ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik başvurularda, şikayet dilekçesi ekine ihale konusu alanda faaliyet gösterildiğine ilişkin belge eklenmesi zorunluluğu getirilmiştir.
|
|
|
|
İhale
kararı ve sözleşme damga vergisini ödemek için en çok tercih edilen yöntem
nakit olarak vergi dairesine yatırmaktır. Hatta bazı istekliler ihale kararı
damga vergisini zamanında ödemediği için daha sözleşme dahi imzalamadan cezai
yaptırıma maruz kalmaktadırlar.
Peki
sözleşme imzaladıktan sonra sözleşme damga vergisi ödemek mümkün müdür? Bu
analizimizde bu konuyu irdelemeye çalışacağız.
488 Sayılı Damga Vergisi
Kanununun 15 inci maddesinde yapılan değişiklik ile pul yapıştırılması
suretiyle ödeme usulü madde metninden çıkarılmış, buna paralel olarak 16 ve 20
nci maddeler yürürlükten kaldırılmıştır.
488 Sayılı
Damga Vergisi Kanununun 18 inci maddesinde yapılan değişiklik ile makbuz
karşılığında ödeme şekli asıl ödeme usulü olarak belirlenmiş
488
Sayılı Damga Vergisi Kanununun 5281 sayılı Kanun ile değişik 22 nci maddesi
aşağıdaki gibidir
"a)Maliye Bakanlığınca
belirlenen mükellefler, kurum ve kuruluşlar tarafından bir ay içinde düzenlenen
kağıtların vergisi, ertesi ayın yirminci günü akşamına kadar vergi dairesine
bir beyanname ile bildirilir ve yirmialtıncı günü akşamına kadar ödenir.
b) (a) bendi dışındaki hallerde,
kâğıdın düzenlendiği tarihi izleyen onbeş gün içinde vergi dairesine bir beyanname
ile bildirilir ve aynı süre içinde ödenir. "
Maliye Bakanlığı'nın Damga Vergisi Kanunu 44 Seri Nolu
Genel Tebliği'nde
"1-
Genel bütçeli dairelerle kişiler arasında düzenlenen kağıtlara ilişkin damga
vergisi uygulaması:
488 sayılı
Damga Vergisi Kanununun 22 nci maddesinin son fıkrasının Bakanlığımıza verdiği
yetkiye istinaden genel bütçeli daireler ile kişiler arasında düzenlenen
kağıtlara ilişkin damga vergisinin aşağıda belirtildiği şekilde ödenmesi uygun
görülmüştür.
Genel
bütçeli daireler ile kişiler arasında düzenlenen kağıtlara (ihale kararları
hariç) ait damga vergisi, anılan dairece kağıdın mahiyeti ve nispi veya maktu
vergi tutarını gösteren formüle edilmiş bir yazıyla, kişinin tabi olduğu ödeme
usulüne bakılmaksızın, kişiler tarafından, kağıdın düzenlenmesinden önce peşin
olarak, genel bütçeli idarelere hizmet veren saymanlıklara veya mükellefin
gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu vergi dairesine makbuz
karşılığı ödenir. Ayrıca, verginin ödendiğine dair mükellefçe getirilecek
makbuzun aslının ilgili iş kağıdına bağlanması, makbuzun onaylı bir örneğinin
ilgiliye verilmesi ve düzenlenen makbuza da verginin hangi işe ve kağıda ait
olduğuna dair bilginin yazılması gerekmektedir.
Söz konusu
kağıtların noterliklerde düzenlenmesi halinde, bu kağıtlara ait damga
vergilerinin 1512 sayılı Noterlik Kanunu çerçevesinde noterler tarafından
makbuz karşılığı tahsil ve beyan edilmesi uygulamasına devam edilecektir.
Genel
bütçeli daireler tarafından alınan ihale kararlarına ait damga vergisinin,
ihale kararının müteahhide tebliğinden itibaren en geç 15 gün içinde, verginin
mükellefi olan müteahhitlerce, genel bütçeli idarelere hizmet veren
saymanlıklara veya mükellefin gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu
vergi dairesine, ihale kararının tebliğinden itibaren en geç 15 gün içinde,
beyanname verilmeksizin, makbuz karşılığı ödenmesi gerekmektedir." hükümleri
bulunmaktadır.
Yukarıdaki
hükümlerden de anlaşılacağı üzere Maliye Bakanlığınca belirlenen mükellefler
tarafından bir ay içinde düzenlenen kağıtların vergileri ertesi ayın
yirmialtıncı gününe kadar ödenebilir. Diğer hallerde ise kağıdın düzenlendiği
tarihi izleyen onbeş gün içinde vergi dairesine ödenmesi zorunludur.
Ayrıca;
Genel Bütçeye dahil idareler
tarafından düzenlenen ihale kararları damga vergisinin ihale kararından
itibaren 15 gün içinde makbuz karşılığı ödenmesi, Sözleşme damga vergisinin ise
sözleşme düzenlenmeden önce maktu vergi tutarını gösteren belge ile makbuz
karşılığı ödenmesi gerekmektedir.
Genel
Bütçe kapsamında olmayan idareler ile imzalanan sözleşmelerde yukarıdaki 44
seri nolu tebliğ uygulanmayacaktır.
Maliye
Bakanlığı’nca belirlenen mükellefler hangileridir?
1-Katma
Bütçeli İdareler
2-İl
Özel İdareleri ve Belediyeler
3-Döner
Sermayeli Kuruluşlar
4-Bankalar
5-Kamu
İktisadi Teşebbüsleri
6-Devler
ve Kamu İktisadi Teşebbüsleri İştirakleri
7-Özerk
Kuruluşlar
8-Diğer
Kamu Kurumları
9-Anonim
Şirketler
10-Kurumlar
Vergisi Kanuna Tabi Diğer Mükellefler (32 Seri No’lu Damga Vergisi Kanunu Genel
Tebliği)
11-Kollektif
ve Adi Komandit Şirketler (32 Seri No’lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği)
12-Bilanço
Esasına Göre Defter Tutanlar (32 Seri No’lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği)
13-İşletme
Esasına Göre Defter Tutanlar (43 Seri No’lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği)
14-Serbest
Meslek Erbabı (44 Seri No’lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği)
16, 32, 43 ve 44 Seri No.lu Damga Vergisi Genel Tebliğleri ile
damga vergisi mükellefiyeti ile ilgili düzenlemeler yapılmış olup Yukarıda
1-9 arası sayılan mükelleflerin (Anonim şirketler dahil) sürekli Damga Vergisi
mükellefiyeti tesis ettirmesi zorunludur. Yukarıda 10-14 arasındaki Mükelleflerin ise sürekli Damga Vergisi
mükellefiyeti tesis ettirmesi kendi isteklerine bırakılmıştır.
Sürekli Damga
Vergisi mükellefiyeti tesis ettiren kurumlar "Damga Vergisi Defteri"
tutmak ve onaylatmak zorundadır. Bu konuda, diğer
defterlerde olduğu gibi tasdik zamanına, kayıt nizamına vb. uyulmak zorundadır.
Genel Bütçeli İdareler
Hangileridir?
Hangi
idarelerin genel bütçe kapsamında olduğunu görmek için aşağıdaki linki
tıklayabilirsiniz.
http://euygulama.dpb.gov.tr/devletteskilati/kontrollu/Butce.aspx
Limited
Şirketler Damga Vergisi Defteri tutmak zorunda mıdır?
Limited
şirketler Damga Vergisi defteri tutmak zorunda değildir. 43 Seri no’lu tebliğde
açıklandığı üzere limited şirketlerin ‘’sürekli Damga Vergisi mükellefiyeti
tesis ettirmesi" ve Damga Vergisi defteri tutmaları ihtiyaridir. Sürekli
mükellefiyet tesis ettirmek istemeyen bu mükelleflerin, Damga Vergisi defteri
tutmalarına gerek bulunmamaktır. Ancak
limited şirketlerin sürekli mükellefiyet tesis ettirmesi halinde Damga Vergisi
defterini tasdik ettirmek suretiyle tutması zorunludur.
Anonim
Şirketler taraf oldukları işlemlere ilişkin Damga Vergilerini nasıl öderler?
Anonim
Şirketler (Vergi Usul Kanunu) VUK’a göre Damga Vergisi Defteri tutmak,
onaylatmak ve kayıt nizamına ilişkin hükümlere uymak zorundadırlar. Anonim
Şirketler bir ay içinde düzenlenen kağıtların vergisini ertesi ayın 23. günü akşamına
kadar beyan edip 26. günü akşamına kadar ödeyebilirler.
Limited
şirketler taraf oldukları işlemlere ilişkin Damga Vergilerini nasıl öderler?
Bu
konuyu ikiye ayırabiliriz.
a)
Sürekli Mükellefiyet Tesis Ettirmeyi Tercih Eden Limited Şirketler
Tercihini
sürekli mükellefiyet tesis ettirmekten yana kullanan limited şirketler, Damga
Vergisi mükellefiyetlerini anonim şirketlerin tabi olduğu esaslara göre yerine
getireceklerdir. Buna göre, bu yöntemi tercih eden mükellefler, VUK’a göre
Damga Vergisi defteri tutmak, onaylatmak ve kayıt nizamına ilişkin hükümlere
uymak zorundadırlar. Bu mükellefler bir
ay içinde düzenlenen kağıtların vergisini ertesi ayın 23. günü akşamına kadar
beyan edip 26. günü akşamına kadar ödeyebilirler.
b)
Sürekli Mükellefiyet Tesis Ettirmemeyi Tercih Eden Limited Şirketler
Tercihini
sürekli mükellefiyet tesis ettirmemekten yana kullanan limited şirketler ise, düzenledikleri veya taraf oldukları kağıtlara ilişkin
damga vergilerini Kanunun 22’nci maddesi uyarınca kağıdın düzenlendiği tarihi
izleyen onbeş gün içinde ilgili vergi dairesine Damga Vergisi beyannamesi ile
bildirecek ve aynı süre içinde ödeyeceklerdir
Konuyu bir örnekle açıklamaya
çalışalım.
a)
Damga Vergisi Kanununa göre süreksiz mükellefiyeti ihtiyari olarak seçen A
Limited Şirketi 05.05.2017 tarihinde Genel
Bütçeye dahil olan bir idare ile sözleşme imzalamıştır. Bu durumda A
Limited Şirketi sözleşme imzalamadan önce Sözleşme Damga Vergisini ödeyecektir.
b)
Damga Vergisi Kanununa göre süreksiz mükellefiyeti ihtiyari olarak seçen A
Limited Şirketi 05.05.2017 tarihinde Genel
Bütçeye dahil olmayan bir idare ile sözleşme imzalamıştır. Bu durumda A
Limited Şirketi sözleşme imzaladıktan sonra en 20.05.20.15 tarihine kadar Vergi
Dairesine beyan ederek Sözleşme Damga Vergisini ödeyecektir.
c)
A Limited Şirketi sürekli mükellefiyet tesis ettirmeyi tercih etmiş ise 05.05.2017
tarihinde Genel Bütçeye dahil olmayan bir idare ile imzaladığı sözleşme
için 23.06.2017 tarihine kadar Vergi Dairesine beyan ederek 26.06.2017 tarihine
kadar sözleşme damga vergisini ödeyebilecektir.
SONUÇ
Damga Vergisi Defteri tutması
zorunlu olan Anonim Şirketler ile Damga Vergisi Defteri tutmayı tercih eden
Limitied Şirketler, Kollektif ve Adi komandit Şirketler Genel Bütçeye Dahil
olmayan (Üniversiteler, Belediyeler, SGK, v.b) idareler ile imzalayacakları
sözleşmeler için sözleşme damga vergisini sözleşme imzalandığı tarihten sonraki
ayın yirmialtısına kadar ilgili vergi dairelerine ödeyebilirler.
|
|
|
|
04.03.2017 tarih ve 29997 sayılı Resmi Gazetede İhale Mevzuatında Özetle aşağıdaki değişikler yapılmıştır. 1-Elektronik ihale Yönetmeliğinde aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "MADDE 2 Aynı Yönetmeliğin 7 nci maddesinin sonuna aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
(5)
EKAPa kayıtlı olan; gerçek kişilerin kendileri ile vekil veya
temsilcileri; tüzel kişilerin kendileri, ortakları ve ortaklık oranları
(halka arz edilen hisseler hariç), yönetimindeki görevliler ile vekil
veya temsilcileri için aşağıda yer alan bilgileri güncelleyip son
başvuru veya ihale tarihinden ve sözleşme imzalamadan önce EKAPa
kaydetmeleri zorunludur. Bu kişilerin,
a) Gerçek kişi olması halinde adı, soyadı ve T.C. kimlik numarası ile varsa işletme adı ve ticaret unvanı,
b) Tüzel kişi olması halinde ticaret unvanı, vergi kimlik numarası ile varsa işletme adı.
(6)
Bu madde kapsamında EKAPa kaydedilen bilgilerin eksiksiz, doğru ve
güncel olması gerekmektedir. EKAPa kayıtlı gerçek veya tüzel kişiler
tarafından, beşinci fıkrada belirtilen bilgilerde değişiklik
yapılmasının gerektiği hallerde bu değişikliklerin, en geç değişiklik
tarihini izleyen 7 (yedi) gün içerisinde ancak her durumda son başvuru
veya ihale tarihinden önce, son başvuru veya ihale tarihinden sonra
gerçekleşen değişikliklerin sözleşme imzalanmadan önce güncellenerek
EKAPa kaydedilmesi zorunludur.
MADDE 3 Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
Geçiş hükümleri
GEÇİCİ
MADDE 6 (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte EKAPa kayıtlı olan
gerçek veya tüzel kişilerin, 7 nci maddenin beşinci fıkrasında
belirtilen bilgileri eksiksiz, doğru ve güncel olarak en geç 15/3/2017
tarihine kadar ancak her durumda son başvuru veya ihale tarihinden önce
EKAPa kaydetmeleri zorunludur. Yukarıdaki hükümlere göre gerçek ve tüzel kişiler vergi kimlik numarası/TC kimlik numarası, ortakları, ortaklık oranları, vekilleri gibi bilgileri 15 Mart 2017 tarihine kadar yada herhalükarda girecekleri ihalenin ilk ilan tarihinden önce EKAP sistemine kayıt etmeleri gerekmektedir. Yine gerçek ve tüzel kişiler EKAP daki bilgilerinde bir değişiklik olduğu takdirde giecekleri ihalenin ilk ilan tarihine kadar bu değişiklikleri EKAP sisteminden güncellemeleri gerekmektedir. Firmalar bu değişiklikleri EKAP sistemine kayıt etmedikleri takdirde ihaleden eleneceklerdir. 2- İstekliler ihalede sundukları ticaret sicil gazetesinde yada diğer belgelerde şirket ortaklarını, bu ortakların şirketteki hisse oranını, şirket yöneticilerinin kim olduğunu açık bir biçimde mutlaka belirtmek zorundadırlar. 3- İdarelerin isteklilerce yapılan şikayet dilekçelerini tarayarak EKAP sistemine kayıt etmeleri gerekmektedir.
|
|
|
|
4734
sayılı Kamu İhale Kanunu'nun "Tekliflerin alınması ve açılması"
başlıklı 36. maddesinde
" Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye
verilir. İhale komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif
verilmiş olduğu bir tutanakla tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur ve
hemen ihaleye başlanır. İhale komisyonu teklif zarflarını alınış sırasına göre
inceler. 30 uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olmayan zarflar bir tutanak
ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar isteklilerle birlikte hazır
bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır.
İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve
teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol
edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun
olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale
komisyonunca imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar
verilmez, teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler
ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere oturum kapatılır."
Kamu
İhale Genel Tebliğinin "Kanunun 36
ncı maddesine göre ihale komisyonunca ilk oturumda yapılacak iş ve
işlemler" başlıklı 16.2 maddesinde
"16.2.1. Başvuru ya da teklif zarfının Kanunun 30 uncu maddesinin birinci
fıkrasına uygun olmadığının anlaşılması halinde, söz konusu zarfın ön ve arka
yüzünün fotokopisi çekildikten sonra başvuru veya teklif zarfı açılmaksızın
iade edilecektir. Başvuru veya teklif zarfının fotokopisi ise idare tarafından
ihale işlem dosyasında muhafaza edilecektir.
16.2.2. İhale Uygulama Yönetmeliklerinin ekinde yer alan tip şartnamelerde
başvuru veya teklif zarfı içinde sunulacak belgeler arasında aday veya
isteklilerin ön yeterlik veya ihale dokümanını satın aldıklarına ilişkin belge
bulunmamaktadır. Bu nedenle, idarelerce söz konusu belgenin başvuru veya teklif
kapsamında sunulması istenmeyecektir. Ancak,
ihale komisyonu tarafından başvuru veya
teklif zarflarının 4734 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin birinci fıkrasına
uygun olup olmadığı incelenecek ve yapılan bu inceleme sonucunda başvuru
veya teklif zarfı açılan aday veya isteklilerin doküman satın alıp almadıkları,
idare tarafından düzenlenen ve bir nüshası idarede bulunan Ön yeterlik/ihale
dokümanının satın alındığına ilişkin formlardan kontrol edilerek doküman
satın almadığı halde başvuruda bulunduğu veya teklif verdiği anlaşılanların
başvuru veya teklifleri 4734 sayılı Kanunun 28 inci maddesindeki
İhale ve ön
yeterlik dokümanı idarede bedelsiz görülebilir. Ancak, ön yeterlik veya ihaleye
katılmak isteyen isteklilerin bu dokümanı satın almaları zorunludur. hükmü
çerçevesinde anılan Kanunun 37 inci maddesi uyarınca değerlendirme dışı
bırakılacaktır." düzenlemesi
" EKAP üzerinden doküman indirilmesi" başlıklı 32.2. maddesinde
"32.2.1 İhale ve ön yeterlik dokümanı bedel ödenmeksizin EKAP üzerinden
indirilebilecektir. Ancak dokümanın bu şekilde indirilmesi ile istekli
olabilecek sıfatı kazanılamaz. İstekli
olabilecek sıfatı kazanılarak ihaleye başvuruda bulunulması veya teklif
verilebilmesi için, bu dokümanın EKAPa kayıt aşamasında düzenlenen protokolde
münferiden e-imza kullanmaya yetkili kılınan kişi tarafından e-imza
kullanılarak indirilmesi veya idareden bedeli karşılığında satın alınması
gerekmektedir. Ancak ihale veya ön yeterlik dokümanının tamamının
EKAPa yüklenemediği ihalelerde, istekli olabilecek sıfatını haiz olunabilmesi
için bu dokümanın idareden satın alınması zorunludur. 4734 sayılı Kanunun 48
inci maddesine göre yapılan ve ihale dokümanının tamamının EKAPa yüklenemediği
danışmanlık hizmet alımı ihalelerinde ise istekli olabilecek sıfatını haiz
olunabilmesi için bu dokümanın idare tarafından teklif vermeye davet edilen
adaylara gönderilmesi gerekmektedir." düzenlemeleri bulunmaktadır.
Yukarıdaki
düzenlemelere göre ihalelere teklif verebilmek ve istekli sıfatına kazanabilmek
için ihale dokümanının idareden satın alınması yada EKAP üzerinden
e-imza/m-imza kullanılarak indirilmesi gerekmektedir. Ancak ihale dokümanlarını
satın almayan yada e-imza/m-imza kullanarak indirmeyen firmaların teklifleri
değerlendirme dışında bırakılacaktır.
Bu
noktada ihale dokümanının satın alınıp alınmadığının ihalenin hangi aşamasında
tespit edileceği önem kazanmaktadır. Kamu İhale Genel Tebliği'nin yukarıdaki 16.2.2. maddesine göre teklif zarfı
açıldıktan sonra dokümanın satın alınıp alamadığı kontrol edilmesi
gerekmektedir.
Ancak;
bazı idarelerce yukarıdaki hükümlere aykırı olarak teklif zarları açılmadan
ihale komisyonu tarafından EKAP üzerinden kontrol yapılarak EKAP daki doküman
indiren firmaların listeleri ile teklif zarfları karşılaştırmak suretiyle EKAP
daki listede ismi olmayan firmaların teklif zarfları açılmadan direkt olarak
geri verilmektedir.
Bu
uygulama ile bazı durumlarda hatalı tespit yapmak mümkündür. Örneğin;
1-Firmanın
teklif dosyasını EKAP'dan indirdikten sonra tür/nevi değişikliği yapması
durumunda, teklif zarfındaki isim ile EKAP daki doküman alan firmaların
listesindeki firma ismi eşleşmeyecektir.
2-EKAP'dan
e-imza kullanmadan dosya indirerek teklifini hazırlayan firmaların ihale
saatine 1-2 dakika kala EKAP üzerinden e-imza/m-imza kullanarak ihale dosyasını
indirmeleri durumunda, EKAP daki doküman alan firmaların listesinde firma ismi
hemen görünmeyebilir.
3-
EKAP'da oluşacak teknik bir hata durumunda yine firma ismi EKAP daki doküman
alan firmaların listesinde olmayabilir.
Bu ve benzeri durumlarda teklif zarfının
açılmadan firmalara iade edilmesi durumunda, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesine göre ihale tarihinde teklif
zarflarının isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde açılması
gerektiğinden, ihale tarihinde açılması gerekirken açılmayan bir teklif
zarfının bulunması düzeltici işlemle giderilebilecek bir aykırılık olmayıp ihalenin iptal edilmesi gerekecektir.
ihalenin gereksiz yere iptal olması sonucu yeniden ihaleye çıkılacağından
hem zamanın hem de idare kaynakları boş yere harcanacak ve ihale komisyon
üyelerine de Sayıştay tarafından zimmet çıkarılabilecektir.
Sonuç olarak; Kamu ihale
Genel Tebliği'nin 16.2.2. maddesine uygun olarak teklif zarflarının ihalenin
ilk oturumunda açılması ve firmaların ihale dokümanını satın alıp almadıkları
yada e-imza/m-imza ile indirip indirmedikleri ihalenin ilk oturumundan sonra
kontrol edilmesi gerekmektedir.
|
|
|
|
Yapım işleri ihaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin Başvuruların ve tekliflerin
alınması, açılması ve belgelerdeki bilgi eksikliklerinin tamamlatılması
başlıklı 57. Maddesinde,
(1) Ön yeterlik ve
yeterlik başvuruları ile tekliflerin alınması ve açılmasına ilişkin işlemler;
Kanun, bu Yönetmelik ve tip şartnamelerde belirtilen hükümler çerçevesinde
standart formlar kullanılarak gerçekleştirilir.
(2) Zarf Açma ve Belge
Kontrol Tutanağı, başvuru veya teklif zarfı içinde sunulması istenilen belgeler
ve bu belgelere ilgili mevzuat gereğince eklenmesi zorunlu olan belgelerin her
biri için ayrı sütun içerecek şekilde düzenlenir.
(3) (Değişik:RG-16/7/2011-27996)Başvuru
veya teklif zarfları alınış sırasına göre incelenir. Açık ihale usulüyle
yapılan ihaleler ile belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılan
ihalelerde teklif zarfları açılmadan önce, pazarlık usulüyle yapılan ihalelerde
ise son yazılı fiyat tekliflerinin verildiği oturumda yaklaşık maliyet
açıklanır. Zarflardan uygun olanların açılması ve belge kontrolünün yapılması
aşamasında, aday veya isteklilerce sunulan belgeler tek tek kontrol edilerek
hangi belgelerin sunulduğu Zarf Açma ve Belge Kontrol Tutanağında her belge
için açılmış bulunan sütunlara kaydedilerek gösterilir. İhale usulüne göre
ilgili oturumda istekliler ve teklif ettikleri fiyatlar duyurularak tutanak
düzenlenir. Bu tutanakların komisyon başkanınca onaylanmış suretleri,
isteyenlere imza karşılığı verilmeden oturum kapatılamaz. " hükmü bulunmaktadır. Aynı hükümler
hizmet alımı ve mal alımı ihaleleri yönetmeliğinde de bulunmaktadır.
Yukarıdaki hükümlere göre belge kontrol tutanağının
onaylı suretlerinin isteyenlere imza karşılığı verilmesi zorunlu tutulmuştur.
Konuyla İlgili KİK'in 2007/UY.Z-4183 nolu kararında özetle "Başvuru sahibinin söz
konusu tutanakları ilk oturum kapatılmadan talep ettikleri iddiasına karşılık
idarenin böyle bir talep olup olmadığı sorulduğu halde, söz konusu tutanakların
talep edilmediği yönündeki beyanı, aynı yazıda belirtilen
komisyonda görev
yapan personel üyelerin birimlerinde tek tek çalıştıklarından ve yoğun olan
işleri sebebiyle tutanakların tarafınıza verileceği söylenmiştir. şeklindeki
ifadeyle birlikte değerlendirildiğinde, şikayetçi
tarafından söz konusu tutanakların istenildiği ancak ihale komisyonunca iş
yükünün ağırlığı nedeniyle daha sonra verildiği, bu haliyle idarece
gerçekleştirilen işlemin tereddüt yarattığı ve mevzuata uygun olmadığı
anlaşılmıştır." şeklinde karar vermiştir.
Ancak, bazı idareler çeşitli bahanalerle "Zarf Açma
ve Belge Kontrol Tutanağını isteklilere vermemektedirler.
Zarf
Açma ve Belge Kontrol Tutanağının İdarece verilmemesi durumunda ne
yapabiliriz?
Normal şartlarda "Zarf Açma ve Belge Kontrol Tutanağının
isteyen isteklilere verilmemesi Kamu İhale Kanunun temel ilkelerinden olan
"saydamlık" ilkesine aykırıdır ve bu nedenle İhale iptal nedenidir.
Ancak bu noktada önemli olan husus "Zarf Açma ve
Belge Kontrol Tutanağı" nın ihale komisyonundan istenildiğinin ispat
edilmesidir. KİK incelemesini belge üzerinden yaptığı için İdareye yada KİK'e
yapılacak başvuru sırasında idare tarafından hiçbir istekli "Zarf Açma ve Belge
Kontrol" tutanağı bizden talep etmedi şeklinde yaklaşımına karşı Kamu
İhale Kurumuna sunabileceğimiz bir evrakın olması gerekmektedir. Çoğu durumda
da "Zarf Açma ve Belge Kontrol Tutanağı" ihale komisyonundan ihale
anında sözle istenildiğinden (yazılı olarak istenilmediğinden) KİK karar
verirken belge üzerinden itiraz konusu talep tespit edilemediği için itirazın
reddine karar vermektedir.
KİK 2009/UH.I-2269 nolu kararında özetle "Başvuru sahibi zarf açma ve
belge kontrol tutanağının istendiği halde kendilerine verilmediğini iddia
etmektedir. Mevzuat uyarınca ihale komisyon başkanınca onaylanmış tutanağın
isteyenlere verilmesi gerekmektedir. Söz konusu tutanağın istenmesine rağmen
başvuru sahibine verilmemiş olduğu iddiası mevcut doküman üzerinden tespit
edilememektedir. " şeklinde
karar vermiştir.
Zarf Açma ve Belge Kontrol Tutanağının idarece verilmeme riski karşısında;
1-Zarf Açma ve Belge Kontrol Tutanağının
ihalenin ilk oturumunda ihalede bulunacak firma temsilcisine verilmesini ihaleden
birkaç gün önce bir dilekçe ile idareden talep etmek ve evrak kayıt numarası
yazılı olan bu dilekçenin bir örneğini ihaleye katılacak olan firma temsilcisine
vererek ilk oturumun bitiminde ihale komisyonundan dilekçe de gösterilerek Zarf
Açma ve Belge Kontrol Tutanağının istenilmesi, ihale komsiyonu tarafından bu belgenin
yine de verilmemesi durumunda elimizde yazılı bir evrak olacağı için KİKe
yapılacak şikayet başvurusu için bu belge dayanak olarak kullanılabilir.
2- Eğer ihaleden önce idareye dilekçe
vermediyseniz İhale komisyonundan "Zarf Açma ve Belge Kontrol
Tutanağı"nı istediğinizi idarenin kabul etmesini sağlamaya çalışmanız
gerekmektedir.. Bunun için ihalenin ilk oturumundan hemen sonra idareye bir
dilekçe vererek ihale sırasında ihale komisyonundan ""Zarf Açma ve
Belge Kontrol Tutanağı"nı istenilmesine rağmen, ihale komisyonunun
bu belgeyi size vermediği buna ihaledeki diğer isteklilerin de şahit olduğu bu
durumun (ihale salonunda kamera varsa kamera kayıtlarının izlenmesi gerektiği
v.b) mevzuata aykırı olduğu, ihale komisyonun bu davranışının gerekçesini
açıklamasını istemeniz gerekmektedir. İdare eğer cevabında sizin ihale
komisyonundan bu belgeyi istediğinizi dolaylı olarak da kabul ederse bu durumda
KİK'e yapacağınız başvuru sırasında (İdareye yapacağınız şikayet dilekçesi ile
idare ihaleyi iptal etmezse) idarenin bu yanıtını delil olarak
kullanabilirsiniz.
|
|
|
Teklif mektupları hazırlanırken
isteklilerce en sık yapılan hataların biri de teklif edilen bedelin rakam ve
yazıyla birbirine uygun olarak yazılmamasıdır. Peki teklif bedelinin rakam ve
yazıyla birbirine uygun olarak yazılmaması durumunda her koşulda teklif
geçersiz olarak mı kabul edilmelidir? Aşağıda bu konuyu mercek altına
yatıracağız.
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun
Tekliflerin hazırlanması ve sunulması başlıklı 30uncu maddesinde Teklif mektupları yazılı ve imzalı olarak sunulur. Teklif
mektubunda ihale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi,
teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça
yazılması, üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması ve teklif mektubunun
ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış
olması zorunludur. Mal alımı ihalelerinde, ihale dokümanında alternatif
teklif verilebileceğine dair hüküm bulunması halinde, alternatif tekliflerde
aynı şekilde hazırlanarak sunulur. hükmü bulunmaktadır.
Teklif bedelinin rakam ve yazıyla
birbirine uygun olarak yazılmaması durumunu iki başlık altında inceleyeceğiz.
1-Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınarak gerçekleştirilen
ihaleler.
Anahtar teslim götürü bedel ile teklif alınarak ihale edilen işlerde
tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında isteklilerin tekliflerinin ayrıntıları
görülemeyeceğinden idare tarafından, isteklilerin tekliflerinin rakam ve yazı
ile ifadesi arasında tutarsızlık olduğu durumlarda teklif edilen toplam
bedelin teyit edilme şansı da bulunmamaktadır.
Bu nedenle teklif edilen bedelin
rakam ve yazı ile birbirine uygunluğu hususunda en ufak bir tereddüt olması
durumunda dahi isteklilerin teklifleri değerlendirme dışında bırakılmalıdır.
Bu durumun istisnalarını şu
şekilde sıralayabiliriz.
Teklif bedelinin yazı ile
yazılması sırasında yapılacak ufak harf hataları (yetmişdokuz yerine yemişdouz
yazılması gibi)
Teklif bedelinin rakamla
yazılması sırasında binlik ayıracı ile kuruş ayıracının yerlerinin yanlış
kullanılması
2-Birim Fiyatlı teklif alınarak gerçekleştirilen ihaleler.
Götürü bedel teklif mektubundan farklı olarak
birim fiyat teklif mektubu tek başına sunulmamakta, mütemmim cüzü olan birim
fiyat teklif cetveli ile birlikte sunulmaktadır. Birim fiyat teklif mektubunda
yer alan teklif fiyat, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan toplam tutardan
alınmaktadır. Bu bakımdan, her ne kadar yukarıda anılan Kanunun ilgili
maddelerinde teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak
açıkça yazılması esaslı bir unsur olarak düzenlenmişse de birim fiyat teklif
mektubunda söz konusu aykırılığın, teklif cetvelinde yer alan toplam tutar da
dikkate alınarak değerlendirilmesinin rekabet ve kamu kaynaklarının verimli
kullanılması ilkeleri çerçevesinde yerinde olacaktır.
Bu nedenle; birim fiyat teklif cetvelinde
herhangi bir aritmetik hata olmadığı durumlarda birim fiyat teklif cetvelindeki
toplam tutarın birim fiyat teklif mektubuna yazı yada rakam ile doğru
aktarılması durumunda edilen bedelin
rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması maddesi biraz daha
esnek olarak yorumlanması gerekmektedir.
Konunun daha iyi anlaşılması için benzer
konuda KİK tarafından alınmış iki emsal karar aşağıda paylaşılmıştır.
1. Örnek: Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan bir ihalede
KİK'in 2015/UH.III-1973 nolu kararı aşağıdaki gibidir.
Başvuru sahibi Uludağ Mimarlık
Müşavirlik ve Ticaret Limited Şirketinin ihaleye sunduğu götürü bedel teklif
mektubunun 5inci maddesinde İhale konusu işin tamamını Katma değer Vergisi
hariç toplam 925.00,00 TL
(DokuzYüzYirmiBeşBin Türk Lirası) götürü bedel üzerinden yapmayı kabul ve
taahhüt ederiz. ifadesinin yer aldığı tespit edilmiştir. Bu çerçevede teklif
mektubunda teklif edilen bedelin rakam ile yazılması sırasında bin ayracı olarak kullanılan nokta işareti ile kuruş ayracı
olarak kullanılan virgül işareti arasında üç basamağın yer alması gerekirken
iki basamağa yer verildiği anlaşılmıştır.
Anılan mevzuat hükümlerinde ve
şartname düzenlemelerinde teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine
uygun olarak açıkça yazılmasının zorunlu olduğu ve teklif mektubu usulüne uygun
olmayan isteklilere ait tekliflerin değerlendirme dışı bırakılacağı açıkça
belirtilmiştir. Uludağ Mimarlık Müşavirlik ve Ticaret Limited Şirketinin
ihaleye sunduğu götürü bedel teklif mektubundaki teklif tutarının rakamsal ifadesinin,
teklif mektubunda yazıyla yazılan teklif tutarını doğrulamadığı ve bu nedenle
başvuru sahibinin teklif mektubunun, taşıması gereken zorunlu şartları
taşımadığı anlaşılmış olup, teklif
mektubu usulüne uygun olmayan isteklinin teklifinin ihale komisyonunca
değerlendirme dışı bırakılmasında hukuka aykırılık bulunmadığından başvuru
sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
2. Örnek: Birim fiyat teklif alınarak gerçekleştirilen bir ihalede
KİK'in 2016/UY.III-2454 nolu kararı aşağıdaki gibidir.
Başvuru sahibinin birim fiyat
teklif cetvelinde toplam tutarın 3.533.000,00 TL, birim fiyat teklif mektubunda
teklif fiyatın rakamla 3.533.00,00 TL,
yazı ile üçmilyonbeşyüzotuzüçbin TL olduğu tespit edilmiştir.
Yapılan inceleme sonucunda; birim fiyat teklif mektubunda rakam ile
yazılan teklif bedelinde birler bölüğünde bir adet sıfırın (0) eksik yazılmış
olmasının, yukarıda yer alan tespit ve değerlendirmeler çerçevesinde, anılan
Kanunun 30uncu maddesine aykırılık taşımadığı sonucuna varılmış olup,
başvuru sahibinin teklifinin değerlendirmeye alınması gerekmektedir.
|
|
|
 Kamu İhale
Kanununun 33. maddesine göre mal alımı, hizmet alımı ve yapım
ihalelerinde teklif edilen bedelin %3 ünden az olmamak üzere geçici
teminat verilmesi zorunludur. Danışmanlık ihalelerinde ise, şartnameye
hüküm konularak geçici teminat yatırılması zorunlu tutulmayabilir. Söz
konusu teminatların verilmesi gerektiği hallerde bu koşulun yerine
getirilmemesi ihaleye katılmaya engel olur; çünkü teklifler açılırken
ilkin, isteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu
ile geçici teminatların usulüne uygun olup olmadığı ilk kontrol edilen
konudur.
Geçici teminatı, yasada aranan ilke ve
yöntemlere göre vermeyen istekliler ihale dışı bırakılır. Bu nedenle
tekliflerin açılması aşamasına kadar geçici teminatların geri alınması
durumunda istekliler ihaleye katılmış sayılmazlar. Bu yüzden idari
şikayet ve itirazen şikayet hakları açısından durumları ihale dokümanı
satın alan isteklilerinki gibidir. Bir başka deyişle tekliflerin
değerlendirilmesi ile ilgili şikayet ve itirazen şikayet hakları yoktur.
Ancak tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında eksiksiz
olarak yatırılan geçici teminat daha sonra çeşitli nedenlerle geri
alınmışsa, bir başka deyişle ihale kararı tebliğ edildikten sonra geçici
teminat geri alınmışsa söz konusu isteklinin şikayet ve itirazen
şikayet hakları var mıdır?
4734 sayılı Kanunun 34 üncü maddesinin beşinci fıkrasında; İhale üzerinde kalan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekliye ait teminat mektupları ihaleden sonra saymanlık ya da muhasebe müdürlüklerine teslim edilir. Diğer isteklilere ait teminatlar ise hemen iade edilir... düzenlemesi bulunmaktadır.
Yukarıdaki düzenlemenin amacı idarelerin geçici teminat mektuplarını gereğinden fazla alıkoyarak kendileri ile sözleşme ilişkisi kurulmayacağı belli olan isteklilerin zarar görmesini engellemeye matuftur. Anılan Kanun hükmü, bir yönüyle idarelere ödev yüklemekte iken diğer bir yönüyle de sözleşme ilişkisi kurulmayacağı belli olan isteklilere bir hak tanımaktadır.
İhalenin karara bağlanmasından hemen sonra, istekli geçici
teminatını geri aldığında daha sonra bir haksızlığa uğradığını düşünerek
kamu ihale kanununa göre hak arama yollarına başvurabilir mi?
İhale kararının tebliğinden sonra geçici
teminatını geri alan isteklinin menfaat bağı
kalmadığı için şikayet başvuruları yapamayacağı akla gelebilir.
İdareye yapılan başvuru için, yasada sözleşmenin
imzalanmamış olması ve yasal başvuru süresinin geçirilmiş olmaması
koşullarından başka geçici teminatın muhafazası gibi bir koşul
aranmamaktadır. Söz konusu koşullar itirazen başvuru için de geçerlidir.
İsteklinin ihale kararından sonra teminatını idareden alması kanımızca bir
feragat niteliğinde değildir. İstekli ihaleye katılması için gerekli
şartlar yerine getirimiş ancak yukarıda bahsedilen 4734 sayılı Kanunun 34 üncü maddesinin beşinci fıkrasındaki koşullar oluştuğu için yani ihaledeki teklifi en avantajlı teklif yada en avantajlı 2. teklif olmadığı için teminatını geri almış olabilir.
Ancak, başka bir firma tarafından idareye yada KİK'e yapılan şikayet yada itirazen şikayet başvurusu nedeniyle yeni hukuki durumun oluşması karşısında isteklinin idareye şikayet başvurusu yapması gerekebilir.
Sırf isteklinin geçici teminatını geri aldığı gerekçesiyle isteklinin şikayet başvurusunun reddedilmesi yukarıdaki mevzuat hükmüne aykırı olduğunu düşünmekteyiz.
Bu durumda idarenin istekliye makul bir süre tanıyarak geçici teminatı idareye tekrar yatırması için süre tanıması gerekmektedir. İsteklinin geçi teminatı idareye yatırması durumunda şikayet başvurusunun esastan incelenerek sonuçlandırılması aksi durumda şikayet başvurusunun şeklen reddedilmesi gerekmektedir. Kamu İhale Kurulu'da benzer bir durumda "yeni hukuki durum oluşması durumunda isteklinin oluşan bu yeni hukuki durum nedeniyle yeniden hak sahibi olabilmesi için iade aldığı geçici teminatı tamamlamasının gerektiği açıktır. İdarenin oluşan yeni hukuki durum karşısında isteklilerden, iade edilen geçici teminat mektubunu tamamlaması için bir süre tanıması gerekmekte iken doğrudan değerlendirme dışı bırakmasında ve bu gerekçeyle şikayet ehliyetinin bulunmadığı gerekçesiyle başvurunun reddedilmesinde mevzuata uyarlık bulunmamaktadır. " şeklinde karar vermiştir.
SONUÇ
Geçici teminat ihaleye katılabilmek için temel koşullardan
biri olmasına karşın, ihale kararı tebliğ edildikten sonra geçici
teminatın idareden geri alınması hak arama özgürlüğünü kısıtlamaz. Yasada hak
arama yollarına başvurabilmek için geçici teminatın korunması şartı
yoktur. Geçici teminatını idareden geri alan isteklilerin idarelere şikayet başvurusunda bulunmaları durumunda idarelerin şikayet başvurusunu şeklen reddetmeden önce isteklilerden makul bir süre içerisinde geçici teminatı tamamlatılmasını istemeleri gerekmektedir.
|
|
|
|
9 Ağustos 2016 tarih ve 29796
sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan "Yatırım Ortamının
İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"
ve 29 Eylül 2016 tarih ve 29842 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan "Damga
Vergisi Kanunu Genel Tebliği" ile İhale mevzuatını da ilgilendiren
konularda değişiklikler yapılmıştır.
Aşağıdaki yazımızda bu
değişiklikler incelenecektir.
1-İdareler ile ihale
üzerinde kalan firmalar arasında imzalanan sözleşmelerin sadece tek nüshası
vergiye tabidir.
29 Eylül 2016 tarih ve 29842 sayılı Resmi Gazete'de
yayınlanan "Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği" nin "Nüshalarda Damga
Vergisi Uygulaması" başlıklı 2. maddesinde
"(1)
6728 sayılı Kanunun 23 üncü maddesiyle 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 5 inci
maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesi, Bir nüshadan fazla olarak
düzenlenen kağıtlardan, maktu vergiye tabi olanların her bir nüshası ayrı ayrı
aynı miktarda; nispi vergiye tabi olanların ise sadece bir nüshası damga
vergisine tabidir. şeklinde değiştirilmiştir.
(2) Damga Vergisi Kanunu uygulamasında aynı hüküm ve kuvveti haiz olmak üzere
birden fazla düzenlenmiş ve taraf/taraflarınca ayrıca imzalanmış olan kâğıtların
her biri nüshadır. Bu kapsamda nüshalar, belli bir hususu ispat ve belli etmek
üzere müstakilen ve aynı zamanda farklı mekanlarda ibraz edilebilir mahiyette
olan kağıtları ifade etmektedir.
....
(6) Kanunla yapılan düzenleme
öncesinde, gerek nispi gerekse maktu damga vergisine tabi kağıtlar, nüsha
sayısına göre ayrı ayrı aynı nispet ve miktarda damga vergisine tabi
tutulmaktaydı.
(7) Yapılan düzenleme uyarınca, damga vergisi yönünden vergiyi doğuran olayın
ilgili maddenin yürürlük tarihinden (9/8/2016) itibaren gerçekleşmesi durumunda,
birden fazla nüsha olarak düzenlenen nispi vergiye tabi kağıtlarda sadece tek
nüsha üzerinden damga vergisi hesaplanacaktır.
(8) Maktu damga vergisine tabi kağıtlarda ise her bir nüshadan ayrı ayrı aynı
miktarda vergi alınması uygulamasına devam edilecektir." hükümleri
bulunmaktadır.
Bilindiği üzere 4735
sayılı Kamu İhale sözleşmeleri Kanununa göre idareler ve yükleniciler arasında
imzalanan sözleşmeler tek nüsha olarak düzeleşmektedir. Ancak istisna olarak
idarelerin yada yüklenicilerin talebi halinde sözleşmeler birden çok nüsha
olarak düzenlenmesinde de ihale mevzuatına göre herhangi bir sakınca yoktur.
09.08.2016 tarihinden
önce düzenlenmiş olan sözleşmelerin her nüshası için damga vergisi ödenmesi
gerekmekte iken 09.08.2016 tarihinde yapılan yukarıdaki düzenleme ile
sözleşmeler birden çok nüsha olarak düzenlense dahi damga vergisi tek nüsha
üzerinden alınacaktır.
ÖRNEK:11.08.2016
tarihinde a idaresi ile b yüklenicisi arasında 100.000 TL bedel üzerinden 3
nüsha olarak sözleşme düzenlenmesi halinde bu sözleşmenin damga vergisi tek
nüsha üzerinden 100.000 x 0,0948 = 9480 TL olarak tahsil edilmesi gerekir.
2-İhalenin
iptal edilmesi halinde damga vergisi geri iade edilecek.
29 Eylül 2016 tarih ve 29842 sayılı Resmi Gazete'de
yayınlanan "Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği" nin "Nüshalarda Damga
Vergisi Uygulaması" başlıklı 7. maddesinde
(1) 6728
sayılı Kanunun 28/b maddesiyle 488 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı tablonun
II.Kararlar ve mazbatalar başlıklı bölümünün (2) numaralı fıkrasına (4/1/2002
tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki kurum ve kuruluşlara
şikayet veya Kamu İhale Kurumuna itirazen şikayet ya da yargı kararı üzerine
ihalenin iptal edilmesi halinde, bu ihale kararının hükmünden yararlanılmayan
kısmına isabet eden damga vergisi ret ve iade olunur. Sözleşmenin düzenlenmiş
olması durumunda sözleşmeye ilişkin damga vergisi ret ve iade edilmez.)
şeklinde parantez içi hüküm eklenmiş olup, düzenleme sonrası söz konusu fıkra
aşağıdaki gibidir.
İhale Kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve kamu tüzel kişiliğini
haiz kurumların her türlü ihale kararları (4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu
İhale Kanunu kapsamındaki kurum ve kuruluşlara şikayet veya Kamu İhale Kurumuna
itirazen şikayet ya da yargı kararı üzerine ihalenin iptal edilmesi halinde, bu
ihale kararının hükmünden yararlanılmayan kısmına isabet eden damga vergisi ret
ve iade olunur. Sözleşmenin düzenlenmiş olması durumunda sözleşmeye ilişkin
damga vergisi ret ve iade edilmez.)
.....
(4) Söz konusu fıkradaki düzenleme sonrasında, Kamu İhale Kanunu kapsamındaki
ihale makamı olan kurum ve kuruluşlara şikayet veya Kamu İhale Kurumuna itirazen
şikayet ya da yargı kararı üzerine ihalenin iptal edilmesi nedeniyle hükmünden
kısmen veya tamamen yararlanılmayan ihale kararına ait damga vergisi ret ve iade
edilecektir. Bu çerçevede;
a) 488 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında,
sürekli damga vergisi mükellefiyeti bulunan mükelleflerce mükellefiyetlerinin
bulunduğu vergi dairelerine,
b) 488 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında
sürekli damga vergisi mükellefiyeti bulunmayan gelir veya kurumlar vergisi
mükelleflerince, gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı oldukları vergi
dairelerine,
c) Ödemenin vergi daireleri dışındaki muhasebe birimlerine yapılmış olması
durumunda, yukarıda belirtilen ilgili vergi dairesine,
başvurulması durumunda iade işlemi gerçekleştirilecektir.
(5) Başvuru sırasında, damga vergisinin ödendiğine dair makbuz/vergi dairesi
alındısı, ihalenin iptal edildiğine ilişkin tevsik edici belge ile ihale
makamından ihalenin ne kadarının gerçekleştiğine ilişkin alınacak yazının ibrazı
şarttır.
(6) Diğer taraftan, söz konusu ihale konusu işlerde sözleşme düzenlenmiş olması
durumunda, sözleşmeye konu işin iptali halinde dahi sözleşmeye ait damga
vergisinin iade edilmeyeceği hususuna açıklık getirilmiştir." hükümleri
bulunmaktadır.
ihale kararı damga
vergisi İhale yetkilisinin ihale komisyonu tarafından alınan ihale kararı
onaylayarak isteklilere tebliğinden itibaren 10 gün içinde ödenmesi
gerekmektedir. Bu bağlamda Kamu İhale Kanunu kapsamındaki idareler tarafından
yapılan ihalelerin;
-
İhaleyi yapan İdarenin kendisi
tarafından (resen yada şikayet başvurusu üzerine), -
Kamu İhale Kurulu tarafından (itirazen
şikayet başvurusu üzerine), -
İdari Mahkemeleri, -
Danıştay tarafından,
İptal edilmesi
durumunda istekliler tarafından yatırılan ihale kararı damga vergisi geri
alınabilecektir. Kısmi teklif alınarak yapılan ihalelerde sadece iptal edilen
kısmın ihale kararı damga vergisi geri alınabilecektir. Ancak idareler ile
sözleşme imzalanması durumunda sözleşmenin iptal edilmesi durumunda dahi
SÖZLEŞME DAMGA VERGİSİNİN iade edilmesi söz konusu değildir.
İhale Kararı damga
vergisinin iade alınabilmesi için,
-
Damga vergisinin ödendiğini gösteren
makbuz, -
İhalenin iptal edildiğini gösteren
belge, -
İhale makamından ihalenin ne kadarının
gerçekleştiğini gösteren belge,
İle birlikte bağlı bulundukları vergi
dairelerine müracaat edilmesi gerekmektedir.
|
|
|
 8 Eylül 2016 tarihinde mevzuatta yapılan değişiklik ile Akaryakattı alınan Özel Tüketim Vergis (ÖTV) 20 kuruş arttırılmıştır. ÖTV'de yapılan bu değişiklik sonrası fiyat farkı verilen ihalelerde ÖTV zammı ayrıca hesaplanarak yüklenicilere ödenmesi gerekmektedir. Bu analizimizde hakediş hesaplamaları sırasında hata yapılmaması için dikkat edilmesi gereken hususlar anlatılmıştır.
1-Yapım İşi ve Hizmet Alımı İhalelerinde ÖTV Kaynaklı Fiyat Farkı HesabıKamu İhale Kurulu'nun 06.05.2015 tarih ve 2015 DK.D-86 nolu Düzenleyici Kurul kararı ile Özel Tüketim Vergisi Değişikliğinden Kaynaklı Olarak Fiyat farkının nasıl hesaplanacağı ayrıntılşı olarak açıklanmıştır. Bu karara göre;1. Yapım İşlerinde Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar ile Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esasların Uygulama esasları başlıklı maddelerinde, akaryakıt girdisinin nevine uygulanan Özel Tüketim Vergisinde değişiklik gerçekleşmesi halinde, bu değişikliğin bayi satış fiyatlarında yol açtığı artış veya azalış dikkate alınarak, akaryakıtın ağırlık oranının hesaplanmasına esas alınan miktarın uygulama ayına karşılık gelen kısmı için, Özel Tüketim Vergisinde birim başına meydana gelen değişiklik miktarının söz konusu esasların 5 inci maddesine göre yapılan fiyat farkı hesabından bağımsız olarak ayrıca ödeneceği veya kesileceği hükme bağlanmıştır. Bu çerçevede sözleşme konusu iş kapsamında ağırlıklı olarak kullanılan akaryakıt türüne uygulanan ÖTVde değişiklik meydana gelmesi ve bu değişikliğin bayi satış fiyatlarında artış veya azalış meydana getirmesi durumunda, söz konusu değişiklikten kaynaklanan fiyat farkı aşağıdaki esaslara göre hesaplanacaktır.
2. Fö=AnxbxD
Formülde geçen;
Fö: ÖTVde meydana gelen değişikliğin bayi satış fiyatlarında meydana getirdiği değişiklik nedeniyle, söz konusu esasların 5 inci maddesine göre hesaplanan fiyat farkından bağımsız olarak hesaplanan fiyat farkını,
An: ÖTVde meydana gelen değişikliğin yürürlüğü girdiği tarih ve sonrasında Yapım İşlerinde Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar ile Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esasların 5 inci maddelerine göre yapılan fiyat farkı hesabında esas alınan hak ediş tutarını,
b: Akaryakıtın ağırlık oranını temsil etmek üzere, ilgili yapım işi veya hizmet alımı sözleşmesinde belirtilen sabit katsayıyı (İşin sözleşmesinde akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden birden fazla b katsayısı belirlenmiş olması durumunda ÖTV kaynaklı fiyat farkı ödenmesinde ilgili kısma ait b katsayısı kullanılacaktır.),
D: ÖTVden kaynaklı olarak bayi satış fiyatlarında meydana gelen değişiklik oranını ifade eder.
2.1. ÖTVde meydana gelen değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihin ayın içinde bir güne denk gelmesi durumunda, bu ay için esas alınacak hak ediş tutarı (An), ayın kalan günleri dikkate alınarak orantı yoluyla belirlenir.
2.2. D, aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.
S1: ÖTVde meydana gelen değişikliğin yürürlüğe girmesinden önceki gün ilan edilen bayi satış fiyatı,
S2: ÖTVde meydana gelen değişikliğin yürürlüğe girdiği gün ilan edilen bayi satış fiyatı,
olmak üzere,
- ÖTVde meydana gelen artışın bayi satış fiyatlarında ÖTV'deki artıştan daha düşük tutarda bir artış meydana getirmesi durumunda (S2>S1) veya ÖTVde meydana gelen azalışın bayi satış fiyatlarında ÖTV'deki azalıştan daha düşük tutarda bir azalış meydana getirmesi durumunda (S1>S2);
D= (S2/S1-1) şeklinde hesaplanır.
3. ÖTV artışının yürürlüğe girdiği gün bayi satış fiyatlarında ÖTVdeki artışa eşit veya daha yüksek tutarda bir artış meydana gelmesi durumunda D, ÖTVdeki artış tutarının ÖTV artışının yürürlüğe girmesinden önceki gün ilan edilen bayi satış fiyatına bölünmesi ile bulunacak orandır.
4. ÖTV azalışının yürürlüğe girdiği gün bayi satış fiyatlarında ÖTVdeki azalışa eşit veya daha yüksek tutarda bir azalış meydana gelmesi durumunda D, ÖTVdeki azalış tutarının ÖTV azalışının yürürlüğe girmesinden önceki gün ilan edilen bayi satış fiyatına bölünmesi ile bulunacak oranının (-1) ile çarpılması ile bulunan orandır.
5. ÖTVde meydana gelen artışın yürürlüğe girdiği gün ilan edilen bayi satış fiyatının, bu değişikliğin yürürlüğe girmesinden önceki gün ilan edilen bayi satış fiyatından daha düşük olması ya da değişmemesi veya ÖTVde meydana gelen azalışın yürürlüğe girdiği gün ilan edilen bayi satış fiyatının, bu değişikliğin yürürlüğe girmesinden önceki gün ilan edilen bayi satış fiyatından daha yüksek olması ya da değişmemesi durumunda, ÖTV değişiminden kaynaklı olarak sözleşme bitimine kadar fiyat farkı hesaplanmaz.
6. D katsayısı, ÖTV değişikliğinin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle bir defa hesaplanacak olup, sözleşme bitimine kadar yapılacak fiyat farkı hesaplamalarında sabit değer olarak kullanılacaktır.
7. Bayi satış fiyatları olarak, akaryakıt ürünlerinde bir önceki yıl gerçekleşen piyasa büyüklüklerine göre en büyük işlem hacmine sahip olan ilk sekiz akaryakıt şirketince ihalesi yapılan akaryakıt ürünü için EPDK'ya bildirilen ve EPDK'nın internet sayfasında yayımlanan İstanbul İli, Avrupa yakası için geçerli bayi satış fiyatları esas alınacaktır.
8. Örneğin, bir işin uygulaması sırasında ÖTVde meydana gelen 20 kuruşluk artış öncesinde ilgili akaryakıt bayi satış fiyatının 3,70 TL olduğu ve değişiklik sonrasında 3,80 TLye çıktığı, söz konusu değişikliğin haziran ayının 16sında yürürlüğe girdiği ve işin sonuna kadar ayrıca bir ÖTV değişikliğinin yapılmadığı, ÖTV değişikliğinin meydana geldiği haziran ayında yapılan imalatlar için hesaplanan 3 üncü hak ediş tutarının (An=A3) 100.000,00 TL olduğu ve b katsayısının sözleşmede 0,2 olarak belirlendiği bir işte;
ÖTV artışının yürürlüğe girdiği ay için ÖTVden kaynaklı olarak hesaplanacak fiyat farkı:
İlgili hakediş 100.000,00 TL olmakla birlikte, söz konusu ÖTV değişikliği ayın 16sında yürürlüğe girdiğinden, yürürlük tarihi ve ayın kalan günleri dikkate alındığında fiyat farkı hesabında esas alınacak hakediş tutarı 50.000,00 TL olacaktır.
b=0,2,
S1=3,70 TL
S2=3,80 TL olup,
D= (S2/ S1-1) formülüne göre hesaplanacaktır.
D=(3,80/3,70-1)
Fö=50.000x0,2x(3,80/3,70-1)
Fö=270,27 TL olarak yükleniciye ödenir.
Sözleşme süresi boyunca her hakediş döneminde D=(3,80/3,70-1) sabit değer olarak kullanılacaktır.
-Aynı işte, ÖTVde meydana gelen 20 kuruşluk artış öncesinde ilgili akaryakıt bayi satış fiyatının 3,70 TL olduğu ancak değişiklik sonrasında 4,00 TLye çıktığı kabul edildiğinde, ilk örnekteki veriler esas alınarak ÖTV artışının yürürlüğe girdiği ay için ÖTVden kaynaklı olarak hesaplanacak fiyat farkı;
Değişiklik sonrası bayi satış fiyatları ÖTVdeki artış tutarından fazla olduğundan, D=0,20/3,70 formülüne göre hesaplanacaktır.
Fö=50.000x0,2x(0,20/3,70)
Fö=540,54 TL olarak yükleniciye ödenir.
Sözleşme süresi boyunca her hakediş döneminde D=0,20/3,70 sabit değer olarak kullanılacaktır.
- Aynı işte, ÖTVde meydana gelen 20 kuruşluk artış öncesinde ilgili akaryakıt bayi satış fiyatının 3,70 TL olduğu ancak değişiklik sonrasında 3,65 TLye düştüğü kabul edildiğinde, ÖTVde meydana gelen artışın yürürlüğe girdiği gün ilan edilen bayi satış fiyatı, bu değişikliğin yürürlüğe girmesinden önceki gün ilan edilen bayi satış fiyatından düşük olduğundan, ÖTV değişiminden kaynaklı olarak sözleşme bitimine kadar fiyat farkı hesaplanmayacaktır.
- Aynı işte, ÖTVde 20 kuruşluk bir indirim meydana geldiği ve bu indirim öncesinde ilgili akaryakıt bayi satış fiyatının 3,70 TL olduğu ancak değişiklik sonrasında 3,55 TLye düştüğü kabul edildiğinde bu defa ÖTVnin yürürlüğe girdiği aydaki fiyat farkı;
S1=3,70 TL,
S2=3,55 TL olup,
D= (S2/ S1-1) şeklinde hesaplanır.
D=(3,55/3,70-1)
Fö= 50.000x0,2x(3,55/3,70-1)
Fö=-405,41 TL olarak yükleniciden kesilir.
Sözleşme süresi boyunca her hakediş döneminde D=(3,55/3,70-1) sabit değer olarak kullanılacaktır.
- Aynı işte, ÖTVde 20 kuruşluk bir indirim meydana geldiği ve bu indirim öncesinde ilgili akaryakıt bayi satış fiyatının 3,70 TL olduğu ancak değişiklik sonrasında 3,45 TLye düştüğü kabul edildiğinde bu defa ÖTVnin yürürlüğe girdiği aydaki fiyat farkı:
Bayi satış fiyatlarında ÖTVdeki azalış tutarının üzerinde bir düşüş gerçekleştiğinden D=0,20/3,70x(-1) olup,
Fö=50.000x0,2x0,20/3,70x(-1)
Fö: -540,54 olarak yükleniciden kesilir.
Sözleşme süresi boyunca her hakediş döneminde D=0,20/3,70x(-1) sabit değer olarak kullanılacaktır.
- Aynı işte, ÖTVde meydana gelen 20 kuruşluk indirim öncesinde ilgili akaryakıt bayi satış fiyatının 3,70 TL olduğu ancak değişiklik sonrasında 3,75 TLye çıktığı kabul edildiğinde, ÖTVde meydana gelen azalışın yürürlüğe girdiği günde ilan edilen bayi satış fiyatı, bu değişikliğin yürürlüğe girmesinden önceki gün ilan edilen bayi satış fiyatından yüksek olduğundan ÖTV değişiminden kaynaklı olarak sözleşme bitimine kadar fiyat farkı hesaplanmayacaktır.2-Mal Alımı İhalelerinde ÖTV Kaynaklı Fiyat Farkı Hesabı
Mal Alımı Fiyat Farkı Hesabında Uygulanacak Esaslar'ın 6. maddesinin 11. fıkrasında Ücret, vergi ve sigorta artışlarından dolayı ayrıca
fiyat farkı hesaplanmaz." hükmü bulunmaktadır.Yukarıdaki hükme göre mal alımı ihalelerinde ÖTV kaynaklı fiyat farkı hesaplanması MÜMKÜN DEĞİLDİR.
|
|
|
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama
Yönetmeliğinin Değerlendirmeye ilişkin esaslar başlıklı 48inci maddesinin
8inci fıkrasında Mühendis veya mimarların, aldıkları lisans eğitimine uygun yapım
işleri ihalelerinde, iş deneyimi olarak mezuniyet belgelerini sunmaları
durumunda;
a) İş deneyimi bulunmayan mühendis veya
mimarların; toplam süresi onbeş yılı geçmemek kaydıyla mezuniyetlerinden sonra
geçen her yıl, Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde
belirtilen tutar kadar,
b) İş deneyimi bulunan mühendis veya
mimarların; onbeş yıllık sınırlamaya tabi tutulmaksızın, mezuniyetlerinden
sonra geçen her yıl Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde
belirtilen tutar kadar, benzer iş deneyimi olarak dikkate alınır.
düzenlemesine yer verilmiştir.
Bu
düzenlemedeki can alıcı nokta "mezuniyetlerinden
sonra geçen her yıl" ifadesidir.
"mezuniyetten sonra geçen her yıl" ifadesinin nasıl
yorumlanması gerektiği hususunda gerek Yapım İşleri İhaleleri Uygulama
Yönetmeliğinde gerekse Kamu İhale Genel Tebliğinde herhangi bir hüküm
bulunmamaktadır.
Kamu
İhale Kurulu 31.08.2016 tarihinde almış olduğu 2016/DK.D-179 nolu düzenleyici
Kurul Kararı'na kadar ki süreçte "mezuniyetten sonra geçen her yıl"
ifadesini yorumlarken ihalenin gerçekleştiği yıldan mezuniyet belgesinin
alındığı yılın çıkarılması suretiyle
bulunan yıl esas alınmaktaydı. Bu süre 4734 sayılı Kanunun 62 nci
maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde belirtilen tutar ile çarpıldığında mezuniyet belgesinin tutarı
hesaplanmaktaydı. (2016 yılı için 197.091 TL dir)
Örneğin
15.06.2016 yılında yapılan bir ihalede 15.08.2010 yılında mezun olan bir
kişinin iş deneyim tutarı tespitinde esas alınacak süre 2016 yılından 2010
yılının çıkarılması suretiyle "6 yıl" olarak baz alınmaktaydı. İş
deneyim tutarı da 6 x 197.091,00=1.182.546,00 TL formülünden hesaplanmaktaydı.
Bu hesaplamadaki
yanlışları şu şekilde anlatabiliriz.
1-Mezuniyet
belgesini alalı daha bir kaç ay olan kişilerin bile iş deneyim tutarı "1
yıl" üzerinden hesaplanması sonucunu doğurmaktaydı. Şöyle bir örnek
verirsek Aralık 2015 yılında üniversiteden mezun olan bir mühendis 2016 yılının
şubat ayında yapılan bir ihaleye mezuniyet belgesi ile katıldığında iş deneyim
tutarı 2016-2015=1 * 197.091 TL= 197.091 TL olarak hesaplanmaktaydı.
2-İhalenin
yapıldığı yılda mezun olan bir mühendis veya mimar mezuniyet belgesi ile
ihaleye katılamıyordu. Örneğin 2016 yılının ocak ayında üniversiteden mezun
olan mimar veya mühendis mezuniyet belgesi ile 2016 ekim ayında yapılacak bir ihaleye katılmak istediğinde iş deneyim
tutarı 2016-2016=0 *197.091 TL = 0 TL olarak hesaplanmaktaydı.
2016/DK.D-179
nolu Düzenleyici Kurul Kararı ile 31.08.2016 tarihinden sonra Mezuniyet belgesi tutarı KİST hesabı ile
hesaplanacak.
2016/DK.D-179
nolu Düzenleyici Kurul Kararı ile özet olarak "4734 sayılı Kanunun bahse konu hükmünün,
mühendis ve mimarların yapım müteahhitliği sektörüne girişlerini kolaylaştırmak
ve ihalelerdeki rekabet ortamını arttırmak amacını taşıdığı hususu ile birlikte
değerlendirildiğinde "mezuniyetten sonra geçen her yıl" ifadesi
uyarınca, mezuniyet tarihinden ihale tarihine kadar geçen sürenin tespitinde yıl,
ay, gün üzerinden kıst hesaplama yapılması gerektiği, aksi durumda sadece yıl
üzerinden hesaplama yapılmasının eşit muamele ilkesine aykırılık teşkil edeceği
sonucuna varılmıştır.
Bu
kapsamda, mezuniyet tarihinden ihale tarihine kadar geçen süreye ilişkin
deneyimin tespitinde yıl, ay, gün üzerinden hesaplama yapılırken;
Tam yıl sayısının 4734 sayılı Kanunun 62nci maddesinin
birinci fıkrasının (h) bendinde belirtilen tutar ile çarpılması,
Tam yıl dışında kalan ve kıst hesaba konu olan tam ay sayısının,
Kanunun anılan maddesinde belirtilen tutarın 12ye bölünmesi ile elde edilen
tutar ile çarpılması,
Tam yıl ve tam ay dışında kalan ve kıst hesaba konu olan gün
sayısının, Kanunun anılan maddesinde belirtilen tutarın aylık kısmına tekabül
eden meblağın 30a bölünmesi ile elde edilen tutar ile çarpılması,
ve yıl, ay, gün üzerinden yapılan hesaplamalar sonucu bulunan
tutarların toplamının, virgülden sonra iki ondalık basamaklı olacak şekilde
yuvarlama yapılmadan dikkate alınması gerekmektedir." şeklinde karar alınmıştır.
Düzenleyici Karar öncesi ve
Düzenleyici kurul sonrası mezuniyet belgeleri tutarının hesaplanmalarının
karşılaştırılması
1-20.06.2016 yılında yapılan bir ihalede
15.08.2010 yılında mezun olan bir kişinin iş deneyim tutarı tespiti:
a-
Düzenleyici kurul kararı öncesi:
2016-2010=
6 x 197.091,00=1.182.546,00 TL
b-
Düzenleyici kurul kararı sonrası:
Mezuniyet
tarihi ile ihale tarihi arasındaki süre = 5 yıl 10 Ay 5 gün
5
yıla esas deneyim tutarı 5 x 197.091 TL= 985.455 TL
10
aya esas deneyim tutarı 10 x 16.424,25 TL(197.091/12) = 164.242,5 TL
5
güne esas deneyim tutarı 5 x 547,47 TL (16.424,25/30) = 2.737,35 TL
Toplam
iş deneyim tutarı = 985.455 TL + 164.242,5 TL + 27337,35 TL =1.152.434,85 TL olarak hesaplanmıştır.
2-20.06.2016 yılında yapılan bir ihalede 10.12.2015
yılında mezun olan bir kişinin iş deneyim tutarı tespiti:
a-
Düzenleyici kurul kararı öncesi:
2016-2015=
1 x 197.091,00=197.091,00 TL
b-
Düzenleyici kurul kararı sonrası:
Mezuniyet
tarihi ile ihale tarihi arasındaki süre = 6 Ay 10 gün
6
aya esas deneyim tutarı 6 x 16.424,25 TL(197.091/12) = 98.545,5 TL
10
güne esas deneyim tutarı 10 x 547,47 TL (16.424,25/30) = 5.474,70 TL
Toplam
iş deneyim tutarı = 98.545,5 TL + 5.474,70 TL =104.020,20 TL olarak hesaplanmıştır.
3-20.06.2016 yılında yapılan bir ihalede 10.01.2016
yılında mezun olan bir kişinin iş deneyim tutarı tespiti:
a-
Düzenleyici kurul kararı öncesi:
2016-2016=
0 x 197.091,00=0 TL
b-
Düzenleyici kurul kararı sonrası:
Mezuniyet
tarihi ile ihale tarihi arasındaki süre = 5 Ay 10 gün
5
aya esas deneyim tutarı 5 x 16.424,25 TL(197.091/12) = 82.121,25 TL
10
güne esas deneyim tutarı 10 x 547,47 TL (16.424,25/30) = 5.474,70 TL
Toplam
iş deneyim tutarı = 82.121,25 TL + 5.474,70 TL =87.595,95 TL olarak hesaplanmıştır.
Yukarıdaki
örnek hesaplamalardan da görüleceği üzere iş deneyim tutarının hesabında mezuniyet
tarihi ile ihale tarihi arasında sadece yıl'ın esas alınması ile yıl,ay ve günün
esas alınmasıyla yapılan hesaplamada ciddi farklılıklar olmaktadır.
Ayrıca; kist hesabı ile mezuniyet belgelerinin değerlendirilmesi sonucunda mezuniyet süresi 1 (bir) yılı doldurmayan mühendis ve mimarlar da diplomaları ile ihalelere teklif verebileceklerdir.
Kamu
İhale Kurulu almış olduğu 2016/DK.D-179 nolu Düzenleyici Kurul
Kararı ile bu tür farklılıkları kaldırmış olup, 4734 sayılı Kamu İhale
Kanunu'nun "Temel İlkeleri"nden olan eşit muamele ilkesini hayata
geçirmiştir.
|
|
|
27.05.2016 tarih ve 29724 (Mükerrer) sayılı resmi
gazetede yapılan değişikliklerden sonra 1Temmuz 2016 tarihinden sonra idareler
bazı mal ve hizmet alımı ihalelerini elektronik ortamda yapabileceklerdir.
Elektronik ihalelerle ilgili yaptığımız tespitler aşağıda sıralanmıştır.
1.
Yaklaşık maliyeti 213.072 TL nin altında olan ve açık ihale usulü ile yapılan mal ve hizmet alımı
ihaleleri elektronik ortamda beyan usulü ile yapılabilir.
2.
Yapım
işi ve danışmanlık ihaleleri ile
pazarlık ve belli istekliler ihale usulü ile yapılan vaya yaklaşık maliyeti
213.072,00 TL nin üzerinde olan mal ve hizmet alımı ihaleleri elektronik
ortamda teklif alınarak yapılamazlar.
3.
Elektronik
ortamda teklif alınan ihalelerde, EKAP üzerinden ihale ilanı yayınlanması
için idarelerden ücret alınmaz.
4.
İdareler
ihale bilgileri ve ihale konusu işe ait teknik şartnameyi EKAP 'a kaydedeler. Teknik
şartnamesi EKAP'a yüklenemeyen ihaleler elektronik ortamda teklif alınarak
yapılamazlar.
5.
İstekliler geçici teminatı EKAP Üzerinden Online Bilgi Alışverişine Yönelik İşbirliği Yapılmasına
Dair Protokol imzalamış olan bankalardan elektronik ortamda alırlar.
Elektronik ortamda düzenlenen geçici teminat mektubuna ilişkin bilgiler, banka
tarafından EKAPa aktarılır. Elektronik ortamda düzenlenen geçici teminat
mektubuna banka tarafından ayırt edici bir numara verilir ve bu numara istekli
tarafından EKAP üzerinden e-teklif kapsamında gönderilir.
6.
Geçici
teminat mektubu dışındaki teminatların saymanlık ya idarelerin veznelerine
yatırılması durumunda, teminatın yatırıldığına ilişkin belgeler bilgisayarda
taratılarak, istekli tarafından EKAP üzerinden e-teklif kapsamında gönderilir.
7.
Elektronik
ortamda teklif alınan ihalelerde banka refarans mektubu istenmez.
8.
İstekliler
teklif mektubunu EKAP üzerinden doldurarak e-imza ile imzalarlar. Ortak
girişimlerde bütün ortaklar teklif mektubunu e-imza ile imzalamak
zorundadırlar.
9.
Teklif
mektubu ve geçici teminat dışında kalan ve idarece istenilen yeterliliğe
ilişkin diğer belgeler istekliler tarafından bilgisayrda tartılarak EKAP
üzerinden gönderilir.
10. İstekliler tekliflerini ihale tarih ve
saatine kadar EKAP üzerinden gönderirler.EKAP, e-imza ile imzalanmış e-teklifi Kuruma
göndermeden önce şifreleme işlemi yapar. Şifreleme sonucunda EKAP tarafından
oluşturulan e-anahtar, istekliler tarafından kaydedilir. e-teklifin açılma
saatine kadar EKAP üzerinde saklanarak açılmaması sağlanır. Teklife
ilişkin e-anahtar ihale tarih ve saatinden sonra, tekliflerin açılacağı saate
kadar istekliler tarafından EKAP üzerinden gönderilir. Tekliflerin
açılacağı saate kadar istekliler tarafından e-anahtarları gönderilmeyen
teklifler değerlendirme dışı bırakılır.
11. İhale tarih ve
saati ile tekliflerin açılma saati arasında asgari üç saatlik bir farkın
bulunması kaydıyla, e-teklifler, aynı günün mesai saatleri içerisinde
istekliler ve hazır bulunanlar önünde ihale komisyonu tarafından EKAP üzerinde
açılır.
12. EKAP üzerinden
teknik bir problem olması idarenin EKAPa erişim sağlayamaması durumunda
tekliflerin açılması beş gün kadar ertelenebilir.
13. İhale komisyonunca ihale dokümanında
belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu hazır bulunanlara duyurulur.
İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici
teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Geçici teminat
mektuplarının değerlendirilmesi, geçici teminat tutarının teklif bedelinin
yüzde üçünü karşılayıp karşılamadığının ve geçici teminat mektubu geçerlilik
süresinin EKAP tarafından kontrol edilmesi suretiyle yapılır. İstekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet
açıklanır ve EKAP üzerinden İsteklilerce Teklif Edilen Fiyatlara İlişkin
Tutanak hazırlanır. Hazırlanan bu tutanaklar durum izleme ekranında ihaleye
katılan istekliler tarafından görülebilir ve EKAP üzerinde kayda alınır. Bu
aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilemez, teklifi oluşturan
belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen
değerlendirilmek üzere ilk oturum kapatılır.
14. Tekliflerin idarece
değerlendirilmesinden sonra, teklifleri idarece kabul edilen tekliflerden
en düşük fiyatı teklif eden ilk iki istekliye, beyan ettikleri
belgelerden, EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu
niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet siteleri üzerinden
sorgulanamayanlar ile teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik
edici belgeleri, belgelerin sunuluş şekline uygun olarak sunmaları için
iki iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir.
15. Verilen süre içerisinde beyan edilen belge ve bilgileri doğrulayan belgeleri
sunmayan veya numune değerlendirilmesi ve demonstrasyon işlemlerine ilişkin yükümlülüklerini
yerine getirmeyen isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılarak geçici
teminatları gelir kaydedilir. Sunduğu belgeler beyan ettiği bilgileri
doğrulamayan veya numune değerlendirilmesi ve demonstrasyon işlemi başarısız
sonuçlanan isteklilerin teklifleri ise değerlendirme dışı bırakılır. Bu işleme
en düşük teklif fiyatına sahip ilk iki istekli tespit edilene kadar devam
edilir ve ihale en düşük teklif fiyatına sahip istekli üzerinde bırakılarak
sonuçlandırılır.
16. İstekliler tarafından beyan edilen
bilgiler ile bu bilgileri tevsik etmek amacıyla sunulan belgeler arasında
farklılık bulunması durumunda; belgelerde yer alan bilgilerin ihalede öngörülen
şartları sağlaması kaydıyla tekliflerin geçerliliği etkilenmez ancak ihalede
öngörülen şartların sağlanamadığının anlaşılması durumunda, bu isteklilerin
teklifleri değerlendirme dışı bırakılır.
|
|
|
|
 Danıştay 13. Dairesi 11.03.2015 tarih ve 2014/3010 Esas Nolu karar ile Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 63. maddesinde değişiklik yapılmasına dair yönetmeliğin 12. maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (ç) bentlerinin ve üçüncü fıkrasının yürütmesini durdurmuştur.
Söz konusu yürütmenin durdurulması kararı sonrasında 28.07.2015 tarih ve 29428 sayılı Resmi Gazete ile Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğin ve Kamu İhale Genel Tebliğinde değişiklik yapılarak hizmet alımlarında tekliflerin eşitliği halinde uygulanacak yöntem değiştirilerek özetle "Puanlama" sistemi getirilmiştir. Puanlama sistemiyle ilgili 27.05.2016 tarih ve 29724 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayınlanan değişiklikler ile Söz konusu düzenlemeler üzerinden değerlendirmelerimiz aşağıdaki gibidir:
PUANLAMA SİSTEMİ
27.05.2016 tarih ve 29724 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yapılan değişiklik ile Hizmet Alımları İhaleleri 63 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi yürürlükten kaldırılmıştır. Bu madde Puanlama sisteminin ilk yürürlüğe girdiği günden beri çokça tartışılan idareye karşı iş yapan firmaların işçilerin ücretlerinin tam ve zamanında ödenmediğine ilişkin idarece tespit yapılmamış firmalara 1 puan verileceği şeklinde olan hükümdür. Yürürlükten kaldırılan madde metni ile birlikte istekliler en fazla 3 puan alabileceklerdir. Puanlama sistemini aşağıdaki şekilde inceleyebiliriz:
1. Yükleniminde Bulunan İş Tutarı: İsteklinin veya isteklinin en az %51 hiseye sahip ortağına ait iş deneyim belgesinin kullanılması halinde bu ortağın ilan veya davet tarihinden geriye doğru son iki yıl içerisinde 4735 sayılı Kanun kapsamında sözleşme imzalamamış olması veya imzaladığı sözleşme bedeli yaklaşık maliyetin altında olması halinde 2 puan verilecektir. İsteklinin veya ortağına ait iş deneyim belgesinin kullanılması halinde bu ortağın imzaladığı ilan tarihinden geriye doğru son iki yıl içerisindeki sözleşmelerin toplamı yaklaşık maliyet tutarı ile yaklaşık maliyetin iki katına kadar ise 1 puan verilecektir. Sözleşmelerin toplam bedeli ihale konusu işin yaklaşık maliyetinin iki katından daha fazla olan isteklilere puan verilmeyecektir.
- Karşılaştırmada idareyle imzalanan toplam sözleşme bedeli kabul edilecek olup, iş artış ve eksilişleri bu kapsamda değerlendirilmeyecektir.
-
Yönetmelikte 4735 sayılı kanun kapsamında sözleşmelerden bahsedildiği için doğrudan temin veya istisna kapsamında yapılan alımlar çerçevesinde imzalanan sözleşmeler bu kapsamda değerlendirilmeyecektir.
-
Sözleşmenin devri halinde, sözleşmeyi devir eden veya devir alan firmalar açısından bu madde hükmünün nasıl uygulanacağı tereddüt konusudur.
-
İsteklinin imzalamış olduğu sözleşme tutarının hesabında, sadece hizmet alımları değil, yapım işleri ve mal alımları sözleşmeleri de dahil edilecektir.
-
Sözleşme tutarının hesabında EKAP verileri esas alınacağından dolayı, idarelerin sözleşme bilgilerini EKAP'a zamanında bildirmeleri önem arz etmektedir.
-
İhaleye iş ortaklığı (ortak girişim) olarak katılma hallerinde, iş ortaklıklarında, tüm ortakların imzaladığı sözleşmelerin toplamı üzerinden değerlendirme yapılacak olup, sözleşme toplamının yaklaşık maliyetin altında olması halinde 2 puan, yaklaşık maliyet ile yaklaşık maliyetin 2 katı arasında olması durumunda 1 puan verilecek, yaklaşık maliyetin 2 katından fazla olması durumunda ise puan verilmeyecektir.
-
İş ortaklığı olarak imzalanan sözleşmelerde, sözleşme tutarı hesaplanırken iş ortaklığının ortakları için sözleşme bedeli hangi oranda dikkate alınacağı yönetmelikte düzenleme yapılmamaıştır. Bu durumda iş ortaklığı olarak idarelerle sözleşme imzalayan firmaların daha sonra tek başlarına yada başka iş ortaklıkları ile girecekleri ihalelerde toplam imzaladıkları sözleşme bedelinin hesabının nasıl yapılacağı konusunda tereddüt oluşmaktadır.
2. İsteklilerin Ticaret Odasına Kayıtlı Olması: İsteklinin ticari merkezinin ilan veya davet tarihinden geriye doğru en az bir yıldır ihaleyi yapan idarenin bulunduğu ilin mülki idari sınırları içindeki ticaret ve/veya sanayi odasına ya da ilgili meslek odasına kayıtlı bulunması durumunda 1 puan verilir.
- Yönetmelikte isteklinin ticari merkezi ifadesi kullanılmakta olup, şube veya acentelerin ihaleyi yapan idarenin bulunduğu ilde olması durumunda puan alınamayacaktır.
-
Aynı il sınırları içerisinde ancak faklı ilçelerde ticari merkezleri bulunan isteklilere (İhaleyi yapan idare farklı ilçede dahi olsa) 1 puan verilecektir.
-
İdarelerin birden fazla ili kapsayacak ihale yapması halinde, ihaleyi yapan idarenin bulunduğu ilde ticari merkezi olan firmalara mı yoksa sözleşmenin uygulandığı ilde ticari merkezi olan firmalara mı puan verileceği net değildir. Örneğin Trabzon ilinde bulunan Karayolları 10. Bölge Müdürlüğü Bölge sorumluluğundaki Gümüşhane, Rize, Artvin illerini kapsayan merkezi bir ihale yapması durumunda ticari merkezi hangi ilde bulunan firmalara puan verileceği hususu net değildir.
-
İhaleye iş ortaklığı (ortak girişim) olarak katılma hallerinde bütün ortakların ihaleyi yapan idarenin mülki sınırları içerisinde bulunması şart olup, bu şartın sağlanamaması halinde, İş ortaklığına (ortak girişim) puan verilmeyecektir.
-
Ticari Merkezin Tespitinde oda kayıt belgesi esas alınacak ve bu belgeye göre puan verilecektir. Ancak; İlgili belgelerde bir yıllık süreye ilişkin bilgi edinilememesi durumunda Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin Internet sayfasından gerekli sorgulama yapılır. Anılan sicil kayıtlarından da bu bilginin edinilememesi durumunda, sadece bu durumda olan isteklilere ilgili belgeleri sunmaları amacıyla 3 iş gününden az olmamak üzere yeterli süre verilerek değerlendirme yapılacaktır.
TEKLİFLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Teklifleri eşit olan firmalar arasından yapılan değerlendirme sonucunda daha yüksek puana sahip istekli ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenir. Ancak bu değerlendirme sonucunda eşitliğin bozulmaması durumunda, puanları eşit olan istekliler davet edilmek suretiyle, ihale komisyonu tarafından kura yöntemine başvurulur.
- Puanlama yapılması halinde en yüksek puanı alacak kişiye ihale verilecek ve bu puan da en fazla 3 olabilecektir.
-
Kura işleminden önce idare tarafından eşit puan sahibi isteklilere davette bulunulacak ve kuranın yeri ve saati belirtilecektir. İdare tarafından davet yapılması yeterli olup kuranın yapılması için davet edilen isteklilerin katılımı zorunlu değildir.
-
Kura işlemi sırasında ihale komisyonu üyeleri hazır bulunacak, eşit teklif sahibi isteklilerin ticaret unvanları aynı özelliklere sahip kağıtlara yazılarak, kuraya katılan istekliler huzurunda bir komisyon üyesi tarafından çekiliş yapılacaktır.
-
Puanlama sonucunda iki isteklinin eşit puana sahip olması durumunda kuradan çıkan istekli ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi, diğer istekli ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenecektir. Ancak ikiden fazla isteklinin aynı puana sahip olması durumunda iki kez kura çekilecektir. Bu durumda ilk çekilişte ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi istekli, ikinci çekilişte ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli belirlenecektir.
-
Puanlanma sonucunda ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin belirlenmesine rağmen, en yüksek ikinci puana sahip birden fazla istekli bulunması durumunda, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibini belirlemek amacıyla bu istekliler arasında kura yöntemine başvurulacaktır. Bu durumda kura çekimi aynı şekilde yapılacaktır.
ÖRNEKLE KONUNUN AÇIKLANMASI
Ankara İlinde Gazi Üniversitesi'nin yaptığı bir ihalede yaklaşık maliyet 500.000 TL ve ilan tarihi 01.08.2015 olsun.
- Ticari Merkezi 2012 yılından beri Samsun İlinde olan A firması bu ihaleye firmasına ait iş deneyim belgesi ile teklif vermiş olup, ilan tarihinden geriye doğru son iki yıl içinde toplam 700.000 TL tutarında sözleşme imzalamıştır. Ayrıca Gazi üniversitesine daha önce hiç yüklenimde bulunmamaıştır.
- Ticari Merkezi 2010 yılından beri Ankara İlinde Olan B firması ise %100 hisesine sahip ortağına ait iş bitime belgesi ile ihaleye girmiş olup ortağı bugüne kadar hiç bir idare ile sözleşme imzalamammıştır.
- Ticari Merkezi Eylül 2015 tarihinden beri Ankara İlinde olan C firması ise firmasına ait iş deneyim belgesi ile ihaleye katılmış olup Gazi Üniversitesi de dahil olmak üzere son iki yıl içinde toplam 1.000.000 TL tutarında sözleşme imzalamıştır. ayrıca C firması 2014 yılında Gazi Üniversitesine yaptığı hizmet işi sırasında personelin maaşlarını zamanında ödemediği için idare tarafından uyarı yazı yazılmıştır.
- Ticari Merkezi 2013 yılından beri Ankara ilinde bulunan D firması ile, Ticari Merkezi 2011 yılından beri Samsun ilinde bulunan E firmasının yapmış olduğu C&D İş ortaklığı bu ihaleye firmalarına ait iş deneyim belgeleri ile ihaleye teklif vermiş olup, C firması son iki yıl içinde 500.000 TL D firması ise 600.000 TL sözleşme imzalamış olup her iki firmada Gazi üniversitesine daha ön hiç yüklenimde bulunmamışlardır.
Bu 4 firmanın ihalede verdikleri tekliflerin eşit olduğu durumlarda en avantajlı teklifin belirlenmesi için yapılacak puanlamada;
A firması: Toplam imzaladığı sözleşme Tutarı yaklaşık maliyet ile yaklaşık maliyetin iki katı arasında olduğundan bu kısımdan 1 puan alır, ticari merkezi Ankara ilinde olmadığından bu kısımdan puan alamaz ve toplamda 1 Puan alır.
B Firması:İş deneyim belgesini kullandığı ortağı herhangi bir sözleşme imzalamadığı için bu sımdan 2 puan, Ticari Merkezi son bir yıldır Ankara ilinde olduğundan 1 puan alır, toplamda 3 puan alır.
C Firması:Toplamda imzaladığı sözleşme tutarı (1.000.000 TL) yaklaşık maliyet (500.000 TL) ile yaklaşık maliyetin 2 katı (1.000.000 TL) arasında olduğu için bu kısımdan 1 puan alır, Ticari Merkezi ilan tarihinden geriye doğru son 1 yıldır Anakara İlinde olmadığndan bu kısımdan puan alamaz, toplamda 1 puan alır.
D&E İş Ortaklığı:İş ortaklığına ait firmalardan birinin Ticari Merkezi Ankara İli olmadığı için bu kısımdan puan alamaz, iş ortaklığını oluşturan D ve E firmalarının imzaladığı toplam sözleşme bedeli (1.100.000 TL) yaklaşık maliyetin 2 katından fazla olduğu için bu kısımdan da puan alamaz, toplamda 0 puan alır.
Bu durumda ihalede en avantajlı teklif en fazla puan alan (3 puan) B firması ve 2. en vantajlı teklif ise A ve c firması arasında çekilecek kura sonrası belirlenir.
YENİ DÜZENLEMELER İLE ORTAYA ÇIKAN SONUÇLAR
28.07.2015 tarihinde yürürlüğe giren yeni düzenlemeler ile iş ortaklığı (ortak girişim) artık desteklenmemektedir. Bu düzenlemeler ihalelere firmaların tek başına girmesi yönünde yapılmıştır. Düzenlemeler ile firmaların faaliyet alanlarının sadeleştirilmesi, çok fazla alanda faaliyette bulunmaması arzu edilmektedir. Düzenlemeler ile yerel firmaların korunması, küçük firmaların orta ölçekli firma nispetinde büyümesi amaç edinilmektedir.
YENİ SİSTEMDE FİRMALAR NASIL İHALE ALABİLİRLER?
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, tekliflerin eşit olması artık kaçınılmaz sonuç gibi gözükmektedir. Bu hallerde ihaleyi alabilmek için yüksek puan alınması gerekmektedir.
Bakıldığı zaman ihalenin yapıldığı ilde iştigal eden ve uhdesinde girdiği ihaleden daha büyük bir iş olmayan bir firmanın o ihaleden 3 puan alması kesin gibidir.
Bu durumda; özellikle personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalesini almak için İşçilik hesaplama modülü ile hesaplanan ve asgari işçilik tutarına eşit teklif atmak, uhdesinde bulunan işlerin tutarından daha büyük ve şirketin merkezinde bulunan bir idarenin yaptığı ihaleye girmek ve işçilere ödemeleri zamanında yapmak yeterlidir.
İhalenin yapıldığı ilde ticari faaliyetlerini sürdürmeyen firmaların yeni sistemde ihale almaları zor olduğundan firma sahipleri bir kaç ilde yeni firmalar kurarak bu firmalar ile (1 yıl sonra) o ildeki ihalelere girip ihaleleri alma şansı çok daha fazladır.
|
|
|
6661 SAYILI KANUNLA GETİRİLEN İŞVERENLERE VERİLECEK ASGARİ ÜCRET DESTEĞİNE İLİŞKİN SORU VE CEVAPLAR
1. Asgari ücret desteğinden faydalanabilecek işverenler kimlerdir?
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran özel sektör işyeri işverenleri ile 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde sayılan kamu idarelerine ait kadro ve pozisyonlarda 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenler hariç olmak üzere diğer kamu işyeri işverenleri de destekten yararlanacaktır.
2. Asgari ücret desteğinden işyerinde çalıştırılan bütün sigortalılardan dolayı faydalanmak mümkün müdür?
Hayır. Asgari ücret desteğinden yalnızca uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası) tabi olarak çalıştırılan sigortalılar için yararlanmak mümkündür.
3. Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgeleri bakımından hangi belge türlerinden bildirilen sigortalıların asgari ücret desteğinden yararlanma imkanı bulunmaktadır?
Asgari ücret desteğinden yalnızca uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası) tabi olan sigortalılar için Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı yararlanılması mümkün bulunmaktır. Bu bakımdan dikkate alınacak belge türleri 1, 4, 5, 6, 13, 14, 20, 24, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36 ve 37 nolu belge türleri olup bu belge türlerinden bildirilen sigortalılar bakımından anılan madde hükmünde yer verilen destek unsurundan yararlanılma imkanı bulunmaktadır.
4. Asgari ücret desteği sürekli verilecek bir destek uygulaması mıdır?Asgari ücret desteği, haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalılardan dolayı kapsamda bulunan işverenlerimize 2016/Ocak ila 2016/Aralık aylarına münhasır olmak üzere verilecek sürekli olmayan süreli bir destektir.
5. İşyerinin tescil tarihinin destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesaplanması bakımından bir önemi var mı?Evet. Destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında işyerinin 01/01/2016 tarihinden önce tescil edilmiş olup olmadığına göre farklılık bulunmaktadır.
- 01/01/2016 tarihinden önce tescil edilmiş olan işyerlerinde;
2015 yılının aynı ayına ilişkin Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde uzun vadeli sigorta kollarına tabi olup prime esas günlük kazancı 85 TL (Aylık 2.550. TL) ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısını geçmemek üzere, 2016 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde uzun vadeli sigorta kollarından bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısı asgari ücret desteğinden yararlanılacak prim ödeme gün sayısı olarak dikkate alınacaktır.
- 2016 yılı içinde ilk defa tescil edilen işyerlerinde;2016 yılı içinde ilk defa tescil edilen işyerlerinde uzun vadeli sigorta kollarına tabi olup prime esas kazanç alt sınırı ve üst sınırları arasında bildirilen tüm sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısı asgari ücret desteğinden yararlanılacak prim ödeme gün sayısı olarak dikkate alınacaktır.
6. Asgari ücret desteğinden yararlanılabilecek tutar ne kadardır?
Destekten yararlanılabilecek prim ödeme gün sayısının günlük 3,33 TL ile çarpımı sonucu bulunacak rakam asgari ücret desteğinden yararlanılabilecek tutar olacaktır.
7. Asgari ücret desteğinden yararlanmak için başvuru şartı bulunmakta mıdır?
Asgari ücret desteğinden yararlanmak için herhangi bir başvurma şartı bulunmamaktadır.
8. Asgari ücret desteği ile sağlanan indirim işverenlerin cari ay sigorta prim borçlarına mı mahsup edilecektir?
Hayır. Asgari ücret desteğiyle sağlanacak indirim tutarı, takip eden ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecektir. Örneğin Ocak ayı prim ve hizmet belgesi Şubat ayında verildiğinden bu belgenin alınmasından sonra destek tutarı çalışan sigortalı sayısına göre belirlenebilecek olup, Mart ayının sonuna kadar ödenecek primlerden mahsup yöntemiyle ödenmiş olacaktır. Asgari ücret desteğiyle sağlanacak indirim tutarının takip eden ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecek olması nedeniyle destekten yararlanılacak son ay olan Aralık ayı için belirlenecek destek tutarı ise 2017/Şubat ayı sonuna kadar ödenecek primlerden mahsup yöntemiyle ödenmiş olacaktır.
9. Asgari ücret desteğinden yararlanmak için aylık prim ve hizmet belgesini onaylar iken diğer sigorta prim teşviklerinde olduğu gibi farklı bir Kanun türü seçimi yapılacak mı?
Hayır. Usul ve esası genelgede açıklanacak olan şartları taşıyan işverenlerimiz, Kanun hükümlerinden herhangi bir işlem yapmaksızın yararlanacaklardır. Dolayısıyla diğer sigorta prim teşvik uygulamalarında olduğu gibi aylık prim ve hizmet belgesini oluştururken asgari ücret desteğinden yararlanabilmek için farklı bir Kanun türü seçimi yapılmayacaktır.
10. 01/01/2016 tarihinden önce tescil edilmiş olan işyerlerinde asgari ücret desteğinden yararlanma şartları nelerdir?
-2016 yılına ait aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresinde verilmesi,
-2016 yılı için çalıştırdığı kişilerin sigorta primine esas kazançlarının tam olarak bildirilmesi,
gerekmektedir.
11. İlk defa sigortalı çalıştırmaya 01/04/2015 tarihinde başlayan bir işyeri 2015 yılının kıyaslama yapılacak Ocak ayında bildirimi bulunmaması nedeniyle 2016/Ocak ayında destekten yararlanamayacak mı?
2015 yılı ve öncesinde tescil edilen ve uzun vadeli sigorta kollarına tabi işçi çalıştıran işverenlerin 2016 yılı Ocak ayına ilişkin destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında bir önceki yılın aynı ayına(2015/Ocak ayı) ilişkin olarak aylık prim ve hizmet belgesi verilmemiş olması halinde, uzun vadeli sigorta kollarından bildirim yapılmış takip eden ilk aya ilişkin aylık prim ve hizmet belgesindeki bildirimler esas alınarak destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır. Buna göre 2016 yılı Ocak ayına ilişkin destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında 2015/Nisan ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesindeki bildirimler esas alınarak destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır.
12. 2015 yılı Şubat ayında 1 numaralı belge türünden bildirilen ve kazançları 85 TL altı olan 4 sigortalının prim ödeme gün sayısının 120, kazançları 90 TL ve üzeri 4 sigortalının ise 100 gün prim ödeme gün sayısı olduğu, aynı işyerinin 2016 yılı Şubat ayında Kuruma verdiği 1 numaralı belge türünden bildirilen sigortalıların prim ödeme gün sayılarının ise 160 olduğu varsayıldığında destekten yararlanılacak gün sayısı ve destek tutarı ne olacaktır? Bu destek tutarına ilişkin mahsuplaşma hangi ayda yapılacaktır?
Kazançları 2015/Şubat ayında 85 TL altı olan uzun vadeli sigorta kollarına tabi 4 sigortalı için bildirilmiş 120 gün 2016/Şubat ayı için destekten yararlanılacak gün sayısı olarak esas alınacaktır. 120 günlük prim ödeme gün sayısının 3,33 TL ile çarpımı sonucu bulunacak tutar(120 x 3,33 = 399,60-TL) ilgili işveren açısından 2016/Şubat ayı için yararlanılacak azami destek tutarı olacaktır. Bu destek tutarı işverenin 2016/Nisan ayının sonuna kadar ödeyeceği primlerden mahsup yöntemiyle ödenmiş olacaktır.
13. 01/01/2016 tarihinden önce tescil edilmiş olan işyerleri bakımından bir önceki yılın kıyaslama yapılacak ilgili ayında uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin belge türleri dışında bildirim yapılmış olması halinde destekten yararlanılacak gün sayısı nasıl belirlenecektir?
2015 yılının ilgili ayında yapılan bildirimlerin uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin belge türleri dışında yapılmış olması halinde, bu ayı takip eden uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin ilk bildirim yapılmış ayın aylık prim ve hizmet belgesindeki bildirimler esas alınacaktır.
Örneğin, 01/01/2016 tarihi öncesinde tescil edilmiş olan (A) işyeri işvereni tarafından 2016 yılı Ocak ayında 1 numaralı belge türü ile 4 sigortalı ve 120 gün bildirim yapıldığı, bu işyerinin 2016/Ocak ayı için destekten yararlanabileceği gün sayısını bulmak için esas alınacak 2015 yılı Ocak ayında uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin bildirimde bulunulmadığı sadece 2 numaralı belge türü ile sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışan 2 sigortalı için bildirimde bulunulduğu, 2015/Ocak ayını takip eden uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin ilk bildirim yapılmış ayın 2015/Şubat ayı olduğu bu ayda 2 numaralı belge türünden yapılan bildirim yanı sıra 1 numaralı belge ile 1 sigortalı ve 20 gün bildirimde bulunulduğu varsayıldığında, 2016 yılı Ocak ayı için 2015 yılı Şubat ayında bildirilen 20 gün asgari ücret desteğinin hesabında dikkate alınacaktır. Buna göre destek tutarı 20 x 3,33 = 66,60-TL olacaktır.
14. 01/01/2016 tarihinden önce tescil edilmiş olan linyit ve taşkömürü çıkarılan işyerlerinde asgari ücret desteğinden yararlanılacak prim ödeme gün sayısı nasıl hesaplanacaktır?
01/01/2016 tarihinden önce tescil edilmiş olan linyit ve taşkömürü çıkarılan işyerlerinde yer altında çalışan sigortalılar bakımından destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı hesaplanırken 2015 yılının aynı ayında prime esas günlük kazancı 170 TL ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayıları ile bu sayıya % 50 ilave edilmek suretiyle bulunan prim ödeme gün sayısının toplamını geçmemek üzere cari ayda bildirilen prim ödeme gün sayısı esas alınacaktır.
15. 2015 yılından önce bu Kanun kapsamına alınmış ancak 2015 yılında sigortalı çalıştırmamış işyerleri bakımından asgari ücret desteğinden yararlanılacak prim ödeme gün sayısı nasıl hesaplanacaktır? 2016 yılı içinde ilk defa tescil edilen işyerleri için öngörülen hesaplamaya göre destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı tespit edilecektir. 16. 2016 yılı içinde ilk defa tescil edilen işyerlerinde asgari ücret desteğinden yararlanma şartları nelerdir?
-2016 yılına ait aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresinde verilmesi,
-Cari ay primlerinin yasal süresi içinde ödenmesi,
-İşverenin, Kuruma prim, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması veya söz konusu borcun 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre taksitlendirmiş olması,
-2016 yılı için çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmesi, bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırması ve prime esas kazançlarını eksik bildirmemesi,
gerekmektedir.
17. 2016 yılı içinde ilk defa tescil edilen işyerlerinin 2016 yılı için çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediğinin veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığının tespit edilmesi halinde destekten yararlanılması mümkün müdür?
Denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde veya mahkeme kararları neticesinde ya da kamu kurum ve kuruluşlardan alınan yazılardan çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği, prime esas kazancını eksik bildirdiği veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işverenler 2016 Ocak(Daha sonra tescil edilmiş ise tescil ayı) ila 2016 Aralık ayları için destekten yararlanamayacağı gibi 2016 yılında yararlanılmış destek tutarı olması halinde ise yararlandırılan tutarlar gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte geri alınacaktır.
18. İşyerlerinin (tescil tarihine bakılmaksızın) 2016 yılı için sigorta primine esas kazancı eksik bildirdiğinin tespit edilmesi halinde destekten yararlanılması mümkün müdür?
2016 yılı için sigorta primine esas kazancın eksik bildirildiğinin veya hiç bildirilmediğinin denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde veya mahkeme kararları neticesinde ya da kamu kurum ve kuruluşlardan alınan yazılardan anlaşılması halinde, 2016 Ocak ila 2016 Aralık ayları için destekten yararlanamayacağı gibi yararlanılmış olması halinde, yararlandırılan tutarlar gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte geri alınacaktır.
19. Sigortalı ve işveren hisselerine ait sigorta primlerinin devlet tarafından karşılandığı durumlarda asgari ücret desteğinden yararlanılacak tutar ne olacaktır?
Sigortalı ve işveren hisselerine ait sigorta primlerinin devlet tarafından karşılandığı durumlarda işverenin ödeyeceği sigorta priminin Hazinece karşılanacak asgari ücret desteği tutarından az olması halinde sadece sigorta prim borcu kadar asgari ücret desteği verilecektir.
20. Asgari ücret desteğinden yararlanmak amacıyla, mevcut bir işyerinin kapatılarak değişik bir ad veya unvan ya da iş birimi olarak faaliyete geçirildiğinin anlaşılması halinde destekten yararlanılması mümkün müdür?
Hayır. Asgari ücret desteğinden yararlanmak amacıyla, mevcut bir işyerinin kapatılarak değişik bir ad veya unvan ya da iş birimi olarak faaliyete geçirildiğinin anlaşılması halinde, bu nitelikteki işyeri işverenleri asgari ücret desteğinden yararlandırılmayacak, yararlanılmış olması halinde yararlandırılan tutarlar gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil olunacaktır.
21. Devir, İntikal ve Adres Değişikliklerinde işverenler açısından bir hak kaybı söz konusu mudur?
Hayır, devredilen veya intikal eden işyerleri bakımından işveren değişikliği üzerinde durulmaksızın işyeri bazında işlem yapılacaktır.
İşyerinin aynı il içinde başka bir ünitenin görev bölgesine nakledilmesi veya farklı bir ile nakledilmesi halinde işyerine yeni numara verilecek olmasına karşın bu işyerleri asgari ücret desteğinden, nakledilen eski işyeri koşullarına göre yararlanacaktır.
22. Alt işveren tarafından çalıştırılan ve kapsama giren sigortalıların destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında bir farklılık bulunmakta mıdır?Destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında, her bir alt işveren tarafından çalıştırılan ve kapsama giren sigortalıların prim ödeme gün sayıları asıl işverenin ve/veya varsa diğer alt işverenlerin prim ödeme gün sayısının hesabında dikkate alınmayacak olup, her bir alt işveren için hesaplama müstakil bir işverenmiş gibi ayrı ayrı yapılacaktır.
23. Alt işverenlerin tescil tarihinin destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesaplanması bakımından bir önemi var mı?
Evet. Destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında, alt işverenlik tescilinin 01/01/2016 tarihinden önce yapılmış olup olmadığına göre farklılık bulunmaktadır.
Buna göre, alt işverenler için uygulanacak olan asgari ücret desteğinin, alt işverenlerin kendilerine ait alt işverenlik tescillerinin; 01/01/2016 tarihinden önce yapılmış olması ve 2016 yılında da faaliyetine devam ediyor olması halinde veya 01/01/2016 tarihinden sonra yapılmış/yapılacak olması halinde müstakil işverenler için öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde asgari ücret destek tutarı her bir alt işveren için müstakil bir işverenmiş gibi ayrı ayrı hesaplanacaktır.
24. Alt işverenlerin Kuruma borçlarının bulunması veya çalıştırdığı sigortalıların prime esas kazanç tutarlarını eksik bildirdiğinin, sigortalılarını kayıt dışı çalıştırdığının yada bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığının tespit edilmesi halinde asıl işveren destekten yararlanabilecek midir?
Asıl işveren, 5510 sayılı Kanunun işverene yüklediği yükümlülüklerden dolayı alt işveren ile birlikte sorumlu olması nedeniyle söz konusu durumların bulunması halinde, ilgili alt işverenler ile asıl işveren de destekten yararlandırılmayacaktır. Buna karşın diğer alt işverenler destekten yararlanmaya devam edecektir.
25. Kuruma aylık prim ve hizmet belgesi vermemelerine karşın uzun vadeli sigorta kollarına tabi olan 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında ev hizmetlerinde sigortalı çalıştıran işverenler de asgari ücret desteğinden yararlanabilecek midir?
Kuruma aylık prim ve hizmet belgesi vermemelerine rağmen uzun vadeli sigorta kollarına tabi olan 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında ay içinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 gün ve daha fazla olan sigortalıları ev hizmetlerinde çalıştıran işverenler de anılan destekten yararlanacaktır.
|
|
|
|
Genel tanımlara göre nefaset hakedişlerde bir kesinti türü
olup 2 çeşidi bulunmaktadır.
Bunlar;
1-İmalat teknik şartnameye uygun yapılmamış ise,
2-İmalat yapılırken başka bir imalata zarar verilmiş ise,
zarar bedeli YÜKLENİCİnin hakedişine kesinti olarak yansır. Bu kesintiye
nefaset veya nefaset kesintisi denir.
Yapım İşleri Genel
Şartnamesi'nin "Sözleşme ve
eklerine uymayan işler" başlıklı 23. maddesinde
" (1) Yüklenici
projelerde kendiliğinden hiç bir değişiklik yapamaz. Proje ve şartnamelere uymayan,
eksik ve kusurlu oldukları tespit edilen işleri yüklenici, yapı denetim
görevlisinin talimatı ile belirlenen süre içinde bedelsiz olarak değiştirmek
veya yıkıp yeniden yapmak zorundadır. Bundan dolayı bir gecikme olursa
sorumluluğu yükleniciye aittir. Bununla birlikte, yüklenici tarafından proje
ve şartnameden farklı olarak yapılmış olan işlerin, fen ve sanat kurallarına ve
istenen özelliklere uygun oldukları idarece tespit edilirse, bu işler yeni
durumları ile de kabul edilebilir. Ancak bu takdirde yüklenici, daha büyük
boyutta veya fazla miktarda malzeme kullandığını ve daha fazla emek harcadığını
öne sürerek fazla bedel isteyemez. Bu gibi hallerde hakediş raporlarına, proje
ve şartnamelerde gösterilen veya yazılı talimatla bildirilen boyutlara göre
hesaplanmış miktarlar yazılır. Bu şekilde yapılan işlerin boyutları, emeğin
değeri ve malzemesi daha az ise bedeli de ona göre ödenir." "Geçici kabul" başlıklı
41. mddesinde ise
"(12) Geçici kabul için
yapılan incelemede, teknik olarak kabulünde sakınca görülmeyen ve işin
idareye teslimini ve kullanılmasını ve/veya işletilmesini engellemeyen,
giderilmesi de mümkün olmayan veya fazla harcama ve zaman kaybını gerektiren,
kusur ve eksiklikler görülecek olursa yüklenicinin varsa hakediş veya teminatından
uygun görülecek bir bedel kesilmek şartı ile, iş idare tarafından bu hali ile
kabul edilebilir. Bu gibi kusur ve eksikliklerin niteliğinin ve
kesilecek bedelin kabul tutanağında gösterilmesi gereklidir. Yüklenici bu
işleme razı olmazsa, her türlü gideri kendisine ait olmak üzere, kusur ve
eksiklikleri verilen sürede düzeltmek ve gidermek zorundadır."
hükümleri bulunmaktadır.
6098 Sayılı Tük Borçlar Kanu'nun
475. maddesinde ise
"Eserdeki ayıp sebebiyle
yüklenicinin sorumlu olduğu hâllerde işsahibi, aşağıdaki seçimlik haklardan
birini kullanabilir:
1. Eser işsahibinin
kullanamayacağı veya hakkaniyet gereği kabule zorlanamayacağı ölçüde ayıplı ya
da sözleşme hükümlerine aynı ölçüde aykırı olursa sözleşmeden dönme.
2. Eseri alıkoyup ayıp oranında
bedelden indirim isteme.
3. Aşırı bir masrafı
gerektirmediği takdirde, bütün masrafları yükleniciye ait olmak üzere, eserin
ücretsiz onarılmasını isteme.
İşsahibinin genel hükümlere
göre tazminat isteme hakkı saklıdır.
Eser, işsahibinin taşınmazı
üzerinde yapılmış olup, sökülüp kaldırılması aşırı zarar doğuracaksa işsahibi,
sözleşmeden dönme hakkını kullanamaz." hükmü bulunmaktadır.
Hangi
Durumlarda Nefaset Kesintisi Yapılmalıdır..
Projeye
uygun olmayan imalatlar birtakım koşulları sağlaması durumunda (teknik
olarak kabulünde sakınca görülmeyen ve işin idareye teslimini ve kullanılmasını
ve/veya işletilmesini engellemeyen, giderilmesi de mümkün olmayan veya fazla
harcama ve zaman kaybını gerektiren işler) idarece
kabul edilmekte ancak eserde meydana gelen değer azalışı yükleniciden nefaset
kesintisi adı altında kesilmektedir.
Örnek vermek gerekirse bir binanın
ana besleme kablosunu 3x50/25 mm2 NYY kablo ile çekilmesi gerekiyorken
yüklenici bu kabloyu 3x50/25 mm2 NYY kablonun muadili olarak Alüminyum yer altı
altı kablosu çekmesi durumunda (teknik hesaplar neticesinde bulunan kablo
kesitine uygun alüminyum kablo çekilmesi durumunda) bu durumda tesis edilen
kablo kabul edilerek nefaset kesintisi yapılabilir. Yada, yapılmış olan sıva, boya, zemin ve duvar kaplama
(seramik, fayans, mozaik, parke vb.) veya doğrama imalatlarında tespit edilen;
işin projesine, özel ve gene1 teknik şartnamelere, teknik ve sanat kurallarına
uygun düşmeyen vasıf ve kalite eksiklikleri nefaset kesintisine konu edilebilir.
Ancak, mevcut kusur ve eksiklikler
teknik olarak ikmal edilebilecek nitelikte ise ve ağırlıklı bir harcamayı
gerektirmiyorsa nefaset kesintisi değil, yükleniciye tamir ve tadilat
ettirilmelidir. Bu anlamda vasıf ve kalite eksikliğinden ziyade hiç yapılmamış
durumdaki noksan işlerin nefaset kesintisine konu edilmemesi, yükleniciye tamir
ve ikmal ettirilmesi gerekmektedir.
Projeye uygun olmayan imalatlar
birtakım ilave imalatlarla idarenin kabul edebileceği duruma getirilebiliyorsa idarenin
bu ilave imalatlar için ödeme yapmaması ancak yükleniciden de nefasate
kesintisi yapmaması gerekmektedir. Örneğin iskele yapılması içinde çakılması
gereken kazıkların projede gösterilen tolerans değerinden 4 cm hata olması
ancak bu durumun ilave imalatlarla düzeltilmesi ve teknik olarak herhangi bir
problem yaratmaması durumunda idarece nefaset kesintisi yapılmaması
gerekmektedir.
Nefaet
Kesintisi nasıl hesaplanmalıdır.. Sayıştayın nefaset bedeli
hakkındaki görüşleri şöyledir;
"
.Uygulamalarda zaman zaman
geçici kabul tutanağında gösterilen ve müteahhite giderilmesi için süre
tanınan,eksik ve kusurlu işler için, "
İŞİN YAPILMASI,YAPILMADIĞI
TAKDİRDE (
)TL KESİLMESİ " şeklinde bir kayıt düşülmektedir ki, bu
tür bir uygulamayı nefaset kesintisinin amacıyle ve konuyu düzenleyen BİGŞ ve
Muayene Kabul işlemlerine ait genel yönetmelik hükümleriyle bağdaştırmak mümkün
değildir.Zira nefaset kesintisinin amacı GİDERİLMESİ MÜMKÜN OLMAYAN veya fazla
harcama ve zaman kaybı kaybı gerektiren kusurlu ve eksik işler için eserde
meydana getirdiği değer azalışı ölçüsünde bir bedel kesmektir. Dolayısı ile
giderilmesi mümkün olan ve müteahhite süre verilen işler için geçici kabul
tutanagında, yapılmadığı takdirde nefaset farkı da kesilebilir gibi bir kayıt
düşmek mümkün değildir.Bu nitelikteki işler belirlenen süre içinde müteahhite
ikmal ve ıslah ettirilmeli, verilen sürede mümkün olmamışsa müteahhit nam ve
hesabına yaptırılmalıdır
.."
Nefaset kesintisinin hesaplanması
konusunda YİGŞ nde her hangi bir hüküm bulunmamakta, kabul komisyonunca uygun
görülecek bir bedelin kesilmesinden söz edilmektedir.
Nefaset kesintisinin amacı
giderilmesi mümkün olmayan veya fazla harcama ve zaman kaybı kaybı gerektiren
kusurlu ve eksik işler için eserde meydana getirdiği değer azalışı ölçüsünde
bir bedel kesmektir. Nefaset hesabında sadece iş için yapılacak malzeme ve
işçilik hesaparı toplanmaz. Asıl belirleyici olan eserde ki değer
kaybıdır.Nefaset hesabı yapılırken bu değer kaybıda dikkate alınmalıdır.
Aşağıda Yargıtayın
nefaset kesintisi ile ilgiemsal kararı bulunmaktadır.
Yargıtay
15. HD.
E:
2010/7058
K:
2011/7049
T:
30.11.2011
DAVA
: Mahalli mahkemece verilen hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından
istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla
dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR
: Davacı, 11.07.2007 tarihli ihale kapsamındaki sondaj kuyusu yapım işinden
dolayı H.. ilçesi K.., D.. ve Y.. köyündeki taahhüdünü
tamamladığını, ancak bedelin ödenmediğini ileri sürerek 19.530,00 TL'nin
tahsilini istemiş, mahkemece yapılan imalatta eksik ve kusurlu işlerin yapılan
ödemeden fazla olduğundan bahisle davanın reddine karar verilmiş, verilen karar
davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Yanlar
arasında imzalanan sözleşmeye göre teslim işlemlerinin davalı Birlik tarafından
kurulacak komisyon tarafından yapılması, teslim alındıktan sonra bedelinin
ödenmesi gerekmektedir. Dosya kapsamındaki bilgilere göre teslim işlemleri
tamamlanmadan bedellerin davacıya ödendiği ancak D Y.. köyüne ait sondaj
bedelinin ödenmediği anlaşılmaktadır. Mahkemece her üç köyde yapılan keşif
sonucu alınan bilirkişi raporlarına göre sonuca varılmış ise de, BK'nın 359,
360, 362. maddeleri doğrultusunda yapılan imalatın kabule icbar edilemeyecek
derecede ayıplı olup olmadığı, ayıplı ve noksan imalat varsa bedelinin ne
olduğu saptanmamıştır. Davalı Birlik, sözleşmesine uygun olmayan ve
kabule icbar edilemeyecek derecede ayıplı bulunan kuyuları teslim almak zorunda
değildir. Bilirkişi raporuna göre her üç köyde yapılan sondaj imalatının
sözleşmesine uygun olup olmadığı, eserin reddi gerekip gerekmediği, eksik ve
ayıplı ise bedelden indirim gerekip gerekmediği ve miktarı hususlarında
açıklama yapılmamıştır. Bu nedenle mahkemece bilirkişilerden ek rapor
alınarak yukarıda açıklanan doğrultuda davacı alacağı hesap ettirilip sonucuna
uygun karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile ve Y.. köyündeki
imalat bedeli dikkate alınmadan davanın reddi doğru olmamış, kararın bozulması
uygun görülmüştür.
SONUÇ
: Yukarıda açıklanan sebeplerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü
ile kararın davacı yararına ( BOZULMASINA ), ödediği temyiz peşin harcının
istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, 30.11.2011 gününde
oybirliğiyle karar verildi.
|
|
|
 4734 sayılı kanuna göre ihale edilen işlere katılamayacaklar yine aynı kanunun 11. maddesinde düzenlenmiştir. Bu düzenlemelere göre;
1- 4734 sayılı Kanun ve diğer kanunlardaki hükümler gereğince geçici veya sürekli olarak kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmış olanların doğrudan veya dolaylı ya da alt yüklenici olarak, kendileri veya başkaları adına hiçbir şekilde ihaleye katılmaları mümkün değildir. Bununla birlikte, kamu ihalelerine katılmaktan yasaklı olmayan isteklinin, yetkili satıcı ya da üretici firmanın kamu ihalelerine katılmaktan yasaklı bulunması halinde, üretici firma garantisinde olan bazı belgeleri ve satışa dair yetki verilen mal veya malları teklif etmesini yasaklayan bir hüküm bulunmamaktadır. (Emsal karar1)
2- 4734 sayılı Kanunun 17 inci maddesinde belirtilen yasak fiil ve davranışlarda bulunması sebebi ile aynı Kanunun 59 uncu maddesinin birinci fıkrası gereğince haklarında kamu davası açılmasına karar verilen;
a) Gerçek kişiler,
b) Tüzel kişiler,
c) Gerçek ve tüzel kişilerin o işteki ortakları,
ç) Gerçek ve tüzel kişilerin o işteki vekilleri,
Yargılama sonuna kadar Kanun kapsamında yer alan kurum ve kuruluşların ihalelerine katılamayacaktır. 4734 sayılı Kanun'un 59'uncu maddesinde; 17'nci maddede belirtilen fiil ve davranışlardan Türk Ceza Kanununa göre suç teşkil eden fiil veya davranışlarda bulunanlar hakkında kamu davası açılması halinde bunların yargılama sonuna kadar Kanun kapsamındaki kurum ve kuruluşların ihalelerine katılamayacağı kuralına yer verildikten sonra, yargılama sonunda ise mahkemece verilecek mahkûmiyetle birlikte belli bir süre ile ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilmesi halinde bunların ihalelere katılamama hallerinin devam edeceğinin hükme bağlandığı, bu şekilde kanun koyucunun ceza mahkemesince verilen beraat ve mahkûmiyet kararları arasında ayrım yaptığı, ceza mahkemesi kararının temyiz edilmesi halinde, temyiz incelemesi sonuçlanıncaya kadar beraat edenler ile mahkûm olanların aynı yaptırımlara tabi tutulmasının, yaptırımların öngörülmesindeki amaç ile bağdaşmayacağı;dolayısıyla beraat edenler açısından yargılamanın sonuçlandığının kabul edilmesi gerekmektedir. (Emsal karar 2)
4734 sayılı Kanunun gerek 17 nci maddesinin, gerekse 59 uncu maddesindeki ifadesinden, hakkında kamu davası açılanların 4734 sayılı kamu ihalelerine yargılama sonuna kadar katılmaktan men edilebilmesi için kamu davası açılmasına sebep olan fiil ve davranışın ihale sürecinde vuku bulması ve kamu davasının 4734 sayılı Kanun kapsamında yapılan ihalelerden dolayı açılmış olması gerekmektedir. (Emsal Karar 3)
765 sayılı TCKnın 95 inci maddesinde, cezası ertelenmiş olanın denetim (deneme) süresini yükümlülüklerine uygun veya iyi halli olarak geçirdiği takdirde mahkumiyetinin esasen vaki olmamış sayılacağı hükme bağlanmıştır. Başka deyişle, böyle bir durumda mahkumiyet ortadan kalkmakta, suçun işlenmesinden önceki duruma yeniden dönülmekte ve ertelemeye konu cezanın ilişkili olduğu suç sanki hiç işlenmemiş gibi bir netice ortaya çıkmaktadır.
Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulunun 16.11.2001 tarih ve E:2001/925, K: 2001/797 sayılı Kararında; "toplam 1 yıl 15 gün hapis ve ağır para cezası ile cezalandırılan ve başkan seçilme yeterliliğini yitiren bir belediye başkanının bu cezasının 647 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi uyarınca ertelendiği ancak Türk Ceza Kanununun 95/2 maddesine göre ertelenmiş cezanın hüküm tarihinden itibaren 5 yıl içinde başka bir cürüm işlenmemesi halinde vaki olmamış sayılacağı, bu nedenle ertelenmiş cezaların hüküm tarihinden itibaren beş yıllık süre içinde koşullu olarak var olduğunun kabulü gerekeceğinden, hüküm tarihi itibariyle beş yıllık erteleme süresinin dolmadığı açık olan bu ceza nedeniyle belediye başkanının görevde kalmasına olanak bulunmadığı ifade edilmiş ve belediye başkanının bu sebeple görevden düşürülmesi işlemini usul ve yasaya uygun bulmuştur".
Bu bağlamda, tecil kararı sebebiyle uygulanacak deneme süresinin mahkumiyet üzerindeki etkisine yönelik Dava Daireleri Genel Kurulunun iradesinin, cezanın deneme süresi içerisinde koşullu olarak varlığını koruduğu yönünde olduğu görülmektedir. Dolayısıyla; 4734 sayılı Kanunun 17 inci maddesinde belirtilen yasak fiil ve davranışlarda bulunması sebebi ile aynı Kanunun 59 uncu maddesinin birinci fıkrası hükümlerine göre, haklarında mahkumiyet kararı verilen kişiler, cezası ertelenmiş dahi olsa kamu ihalelerine teklif veremezler. (Emsal karar4)
3- 4734 sayılı Kanunun 59 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yapılan gönderme dolayısıyla;
Türk Ceza Kanununda tüzel kişiler hakkında ceza davası açılmasının öngörüldüğü durumlarda haklarında kamu davası açılan tüzel kişilik şahıs şirketi ise bu şirketin ortaklarının tamamı; sermaye şirketi ise, sermayesinin yarısından fazlasına sahip olan gerçek ve tüzel kişi ortaklar da yargılama sonuna kadar 4734 sayılı Kanun kapsamında yer alan Kurum ve kuruluşların ihalelerine anılan Kanunun 58 inci maddesinin 2 nci fıkrası uyarınca katılamayacaklardır. Aynı nedenle; yukarıda belirtilen şekilde yargılama sonuna kadar ihalelere katılamayacak olanların ortağı olduğu şahıs şirketleri ile sermayesinin yarısından fazlasına sahip oldukları sermaye şirketleri de yargılama sonuna kadar Kanun kapsamında yer alan kurum ve kuruluşların ihalelerine katılamayacaklardır. Ayrıca Kamu İhale Kurulu'nun 2012 yılında almış olduğu emsal KİK Kararına göre Bir şirketin %50 den az hissesine sahip ortaklarından birkaçı hakkında kamu davası açılması durumunda, kamu davası açılan ortakların hisseleri toplamı %50den fazla olursa bu şirket ihalelere katılamaz.(Emsal karar 5)
4734 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin son fıkrası uyarınca 4734 sayılı Kanunda belirtilen usul ve esaslardan istisna edilen mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinde de yukarıda açıklanan esasların uygulanması gerekmektedir.
4- 4734 sayılı Kanunun 59 uncu maddesinin 2 nci fıkrası gereğince bu Kanun kapsamında yapılan bir ihaleden dolayı haklarında kamu davası açılanlar, kamu davası açıldığı tarihte 58 inci maddesinin 2 nci fıkrasında sayılanlarla birlikte ihalelere katılamayacaktır. 58 inci maddenin 2 nci fıkrasında sayılan ve ihalelere katılamayacak olan ortak/ortaklıklar belirlenirken, bu ortakların kamu davasından haberdar oldukları tarihteki durum dikkate alınacaktır. Bu nedenle, bu Kanun kapsamında yapılan bir ihaleden dolayı kamu davası açıldığının kendisine tebliğ edildiği tarihte Kanunun 58 inci maddesinin 2 nci fıkrasında sayılanlar arasında yer alan gerçek ve tüzel kişilerin bu durumlarında daha sonra bir değişiklik olsa bile yargılama sonuna kadar Kanun kapsamında yer alan kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaları mümkün bulunmamaktadır. (Emsal karar 6)
5- 4734 sayılı Kanunda yapılan değişikliğe paralel olarak İhale Uygulama Yönetmeliklerinin ilgili maddeleri, İhaleyi yapan idare bünyesinde bulunan veya idare ile ilgili her ne amaçla kurulmuş olursa olsun vakıf, dernek, birlik, sandık gibi kuruluşlar ile bu kuruluşların ortak oldukları şirketler bu idarelerin ihalelerine katılamazlar şeklinde değiştirilmiştir. Buna göre, 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelerin ortak oldukları şirketlerin, sermaye paylarına bakılmaksızın idarelerin ihalelerine katılması mümkündür. Ancak, 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelerin bünyelerinde bulunan veya idare ile ilgili her ne amaçla kurulmuş olursa olsun vakıf, dernek, birlik ve sandık gibi kuruluşlar, bünyelerinde bulundukları veya her ne amaçla kurulmuş olursa olsun ilgili oldukları idarelerin ihalelerine katılamayacakları gibi, bu statüdeki vakıf, dernek, birlik ve sandık gibi kuruluşların ortak oldukları şirketler de söz konusu idarelerin ihalelerine katılamayacaktır. (Emsal karar 7) Sonuç itibarıyla, 4734 sayılı Kanunun 4964 sayılı Kanunla değişik 11 inci maddesinin (c), (d), (e), (f) bentlerinde belirtilen haller dışında, idarelerin kurdukları veya ortak oldukları şirketler o idarelerin ihalelerine katılabilecektir. Ancak, bu durumda, idareler ihale konusu işin niteliğini dikkate alarak ihaleyi kısmi teklife açmak, yeterlik kriterlerini ihaleye katılımı artıracak şekilde belirlemek ve rekabeti artırıcı düzenlemeler yapmak zorundadır. (Emsal karar 8)
6- İhale konusu işin danışmanlık hizmetlerini yapan yükleniciler bu işin ihalesine katılamazlar. Aynı şekilde, ihale konusu işin yüklenicileri de o işin danışmanlık hizmeti ihalelerine katılamazlar. Bu yasaklar, bunların ortaklık ve yönetim ilişkisi olan şirketleri ile bu şirketlerin sermayesinin yarısından fazlasına sahip oldukları şirketleri için de geçerlidir.(Emsal karar 9)
7- 2531 sayılı Kamu Görevlerinden Ayrılanların Yapamayacakları İşler Hakkında Kanunun Yasak ve Süresi başlıklı 2 nci maddesinde; Birinci madde kapsamına giren yerlerdeki görevlerinden hangi sebeple olursa olsun ayrılanlar, ayrıldıkları tarihten önceki iki yıl içinde hizmetinde bulundukları daire, idare, kurum ve kuruluşlara karşı ayrıldıkları tarihten başlayarak üç yıl süreyle, o daire, idare, kurum ve kuruluştaki görev ve faaliyet alanlarıyla ilgili konularda doğrudan doğruya veya dolaylı olarak görev ve iş alamazlar, taahhüde giremezler, komisyonculuk ve temsilcilik yapamazlar. Özel kanunlardaki yasaklayıcı hükümler saklıdır. hükmü yer almaktadır.
Bu maddede getirilmiş olan yasaklama kapsamında sayılmanın ana koşulu, alınacak görev ve işin, girişilecek taahhüdün ya da yapılacak komisyonculuk veya temsilciliğin daha önce hizmetinde bulunulan daire, idare, kurum ve kuruluşa karşı" doğrudan doğruya veya dolaylı bir görev ve iş, taahhüt, komisyonculuk veya temsilcilik niteliğinde bulunmasıdır. Ancak bu faaliyetin ilgilinin daha önceki görev ve faaliyet alanı ile ilgili olması gereklidir. Dolayısıyla, anılan Kanun kapsamında belirtilen görevlerinden ayrıldıktan sonra özel sektörde faaliyet gösteren kamu görevlileri, Kanunun 2 nci maddesinde belirtilen süre boyunca, yine maddede belirtilen faaliyetlerde bulunamayacaklardır. Ancak bu kişilerin, özel sektörde istekli sıfatını taşıyabilecek bir işletmede personel olarak istihdam edilmesi ve bu işletmenin de personelinin ayrıldığı daire, kurum ve kuruluşun ihalesine girmesi durumunda, anılan personelin, çalışmakta olduğu işletmede bir ortaklığının ya da sermaye bağının bulunmaması durumunda, söz konusu faaliyetin 2531 sayılı Kanunun 2 nci maddesinde belirtilen doğrudan doğruya veya dolaylı olarak görev ve iş alma, taahhüde girme, komisyonculuk ve temsilcilik yapma olarak sayılmaması gerekmektedir.
Bu çerçevede; herhangi bir idarede çalışırken emekli olan yada istifa eden bir kamu görevlisi aynı idarenin ihalelerine 2 (iki) yıl boyunca teklif veremez. Ancak yine herhangi bir idarenin bölge müdürlüğünde çalışırken emekli olan yada istifa eden bir kamu görevlisinin aynı idarenin başka bir bölge müdürlüğünün hazırlamış olduğu ihalelere teklif verip veremeyeceğiyle ilgili Kamu İhale Kurulunun çelişkili kararları bulunmaktadır. (Emsal karar 10 ve Emsal karar 11)
8- İhaleyi yapan idarelerin ihale yetkilisi kişileri ile bu yetkiye sahip kurullarda görevli kişilerin ve ihale konusu işle ilgili her türlü ihale işlemlerini hazırlamak, yürütmek, sonuçlandırmak ve onaylamakla görevli olanların ve eşleri ve üçüncü dereceye kadar kan ve ikinci dereceye kadar kayın hısımları ile evlatlıkları ve evlat edinenlerin, aynı zamanda ihaleye katılacak isteklinin yönetim kurullarında görevli olmaları durumunda, bu tüzel kişiliğin söz konusu idarenin yapacağı ihalelere doğrudan veya dolaylı veya alt yüklenici olarak, kendileri veya başkaları adına hiçbir şekilde katılmaları mümkün bulunmamaktadır.
9- İdareye karşı yüklenilen işin yapımı sırasında gerçekleşen yasak fiil ve davranışlar dolayısıyla iş ve meslek ahlakına aykırı davranışların 4734 sayılı Kanunun 17 inci maddesinin belirtilen fiil ve davranışların dışında değerlendirilmesi gerekmektedir.
4735 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin sayılmış olan yasak fiil ve davranışlar ile bu fiil veya davranışlar içine girmemekle birlikte, sözleşme hükümlerine aykırı veya idareye zarar verecek fiil ve davranışlar ya da yüklenicilerin iş veya mesleklerinden dolayı yürürlükteki kanunların yüklediği mükellefiyetlere aykırı davranışlar iş ve meslek ahlakına aykırı faaliyet kapsamında değerlendirilebilecektir. Ancak, 4735 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin (f) bendinde yer alan mücbir sebepler dışında, ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmeme fiilinden ötürü hakkında yasaklama kararı verilmiş bir isteklinin yasaklama kararını veren idarenin ihalesine katılması halinde;
i- 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (f) bendi uyarınca ihale dışı bırakılabilmesi için, bu isteklinin davranışının iş ve meslek ahlakına aykırı bir davranış olup olmadığının her olayın kendi özgün koşulları içinde değerlendirilmesi gerekmekte ve bu hususta takdir idareye ait bulunmaktadır.
ii- Yine bu isteklinin 10 uncu maddenin (f) bendi uyarınca ihale dışı bırakılabilmesi, ancak ihaleyi yapan idareye yaptığı işler sırasında iş ve meslek ahlakına aykırı faaliyetlerde bulunduğunun bu idare tarafından ispat edilebilmesi halinde mümkün olabilecektir.
4734 sayılı Kanunun (f) bendi hükmü gereğince ihale tarihinden önceki beş yıl içinde ihaleyi yapan idareye yaptığı işler sırasında iş veya meslek ahlakına aykırı faaliyetlerde bulunduğu bu idare tarafından ispat edilenler yalnızca o idarenin ihalelerine geriye dönük beş yıl için giremezler. Genel Müdürlük, Bölge Müdürlüğü ve İl Müdürlükleri de aynı idarenin bir parçası olduğundan bir idarenin herhangi bir Bölge Müdürlüğünde iş ve meslek ahlakına aykırı faaliyetlerde bulunanlar o idarenin diğer Bölge Müdürlüklerindeki yada Genel Müdürlüğündeki ihalelere de geriye dönük beş yıl için giremezler. (Emsal karar 12)
10- 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin (e) bendinde; ihale tarihinden önceki beş yıl içinde, mesleki faaliyetlerinden dolayı yargı kararıyla hüküm giyen isteklilerin ihale dışı bırakılacakları hükme bağlanmıştır. Adalet Bakanlığı Adli Sicil İstatistik Genel Müdürlüğüne bağlı birimlerden alınacak adli sicil istatistik bilgilerini içeren belgeden veya gerekçeli mahkumiyet kararından, asli veya feri ceza olarak, 765 sayılı Türk Ceza Kanununun 11, 25 ve 35 inci maddelerinde tanımlandığı şekliyle muayyen bir meslek ve sanatın tatili icrasına ilişkin süreli ya da süresiz mahkumiyet hali, 10 uncu maddenin dördüncü fıkrasının (e) bendi kapsamında değerlendirilecektir.
İhale dışı bırakma, ancak yargı kararıyla tatili icrasına hükmedilen meslek ve sanatla sınırlı olmak üzere uygulanabilir.
1/6/2005 tarihinde yürürlüğe giren 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu uyarınca; Adalet Bakanlığı Adli Sicil İstatistik Genel Müdürlüğüne bağlı birimlerden alınacak adli sicil istatistik bilgilerini içeren belgeden veya gerekçeli mahkumiyet kararından Türk Ceza Kanununun 50/e maddesi gereğince belli bir meslek ve sanatı yapmaktan yasaklanmaya veya 53/e maddesi gereğince bir kamu kurumunun veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşunun iznine tabi bir meslek veya sanatı kendi sorumluluğu altında serbest meslek erbabı veya tacir olarak icra etmekten yoksun bırakılmaya ilişkin süreli ya da süresiz mahkumiyet hali, 10 uncu maddenin dördüncü fıkrasının (e) bendi kapsamında değerlendirilecektir. (Emsal karar 13)
11- 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun Tüzel kişilik ve ehliyet başlıklı 125inci maddesinde,(1) Ticaret şirketleri tüzel kişiliği haizdir.
(2)Ticaret şirketleri, Türk Medenî Kanununun 48 inci maddesi çerçevesinde bütün haklardan yararlanabilir ve borçları üstlenebilirler. Bu husustaki kanuni istisnalar saklıdır.hükmü bulunmaktadır.
Dolayısıyla ticaret şirketlerinin ana sözleşmelerinde yer almayan faaliyet konuları dışında da bütün haklardan yararlanıp, borçları üstlenebilmelerinin önünde Türk Ticaret Kanunu açısından herhangi bir engel bulunmamaktadır. Ancak Türk Ticaret Kanununa göre özel kanun niteliği taşıyan 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun Tanımlar başlıklı 4üncü maddesinde istekli olabilecek ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve ihale veya ön yeterlik dokümanı satın almış gerçek veya tüzel kişiyi ya da bunların oluşturdukları ortak girişim olarak tanımlanmıştır.
Anılan mevzuat hükmü gereğince, istekli olabilecek sıfatını kazanmak için dahi ihale konusu alanda faaliyet gösterilmesi gerektiği hususu dikkate alındığında, ihaleye teklif vererek istekli sıfatını kazanan kişi ya da kuruluşların öncelikle bu şartı sağlamaları gerekmektedir. Dolayısıyla kamu ihalelerine katılmak için ihale konusu alanda faaliyet gösterilmesi gerekmektedir. (Emsal karar 14)
Emsal Karar 1:Bir istekli ihalelere yasaklanmış bir firmanın ürettiği mallarla ihalelere katılabilir mi?
Emsal Karar 2:Kamu davası açılan kişiler hakkında verilen beraat kararının temyiz incelemesi sırasında, bu kişiler ihalelere teklif verebilirler mi?
Emsal Karar 3:Hakkında hangi kamu davası açılanlar kamu ihalelerine teklif veremezler?
Emsal Karar 4:Yargı kararı ile ticaretten men edilen ancak bu kararı 5 yıllık deneme süresi boyunca aynı edimi bir daha tekrara etmemesi şartıyla tecil edilen istekli, 5 yıllık deneme süresi dolmadan kamu ihalelerine teklif verebilir mi?
Emsal Karar 5: Bir şirketin %50 den az hissesine sahip ortaklarından birkaçı hakkında kamu davası açılması durumunda, kamu davası açılan ortakların hisseleri toplamı %50''den fazla olursa bu şirket ihalelere teklif verebilir mi?
Emsal Karar 6: Çoğunluk hissesi bulunan ortağı hakkında kamu davası açılan bir şirket, ortağın hisselerini devretmesi durumunda, ortağa kamu davasının tebliğ edildiği tarih ile hisse devrinin ticaret siciline tescil edildiği tarihin aynı olduğu durumda ihalelere teklif verebilir mi?
Emsal Karar 7:Belediyenin üye olduğu bir birliğin bir şirkete ortak olması durumunda bu şirketin, belediyenin açtığı bir ihaleye katılması mümkün müdür?
Emsal Karar 8:Belediyenin ortak olduğu şirketler, ortağı olan belediyenin açmış olduğu ihalelere katılabilirler mi?
Emsal Karar 9:Doğrudan temin yöntemi ile bir işin projesini yapan kişiler, o işin yapım ihalesine katılabilirler mi?
Emsal Karar 10:Bir kuruluşun Bölge Müdürlüğünden emekli olan kişi, bu kuruluşta çalıştığı dönemde elde ettiği iş deneyim belgesi ile aynı kuruluşun başka bir Bölge Müdürlüğünün açtığı ihalelere teklif verebilir mı?
Emsal Karar 11:Bir kuruluşun bölge teşkilatından ayrıldıktan sonra, bu kuruluşta çalıştığı dönemde elde ettiği iş deneyim belgesi ile aynı kuruluşun başka bir bölge teşkilatının açtığı ihalelere teklif veren istekli ihale dışı bırakılır mı?
Emsal Karar 12:Bir kurumun Genel Müdürlüğü (Başkanlık) tarafından yapılan ihalede iş ve meslek ahlakına aykırı faaliyette bulunduğu tespit edilen bir istekli bu kurumun Bölge Müdürlüklerinin (taşra teşkilatının) açtığı ihalelere teklif verebilir mi?
Emsal Karar 13:Yargı kararı ile ticaretten men edilen istekli kamu ihalelerine teklif verebilir mi?
Emsal Karar 14:Şirketler ana sözleşmelerinde yer almayan faaliyet konuları dışındaki ihalelere girebilirler mi?
Emsal Karar 15: İhale tarihi itibariyle ihalelere katılmaktan yasaklanmış olanların ihalelere katılmaları halinde hangi yaptırımlar, ihale tarihinden sonra ihalelere katılmaktan yasaklanmaları halinde ise hangi yaptırımlar uygulanır?
|
|
|
Askerlik Kanunu ve
Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 6661 Sayılı Kanun TBMM'de onaylanarak
Cumhurbaşkanın onayına sunulmuştur. Bu Kanun ile İşçiler için Aylık Maksimum 100
TL devlet teşviği sağlanacaktır.
4734
Sayılı Kamu İhale Kanuna göre yapılan ihalelerde teşviğin nasıl verileceği
aşağıdaki Kanun Maddesinde verilmiştir.
Bu
teşik aşağıdaki idarelerin yaptığı ihalelerde geçerlidir.
- Genel bütçe kapsamındaki
kamu idareleri ile özel bütçeli idareler, il özel idareleri ve belediyeler
ile bunlara bağlı; döner sermayeli kuruluşlar, birlikler (meslekî kuruluş
şeklinde faaliyet gösterenler ile bunların üst kuruluşları hariç), tüzel
kişiler.
- Kamu iktisadi kuruluşları
ile iktisadi devlet teşekküllerinden oluşan kamu iktisadi teşebbüsleri.
- Sosyal güvenlik kuruluşları,
fonlar, özel kanunlarla kurulmuş ve kendilerine kamu görevi verilmiş tüzel
kişiliğe sahip kuruluşlar (meslekî kuruluşlar ve vakıf yüksek öğretim
kurumları hariç) ile bağımsız bütçeli kuruluşlar.
- (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilenlerin doğrudan veya
dolaylı olarak birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlasına
sahip bulundukları her çeşit kuruluş, müessese, birlik, işletme ve
şirketler.
Teşvikden yararlanmak için ihalede personel sayısına yer
verilmesi, personellerin haftalık mesaisinin tamamaını idarede geçirmesi
ayrıca ihalelerde fiyat farkı verilmesi gerekmektedir.
Askerlik Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına
Dair 6661 Sayılı Kanun'un İhalelerle
ilgili 17. maddesi aşağıdaki gibidir.
MADDE 17-
31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası
Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
GEÇİCİ MADDE 68-
(1) Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında
haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları
çalıştıran işverenlerce;
a) 2015 yılının aynı
ayına ilişkin Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde prime esas
günlük kazancı 85 TL ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün
sayısını geçmemek üzere, 2016 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve
hizmet belgelerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün
sayısının,
b) 2016 yılı içinde
ilk defa bu Kanun kapsamına alınan işyerlerinden bildirilen sigortalılara
ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının,
2016 yılı Ocak ila
Aralık ayları/dönemleri için günlük 3,33 TL ile çarpımı sonucu bulunacak tutar,
bu işverenlerin Kuruma ödeyecekleri sigorta primlerinden mahsup edilir ve bu
tutar Hazinece karşılanır.
(2) Mevcut bir işletmenin
kapatılarak değişik bir ad, unvan ya da bir iş birimi olarak açılması veya
yönetim ve kontrolü elinde bulunduracak şekilde doğrudan veya dolaylı ortaklık
ilişkisi bulunan şirketler arasında istihdamın kaydırılması, şahıs
işletmelerinde işletme sahipliğinin değiştirilmesi gibi Hazine katkısından
yararlanmak amacıyla muvazaalı işlem tesis ettiği anlaşılan veya sigortalıların
prime esas kazançlarını 2016 yılı için eksik bildirdiği tespit edilen
işyerlerinden Hazinece karşılanan tutar gecikme cezası ve gecikme zammıyla
birlikte geri alınır ve bu işyerleri hakkında bu madde hükümleri uygulanmaz.
(3) İşverenlerin
çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili 2016 yılına ilişkin olarak, aylık prim ve
hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde vermediği, sigorta primlerini yasal
süresinde ödemediği, denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma
ve incelemelerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya
bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığı durumlarının tespit edilmesi, Kuruma
prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı
borcu bulunması hâllerinde bu maddenin birinci fıkrasının (b) bendine ilişkin
hükümler uygulanmaz. Ancak Kuruma olan prim, idari para cezası ve bunlara
ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarını 21/7/1953 tarihli ve 6183
sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesine göre
tecil ve taksitlendiren işverenler bu tecil ve taksitlendirme devam ettiği
sürece anılan fıkra hükmünden yararlandırılır.
(4) Birinci fıkranın
(a) bendinin uygulanmasında, bir önceki yılın aynı ayına ilişkin olarak aylık
prim ve hizmet belgesi verilmemiş olması hâlinde bildirim yapılmış takip eden
ilk aya ilişkin aylık prim ve hizmet belgesindeki bildirimler esas alınır. 2015
yılından önce bu Kanun kapsamına alınmış ancak 2015 yılında sigortalı
çalıştırmamış işyerleri hakkında birinci fıkranın (b) bendi hükümleri
uygulanır.
(5) Sigortalı ve
işveren hisselerine ait sigorta primlerinin Devlet tarafından karşılandığı
durumlarda işverenin ödeyeceği sigorta priminin Hazinece karşılanacak tutardan
az olması hâlinde sadece sigorta prim borcu kadar mahsup işlemi yapılır.
(6) 4/6/1985 tarihli
ve 3213 sayılı Maden Kanununun ek 9 uncu maddesi uyarınca ücretleri asgari
ücretin iki katından az olamayacağı hükme bağlanan Linyit ve Taşkömürü
çıkarılan işyerlerinde yer altında çalışan sigortalılar için birinci fıkranın
uygulanmasında (a) bendinde belirtilen 85 TL günlük kazanç iki kat olarak ve
2015 yılının aynı ayına ilişkin Kuruma verilen aylık prim ve hizmet
belgelerinde bildirilen prim ödeme gün sayısının yüzde 50sini geçmemek üzere,
2016 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde
bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısı dikkate alınır.
(7) Bu madde hükümleri,
5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde sayılan kamu idarelerine ait kadro
ve pozisyonlarda 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında
çalışan sigortalılar için uygulanmaz.
(8) 4734 sayılı
Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde
sayılan idareler tarafından ilgili mevzuatı uyarınca yapılan ve sözleşmesinde
fiyat farkı ödeneceği öngörülen hizmet alımlarında, ihale dokümanında personel
sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede
kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için birinci fıkra uyarınca Hazine
tarafından karşılanacak tutarlar bu idarelerce işverenlerin hak edişinden
kesilir.
|
|
|
 Yapım İşleri Genel Şartnamesinin "Sözleşmede bulunmayan işlerin fiyatının tespiti" başlıklı 22. maddesinde "(1) 12 üncü maddenin 4 üncü fıkrasında belirtilen proje değişikliği şartlarının gerçekleştiği hallerde, işin yürütülmesi aşamasında idarenin gerekli görerek yapılmasını istediği ve ihale dokümanında ve/veya teklif kapsamında fiyatı verilmemiş yeni iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının bedelleri ile 21 inci maddeye göre sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave işlerin bedelleri, ikinci fıkrada belirtilen usuller çerçevesinde yüklenici ile birlikte tespit edilen yeni birim fiyatlar üzerinden yükleniciye ödenir.(2) Yeni fiyatın tespitinde iş kalemi veya iş grubunun niteliğine göre aşağıdaki sıralamaya uyularak oluşturulan analizlerden biri kullanılır: a) Yüklenicinin birim fiyatlarının/teklifinin tespitinde kullanarak teklifi ekinde idareye sunduğu ve yeni iş kalemi/grubu ile benzerlik gösteren iş kalemlerine/gruplarına ait analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler. b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine/grubuna benzerlik gösteren analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler. c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan iş kalemleri/gruplarına ait maliyet analizleriyle kıyaslanarak bulunacak analizler. ç) Yeni iş kaleminin/grubunun yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek malzeme miktarları, işçi ve makinelerin çalışma saatleri ile diğer tüm girdiler esas alınarak oluşturulacak analizler. (3) İş kalemi veya iş grubunun niteliğine uygun olarak yukarıdaki analizlere, kaynakların verimli kullanılması gözetilerek aşağıdaki rayiçlerden biri, birkaçı veya tamamı uygulanabilir: a) Varsa yüklenicinin teklifinin ekinde idareye verdiği teklif rayiçler. b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut rayiçler. c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan fiyatlar. ç) İdarece kabul edilmek şartıyla, ticaret ve/veya sanayi odasınca onaylanmış uygulama ayına ait yerel rayiçleri." (4) Yeni fiyat yüklenici ile birlikte yukarıda belirtilen usullerden biri ile tespit edilerek düzenlenen tutanak idarenin onayına sunulur ve otuz gün zarfında idarece onaylanarak geçerli olur. Yeni fiyat tespitinde yüklenici ile uyuşulamaz ise, taraflarca anlaşmazlık tutanağı düzenlenir ve anlaşmazlık idare tarafından on gün içerisinde Bayındırlık Kuruluna intikal ettirilir. Bayındırlık Kurulu tarafından tespit edilen fiyatın iki tarafça kabulü zorunludur. Yüklenici, fiyat uyuşmazlığı hakkındaki Bayındırlık Kurulunun kararını beklemeden idare tarafından tespit edilmiş fiyat üzerinden işe devam etmek zorundadır. (5) Yeni fiyatın hesabında, ikinci fıkranın (a) bendine göre, teklif analiz ile kıyaslanarak bulunan analizin kullanılması halinde, bu analizin temsil ettiği iş kalemi miktarı ile yeni tespit edilecek iş kalemi miktarının rayiçlere ve genel giderlere tesiri dikkate alınır. 6) İdare istediği taktirde; bir işte, sözleşmeye esas proje içinde kalan ancak öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olduğu hallerde, ayrıca bir yükleniciye yaptırılması mümkün olan bir işi başkasına da yaptırabilir, bundan dolayı yüklenici herhangi bir hak talebinde bulunamaz." hükümleri bulunmaktadır.
Sayıştay Temyiz Kurulunun 33232 tutanak no ve 17.05.2011 tarihli Kararına göre "Pursantaj oranları: işin iş programına uygun biçimde gerçekleştirilme seviyesinin ölçülmesinde ve toplam sözleşme bedelinin o gerçekleşmeye isabet eden yüzdesinin yükleniciye ödenmesinde kullanılacak itibari değerler niteliğinde olup, temsil ettikleri oranlar itibariyle işin gerçek karşılıklarını göstermemektedirler" şeklinde tanımlanmıştır. Yine Kamu İhale Kurulu'nun 05.06.2007 tarih ve 2007/DK.D-70 nolu düzenleyici kurul kararında ilerleme yüzdesiyle ilişkili olarak "4735 sayılı Kanun ve tip sözleşmenin yukarıya aktarılan hükümleri uyarınca; işin proje ve mahal listelerine dayalı olarak yapılması gerekmekte olup, ilerleme yüzdelerinin işin yapılmasına ilişkin bir dayanak oluşturma niteliği bulunmamaktadır. Diğer taraftan ilerleme yüzdeleri, proje ve mahal listelerine dayalı olarak hangi imalat seviyesinde sözleşme bedelinin hangi oranında ödeme yapılacağını gösteren bir belgedir." şeklinde belirleme yapmıştır.
Yukarıdaki kararlardan da anlaşılacağı üzere pursantaj oranları işin gerçek karşılıklarını göstermemekte, Anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen işlerde hakediş ödemesinde bir yol gösterici olarak kullanılmaktadır. Hatta bazı idarelerce isteklilerce yaklaşık maliyetin anlaşılamaması yada başka nedenlerle (yüklenicinin işi yarıda bırakması durumunda fazla ödeme yapmamak v.b) pursantaj oranları bilerek değiştirilmektedirler. Tüm bu yukarıdaki nedenlerden dolayı pursantaj oranının yaklaşık maliyete mükayese edilmesiyle o iş kalemine ait birim fiyatın bulunmasına imkan yoktur.
Yine Yüksek Fen Kurulunun 09.01.2014 tarih ve 2014/04 nolu kararında özetle "Yapımından vaz geçilen iş kalemleri ile yapımına karar verilen yeni iş kalemlerine ait birim fiyatların, ön bölümde belirtilen hususlar da göz önünde bulundurularak, Sözleşmesi eki YİGŞnin 22 nci maddesinde ön görülen usul ve esaslar doğrultusunda Sözleşmenin taraflarınca müştereken tespit edilmesinin gerektiği" şeklinde karar verilmiştir.
Yukarıdaki Yapım İşleri Genel Şartnamesi'nin 22. maddesinde sözleşmede bulunmayan işlerin birim fiyatının hangi şekilde tespit edileceği ayrıntılı biçimde anlatılmış olup yukarıdaki yönetmelerin sırasıyla uygulanması ile birim fiyatın tespit edilmesi gerekmektedir.
İdarece, Yapım İşleri Genel Şartnamesi'nin 22. maddesine uygun olarak birim fiyatların oluşturulmadığı durumumda yine Yapım İşleri Genel Şartnmaesinin 22. maddesinin 4. fıkrasına göre uyuşmazlık tutanağı düzenlenerek Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın Yüksek Fen Kuruluna durum bildirilir. Yüksek Fen Kurulunca alınan karar iki taraf içinde bağlayıcıdır.
|
|
|
 1)
Kamu İhale Genel Tebliği ile İhale Uygulama Yönetmeliklerinde yapılan
bir kısım değişikliklerle İdari şartnamelerde ve bazı standart formlarda
değişiklikler yapılmıştır. Değiştirilen İhale Uygulama Yönetmelikleri
aşağıda sayılmıştır:
a) Çerçeve Anlaşma İhaleleri Uygulama Yönetmeliği,
b) Danışmanlık Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği,
c) Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği,
ç) Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği,
d) Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği,
e) Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği. 2)
Bilanço veya eşdeğer belgeler ile iş hacmini gösteren belgeleri
(Bilanço, gelir tablosu, ortaklık durum belgesi gibi) (YMM) Yeminli Mali
Müşavir veya (SMMM) Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ile birlikte bundan böyle (SM) Serbest Muhasebeci de onaylayabilecektir. 3)
Kesinleşen ihale kararlarının ve ihale iptal kararlarının isteklilere
bildirilmesi sırasında şikayet sürelerinin isteklilere bildirilmesiyle
amacıyla İhale Uygulama Yönetmeliklerinin eki Ek-1 'de yer alan standart
formlar değiştirilmiştir. 4)Aşırı
düşük teklif sorgulama ve sınır değerin altında olan tekliflerin
değerlendirilmesinde önemli değişikler yapılmıştır. Bu değişikliklere
göre; Hizmet
Alımı İhalelerinde teklifi sınır değerin altında olan isteklilerden
aşırı düşük teklif sorgulaması istenilip istenilmeyeceği aşağıdaki
tabloya göre belirlenir. | İHALE TÜRÜ/YAKLAŞIK MALİYET | 769.769>Y.M | Y.M=>769.769 | | Personel Çalıştırılmasına Dayalı olmayan | Açık İhale Usulü | İdarenin takdirinde | İstenilir. | | Belli İstekliler Arasında | İdarenin Takdirinde | İstenilir. | | Pazarlık Usulü (b),(c),(f) bendi | İdarenin takdirinde | İstenilir. | | Pazarlık Usulü (a),(d),(e) bendi | İstenilmez | İstenilir. | | Personel Çalıştırılmasına Dayalı | | Açık İhale Usulü | İstenilmez | İstenilir. | | Belli İstekliler Arasında | İstenilmez | İstenilir. | | Pazarlık Usulü | İstenilmez | İstenilir. |
İhale
üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması
durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca
hesaplanan tutar üzerinden alınacaktır. Yapım
İşi İhalelerinde teklifi sınır değerin altında olan isteklilerden
aşırı düşük teklif sorgulaması istenilip istenilmeyeceği aşağıdaki
tabloya göre belirlenir. | İHALE TÜRÜ/YAKLAŞIK MALİYET | 11.256.675>Y.M | Y.M=>11.256.675 | | Açık İhale Usulü | İdarenin takdirinde | İstenilir. | | Belli İstekliler Arasında | İdarenin Takdirinde | İstenilir. | | Pazarlık Usulü (b),(c), bendi | İdarenin takdirinde | İstenilir. | | Pazarlık Usulü (a),(d),(e) bendi | İstenilmez | İstenilir. |
|
|
|
|
 17/3/2006 tarihli ve 2006/10193 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan Hizmet Alımı Yöntemiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller'de 02 Ekim 2014 tarih ve 29187 sayılı Resmi Gazetede birtakım değişiklikler yapılmıştır. Bu değişikliklerin en önemlileri
"a)Şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli (katma değer vergisi hariç, her türlü bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dahil) taşıtın Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın ocak ayı itibariyle uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin % 2sini aşmayacaktır. b)Şoför giderleri dahil yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli, (a) bendine göre tespit edilerek tutara yürürlükteki brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanacak tutarı aşmayacaktır." şeklinde yapılan düzenlemelerdir. Bu düzenlemeler ile idarelerce kiralanan araçlara ödenecek kiralama bedeline bir sınırlama getirilmiş ayrıca bu araçları kullanacak şoförler için de brüt asgari ücretin en fazla %50 fazlasına kadar ödeme yapılması kararlaştırılmıştır. Ancak uygulamada şoförlere verilecek ücretin belirlenmesi aşamasında bir takım tereddütler oluşmuş olup 6 Kasım 2015 Tarihli ve 29524 Sayılı Resmî Gazetede yapılan düzenlemeler ile bu tereddütlerin biraz olsun ortadan kaldırılması amaçlanmıştır. 6 Kasım 2015 Tarihli ve 29524 Sayılı Resmî Gazetede yapılan düzenleme özetle "Şoför gideri dahil taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli hesabında yemek, yol, resmi tatil ücreti ve benzeri giderler de dahil yürürlükte bulunan brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarı esas alınacak; işveren maliyeti kapsamında yer alan sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası işveren payı ( % 20,5) ve işsizlik sigortası işveren payı (% 2) ile işçilik maliyeti üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler (% 4) ise idarelerce ayrıca ödenecektir." şeklindedir. Yukarıda yapılan düzenlemenin idarelerce nasıl uygulanması konusunu bir iki örnekle anlatmaya çalışalım. Kiralayacağımız araç 2015 Model HONDA CIVIC SEDAN 1.6 (125) ELEGANCE olsun. Aracımızın 2015 yılı kasko bedeli 73.680,00 TL'dir. 1 yıl süre ile şoför hariç 5 adet 2015 Model HONDA CIVIC SEDAN 1.6 (125) ELEGANCE araç kiralama ihalesi yapacağımızı varsayalım. Bu durumda aracın bir aylık kira bedeli maksimum 73.680,00 TL x 0,02= 1.473,60 TL'dir. Yaklaşık maliyeti de 1.473,60 x 12 x 5 = 88.416,00 TL olarak belirleyebiliriz. Araç kiralama ihaleleri personel çalıştırılmasına dayalı ihaleler olmadığından aşırı düşük teklifleri belirlemek için yaklaşık maliyetin 1.30 katsayısına bölünmesi gerekmektedir. 88.416,00 / 1,3=68.012,31 TL sınır değer olup bu bedelin altındaki tekliflerin aşırı düşük teklif olarak belirlenmesi gerekmektedir.
1 yıl süre ile şoför dahil 5 adet 2015 Model HONDA CIVIC SEDAN 1.6 (125) ELEGANCE araç kiralama ihalesi yapacağımızı varsayalım. Şoför için ise Bakanlar Kurulu Kararına göre brüt asgari ücretin %50 fazlası ödeme yapılacağı belirlensin ayrıca şoföre yol ve yemek bedeli ödenmeyeceği ve resmi tatillerde çalışma olmayacağı şeklinde düzenleme yapılsın. Bu durumda aracın bir aylık kira bedeli yukarıdaki örnekte olduğu gibi 1.473,60 TL'dir. Brüt Asgari ücret : 1.273,50 TL 50% Artırımlı bedel : 1.910,25 TL Yol bedeli: 0,00 TL Yemek bedeli: 0,00 TL Ulusal Bayram ve fazla çalışma bedeli : 0,00 TL dir. 1.910,25 TL'ye sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası işveren payı ( % 20,5) ve işsizlik sigortası işveren payı (% 2) ile işçilik maliyeti üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler (% 4) eklenince 2.433,67 TL birim fiyatı buluyoruz. Araç ve şoförü için aylık ödenecek maksimum kira bedeli = Yıllık araç kasko bedelinin %2 si + Brüt asgari ücretin %50 fazlası (genel sağlık sigortası, işsizlik sigortası işveren payı ve sözleşme giderleri dahil) formülüyle hesaplanır. Araç ve şoförü için aylık ödenecek maksimum kira bedeli = 1.473,60 TL + 2.433,67 TL =3.907,27 TL dir. Bakanlar Kurulu kararına göre yukarıda belirlediğim araç ve şoförü için aylık ödenebilecek en yüksek kira bedeli 3.907,27 TL olup bunun üstünde bir bedel ödenmesi mümkün değildir. Yaklaşık maliyet ise 3.907,27 x 12 x 5= 234.436,20 TL dir. Aşırı düşük teklifleri belirlemek için ise yaklaşık maliyetin 1.30 katsayısına bölünmesi gerekir. 234.436,20/1.3=180.335,54 TL sınır değer olup bu bedelin altında teklif veren isteklilerin teklifi aşırı düşük olarak belirlenmelidir. İhalede aşırı düşük teklif sorgulaması yapılacaksa sorgulamanın iki temel üzerine oturtulması gerekir. 1.Şöföre ödenecek ücretin açıklanması 2.Aracın kira bedelinin açıklanması Şöför için brüt asgari ücretin %50 üzerinde ücret ödeneceği belirlendiği için KİK işçilik modülüne göre yapılan hesaba göre istekli tarafından şoför için minimum 2.433,67 TL öngörülmelidir. Şöför için bu bedelin altında fiyat teklif edilmesi durumunda aracın kira bedeli mevzuata uygun açıklansa dahi isteklinin teklifinin değerlendirme dışında bırakılması gerekmektedir. Aracın kira bedelinin açıklanması için ise aracın trafik sigorta bedeli, kasko bedeli, bakım gideri, MTV bedeli, amortisman bedeli gibi bedellerin açıklanması gerekmektedir.
1 yıl süre ile şoför dahil 5 adet 2015 Model HONDA CIVIC SEDAN 1.6 (125) ELEGANCE araç kiralama ihalesi yapacağımızı varsayalım. Şoför için ise Bakanlar Kurulu Kararına göre brüt asgari ücretin %30 fazlası ödeme yapılacağı belirlensin ayrıca şoföre yol bedeli olarak 22 gün üzerinden 4 TL ve yemek bedeli olarak 4 TL ödeneceği ve resmi tatillerde ise 1 gün çalışma yapılacağı şeklinde düzenleme yapılsın. Bu durumda aracın bir aylık kira bedeli yukarıdaki örnekte olduğu gibi 1.473,60 TL'dir. Brüt Asgari ücret : 1.273,50 TL 30% Artırımlı bedel : 1.655,55 TL Yol bedeli: 4,50 TL x 22 = 99 TL Yemek bedeli: 4,00 TL x 22 = 88 TL Ulusal Bayram ve genel tatil günleri: 67,60 TL x 1= 67,60 TL dir. Yol, yemek bedeli ve Ulusal bayram çalışması dahil şoför için ödenecek toplam brüt ücret=1.910,15 TL'dir. Yukarıdaki örnekte açıklandığı üzere araç kiralama ihalelerinde aylık olarak şoför için ödenecek en fazla ücret 1.910,25 TL'dir. (Yol, yemek bedeli, fazla çalışma ücreti ve ulusal bayram çalışmaları için ödenecek ücret dahil). Bu örneğimizde şoföre yol, yemek bedeli ödendiği ve 1 gün ulusal bayram gününde çalışma yapılacağı öngörüldüğü için (her ne 1 yılık ihale içinde sadece bir gün ulusal bayram ve genel tatillerde çalışma yapılacak ve şoföre sadece bir ay bu ücret ödenecek ise de brüt asgari ücretin %50 fazlasını geçmemek için bu bedelin şoför ücretine ilave edilmesi gerekmektedir.) limitler dahilinde kalmak için şoföre brüt asgari ücretin %30 fazlası ödenmesi öngörülmüştür. şoföre ödenecek ücreti bulmak için sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası işveren payı ( % 20,5) ve işsizlik sigortası işveren payı (% 2) ile işçilik maliyeti üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler (% 4) eklenince 2.404,58 TL birim fiyatı buluyoruz. Araç ve şoförü için aylık ödenecek maksimum kira bedeli = Yıllık araç kasko bedelinin %2 si + Brüt asgari ücretin %50 fazlası (genel sağlık sigortası, işsizlik sigortası işveren payı ve sözleşme giderleri dahil) formülüyle hesaplanır. Araç ve şoförü için aylık ödenecek kira bedeli = 1.473,60 TL + 2.404,58 TL =3.878,18 TL dir. (Bakanlar Kurulu kararına göre yukarıda belirlediğim araç ve şoförü için aylık ödenebilecek en yüksek kira bedeli 3.907,27 TL olup bunun üstünde bir bedel ödenmesi mümkün değildir.) Yaklaşık maliyet ise 3.878,18 x 12 x 5= 232.690,80 TL dir. Aşırı düşük teklifleri belirlemek için ise yaklaşık maliyetin 1.30 katsayısına bölünmesi gerekir. 232.690,80/1.3=178.992,92 TL sınır değer olup bu bedelin altında teklif veren isteklilerin teklifi aşırı düşük olarak belirlenmelidir. İhalede aşırı düşük teklif sorgulaması yapılacaksa sorgulamanın iki temel üzerine oturtulması gerekir. 1.Şöföre ödenecek ücretin açıklanması 2.Aracın kira bedelinin açıklanması Şöför için brüt asgari ücretin %50 üzerinde ücret ödeneceği belirlendiği için KİK işçilik modülüne göre yapılan hesaba göre istekli tarafından şoför için minimum 2.404,58 TL öngörülmelidir. Şoför için bu bedelin altında fiyat teklif edilmesi durumunda aracın kira bedeli mevzuata uygun açıklansa dahi isteklinin teklifinin değerlendirme dışında bırakılması gerekmektedir. aracın kira bedelinin açıklanması için ise aracın trafik sigorta bedeli, kasko bedeli, bakım gideri, MTV bedeli, amortisman bedeli gibi bedellerin açıklanması gerekmektedir.
Sonuç olarak şoför dahil araç kiralama ihalelerinde idarece şoföre ödenmek üzere yol ve yemek bedeli belirlememek sadece brüt asgari ücretin fazlası olarak belirleme yapmak ihalenin sağlıklı sonuçlandırılması için daha doğru olduğunu düşünmekteyim. Ayrıca yine zorunlu değilse fazla çalışma ve Ulusal bayram günlerinde çalışma öngörülmemesi yine isteklilerce daha az hata yapılması sonucunu doğuracaktır. Bütün bu ücretlerin belirlenmesi zorunluysa yukarıdaki örnekteki gibi şoför ücretinin belirlenmesi ve idari şartnamenin buna göre düzenlenmesi ve aşırı düşük teklif savunmasının da yukarıdaki örneklere göre değerlendirilmesi gerekmektedir.
|
|
|
|
Hizmet Alımı İhaleleri Genel Şartnamesinde "Fiyatı belli olmayan
işlerde yeni birim fiyat tespiti" başlıklı
"Madde 37-
İşin
devamı sırasında, yapılması idarece istenen veya 53 üncü maddeye göre sözleşme
kapsamında ilave olarak yaptırılacak ve birim fiyat cetvelinde yer almayan yeni
iş kalemlerine ait birim fiyatlar;
a)
Yüklenicinin birim fiyatlarının tespitinde kullanarak teklifinin ekinde idareye
verdiği ve yeni iş kalemi ile benzerlik gösteren iş kalemlerine ait analizlerle
kıyaslanarak bulunacak analizler,
b) İdarede veya diğer idarelerde
mevcut olan ve yeni iş kalemine benzerlik gösteren iş kalemlerine ait
analizler,
c) Yeni iş kaleminin yapılması
sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek malzeme miktarları ile personel
ve makinelerin çalışma saatleri esas alınarak oluşturulacak analizler,
d) İdarede ve diğer idarelerde
mevcut rayiçler ile yüklenicinin teklifinin ekinde idareye verdiği teklif
rayiçler,
e) İdarece kabul edilmek şartıyla
ilgisine göre, Ticaret ve/veya Sanayi Odasınca veya meslek odasınca onaylanmış memleket
rayiçleri, kullanılarak yukarıdaki öncelik sırasına göre kontrollük ile
yüklenici tarafından tespit edilir. Bu hususta düzenlenen yeni fiyat tutanağı
idarenin onayına sunulur ve onaydan sonra geçerli olur.
Fiyat tutanağının idarenin onayına sunulduğu tarihten
itibaren otuz (30) gün içerisinde taraflar yeni birim fiyatlar üzerinde anlaşma
sağlayamazlarsa bu hususta bir anlaşmazlık zaptı düzenlenerek taraflarca
imzalanır ve konu sözleşmedeki anlaşmazlıkların çözümüne ilişkin hükümlere göre
çözümlenir. Ancak bu süre içinde yüklenici, idare tarafından tespit edilen
birim fiyatın uygulanması şartı ile işe devam etmek zorundadır."
Hükümleri
bulunmaktadır. Keza aynı hükümler danışmanlık hizmet alımı sözleşmelerinde de
mevcuttur.
İş
anahtar teslimi ihale edilmiş proje çizim işi olduğundan ve idarece yapılmasına
gerek duyulmayan işler yada ilave yaptırılması istenilen işler yine proje çizim
işi olduğundan bu iş de proje çizimi dışında yeni bir iş kalemi olmadığı
varsayımını yapmak yanlış olmaz.
Bir
yapım işinde yada herhangi bir hizmet alımı işinde ilave iş yada iş eksilişi yapılacağı
zaman ilk önce yapımından vazgeçilen/ilave yaptırılacak iş kaleminin ve bu iş kaleminden hangi
miktarda ilave edileceği/azalacağının tespit edilmesi daha sonra da bu iş
kaleminin fiyatının tespit edilmesi gerekmektedir. İş kaleminin fiyatının
yukarıdaki mevzuat hükmüne göre hangi bende uygunsa o bende göre fiyat
tespitinin yapılması gerekmektedir. Tespit edilen bu bilgiler ışığında iş
eksilişi yada iş artışının tutarı hesaplanır. İş kaleminin fiyatının yukarıdaki
mevzuat hükmüne göre hangi bende uygunsa o bende göre fiyat tespitinin
yapılması gerekmektedir.
Proje çizim işi için yorum yapacak olursak yukarıdaki
mevzuattaki d) bendine göre fiyat oluşturulması en doğru yöntemdir. Çünkü
idarede yapılan işe ait mevcut rayiç bulunmaktadır. Bu rayiç en doğru şekilde sizin teklif
ettiğiniz fiyattır. ihale sırasında size verilen dokümanlardan da çizilecek
projenin toplam kaç m2 olduğu bellidir. Buradan çizilmesine gerek olmayan projelerin
yada ilave yaptırılacak projelerin m2 leri de belli olduğundan ilave ödenecek
bedelin yada iş eksilişinin tutarının bulunması son derece kolaydır.
Şöyle
bir örnekle açıklayacak olursak toplam 1000 m2 olan bir bina projesi çizim
işini 100.000 TL bedelle aldığınız düşünelim.
işe
ait pursantajlar
Mimari
proje: %30
Statik
proje:%30
elektrik
ve zayıf akım projesi:%25
mekanik
proje :%25
(mevcut
projenizde yaklaşık maliyet hazırlanması yada işin keşfinin çıkarılması gibi
pursantajlarda olabilir. )
Şimdi
bu bina projesinin toplam 5 katlı olduğunu ve idarenin bu binayı 4 kata
düşürdüğünü (projenin toplam 200 m2 nin iptal edildiği) projenin buna göre
revize edileceğini ve yine bodrum kata toplam 50 m2 kazan dairesi ilave edileceğini
düşünelim.
Bu
durumda mimari projenin 1 m2 si toplam bedel/toplam m2 x pursantaj oranı formülüyle
hesaplanır.
Mimari
proje=100000/1000*,3=30 TL dir
statik
proje=30 TL
elektrik
proje=25 TL
mekanik
proje =25 TL dir
Toplam
200 m2 proje çizilmeyeceği için 200*(30+30+25+25)=20.000 TL iş eksilişi
yapılması gerekmektedir.
Kazan
dairesi için mevcut projeden farklı olarak ekstra mekanik ve elektrik projesi
çizileceğini düşünelim.
Bu
durumda;
elektrik
projesi 25 TL*50 m2=1.250 TL
mekanik
proje için 25*50=1250 TL
Toplam
1250+1250=2500 TL ilave verilmesi gerekir.
İş
eksilişini ve ilave işi genel toplamını alırsak 20.000-2.500=17.500 TL iş
eksilişi yapılması gerekir.
Buda
toplam teklif tutarına göre %17.5 dır. Yani işin toplam sözleşme bedeline göre
%82.5 u gerçekleştirilmiştir.
Hemen belirtmek isterim ki
Danışmanlık hizmet alımı sözleşmesinin 51.1. maddesine göre işin sözleşme
bedelinin %80 ninden daha düşük oranda tamamalanması durumunda sözleşme
bedelinin %80 ile yapılan işin bedeli arasındaki farkın %5 i yükleniciye
ödenmek zorundadır.
Yine örnekle açıklamak gerekirse iş
eksiliş tutarı yukarıdaki örneğe göre 17.500 TL değilde 30.000 TL olsa idi iş
100.000-30.000=70.000 TL ile tamamlanacaktı. Bu durumda işin 70.000/100000=%70
yapılmı olacak ve yükleniciye idarenin tazmninat ödemesi gerecekti. Bu tutar da
işin %80 =80.000 TL yapılan toplam işin tutarı=70.000 TL
Ödenecek tazminat=80.000-70.000=10.000*5/100=500 TL dir.
|
Yüzbinlerce Karar Arasında Kaybolmayın, İhale Mevzuatıyla İlgili, Kik, Danıştay, Yargıtay, Sayıştay Kararları Burada
kikuyusmazlikkararlari@hotmail.com
|
|
